Để ngành kinh tế mũi nhọn phát triển bền vững

Chủ tàu kiêm thuyền trưởng tàu cá có công suất 900CV, mang số hiệu QNa 91079 TS Lê Minh Hoàng ở xã Duy Nghĩa, thành phố Đà Nẵng cho biết, trước cơn bão số 12 vừa qua, tàu cá của ông đã thực hiện được 4 chuyến biển, mỗi chuyến kéo dài từ 1,5 tháng đến 2 tháng. Nhờ phương tiện có công suất lớn, được trang bị các phương tiện dò tìm luồng cá, phương tiện bảo quản sản phẩm sau thu hoạch tốt, đầu ra tiêu thụ sản phẩm ổn định, thu nhập bình quân của 20 lao động trên tàu đạt 20 triệu đồng/người/tháng. Hiện tại tàu QNa 91078 TS và lao động đã chuẩn bị đầy đủ vật tư, nhiên liệu và lương thực, sẵn sàng để ra khơi chuyến biển thứ 5 trong năm 2025 vào vài ngày tới.

Tại thủ phủ nghề cá xa bờ của thành phố Đà Nẵng, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá xã Tam Hải Nguyễn Hữu Khoa chia sẻ, khai thác hải sản, nhất là khai thác dài ngày ở vùng biển xa bờ đã trở thành mũi nhọn của địa phương. Nghiệp đoàn nghề cá xa bờ của xã Tam Hải gồm 7 tổ đội đoàn kết trên biển với 24 tàu có công suất từ 700 CV đến 1000 CV. Để làm ăn lâu dài trên biển đảm bảo an toàn, 100% tàu cá của ngư dân xã đảo đã hoàn thành đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá theo quy định và cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNfishbase). Trong năm 2025, ngư dân xã đảo Tam Hải phấn đấu khai thác đạt 3.370 tấn hải sản các loại, trong đó  2.050 tấn khai thác ở ngư trường khơi xa.

Ông Phan Trinh, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá xã Núi Thành cho biết, trước mỗi chuyến ra khơi, toàn bộ phương tiện và lao động trên tàu đều thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong quá trình khai thác hải sản trên biển. Các quy định về đăng ký phương tiện, con người, ngành nghề khai thác với Đồn biên phòng cửa khẩu cảng Kỳ Hà, yêu cầu về chứng nhận sản lượng và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác khi cập cảng đều được các thành viên trong Nghiệp đoàn nghề cá của địa phương tự giác thực hiện.

Tất cả các tàu cá có chiều dài từ 21 mét trở lên đều được kiểm tra việc chấp hành đầy đủ các quy định của Luật Thủy sản, cơ bản xóa bỏ tàu “3 không”, gồm không đăng ký, không giấy phép khai thác, không đăng kiểm. Đây là điều kiện cần thiết để Đà Nẵng tiến đến xây dựng một ngành kinh tế thủy sản hiện đại, bền vững.

Đại tá Hoàng Văn Mẫn, Chính ủy Ban Chỉ huy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố Đà Nẵng cho biết, công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một trong những nhiệm vụ chính trị của đơn vị. Để góp phần gỡ bỏ thẻ vàng IUU, các Trạm biên phòng tuyến biển thường xuyên kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến. Tuyệt đối không giải quyết các tàu không đầy đủ các thủ tục hành chính, không có tín hiệu giám sát hành trình theo quy định xuất, nhập bến hoặc để các tàu cá này vượt trạm kiểm soát trái phép.

Để góp phần gỡ bỏ thẻ vàng IUU, bộ đội biên phòng Đà Nẵng đã mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và xử phạt nghiêm các hành vi khai thác IUU theo quy định. Thực hiện các biện pháp mạnh từ sớm, từ xa để ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng tàu cá Đà Nẵng vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Nhờ vậy, từ năm 2023 đến nay, thành phố Đà Nẵng không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt và bị xử lý.

Phát hiện từ sớm, từ xa

Thiếu tướng Trần Quang Tuấn, Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 cho biết, thực hiện Công điện số 122/CĐ-TTg, ngày 25/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) trên khu vực biển miền Trung, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 đã lãnh đạo, chỉ đạo duy trì nghiêm hệ thống trực các cấp; tăng cường quan sát 24/24h phát hiện, theo dõi, giám sát 100% tàu cá hoạt động khu vực biển giáp ranh với các nước bạn để  ngăn chặn, chấm dứt, không để tàu cá Việt Nam vượt sang vùng biển nước ngoài khai thác, mua bán thủy sản trái phép.

“Kết hợp chặt chẽ thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU với thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát bảo vệ chủ quyền, đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại; phòng chống tội phạm về ma túy và tìm kiếm cứu nạn. Chủ động, thường xuyên nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện từ sớm, từ xa và dự báo việc ngư dân, tàu cá Việt Nam có ý định vi phạm quy định IUU, đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng, lực lượng liên quan và các tỉnh, thành phố ven biển trong nắm, chia sẻ thông tin, thông báo tình hình hoạt động tàu cá trên biển là những giải pháp trọng tâm của cán bộ chiến sĩ Vùng Cảnh sát biển 2 trong nỗ lực góp phần gỡ bỏ thẻ vàng IUU”, Thiếu tướng, Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 Trần Quang Tuấn nhấn mạnh.

Đại tá Trương Bá Long, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 (Trưởng ban chỉ đạo IUU Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2) cho biết, Bộ tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 thường xuyên quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách các đợt cao điểm, chống khai thác IUU, trọng tâm ngăn chặn tàu cá Việt Nam đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài, gỡ cảnh bảo “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC).

Trong các đợt cao điểm vừa qua, Vùng Cảnh sát biển 2 đã đẩy mạnh công tác tuần tra, kiểm soát, phòng chống khai thác IUU. Phối hợp trao đổi thông tin với các lực lượng Hải quân trên thực địa, quản lý chặt chẽ tàu cá hoạt động trên khu vực giáp ranh với các nước; chủ động nắm, phối hợp điều tra, xác minh, xử lý nghiêm các vụ việc tàu cá khai thác IUU đảm bảo chặt chẽ, kịp thời, đúng đối tượng, đúng hành vi vi phạm, đúng quy định của pháp luật; các biện pháp tuyên truyền trực tiếp hoặc qua hệ thống thông tin liên lạc giám sát nghề cá về pháp luật liên quan đến hoạt động khai thác hải sản trên biển.

Theo Đại tá Trương Bá Long, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2, đơn vị đã triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chủ động cử cán bộ trinh sát, nắm tình hình tại các địa bàn trọng điểm có nguy cơ cao khai thác IUU, tổ chức thu thập thông tin, tài liệu làm căn cứ xây dựng, triển khai các kế hoạch nghiệp vụ đấu tranh với các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu móc nối, đưa tàu thuyền, ngư dân sang vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép; các đối tượng nhận, gửi thiết bị VMS; các đối tượng mua bán thuỷ sản trái phép. Phối hợp điều tra, xác minh, xử lý tàu cá khai thác IUU với các lực lượng hiệp đồng, bảo đảm chặt chẽ, kịp thời, đúng đối tượng, đúng hành vi vi phạm, đúng quy định pháp luật.

“Cùng với các biện pháp ngăn chặn từ sớm, từ xa, trong đợt cao điểm, Vùng Cảnh sát biển 2 đã tổ chức 13 lượt tuần tra, kiểm tra kiểm soát trên 26 lượt tàu cá, tuyên truyền qua máy liên lạc nghề cá 287 lượt với 67 tàu cá. Tiến hành xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 11.500.000đ đối với 1 tàu cá vi phạm. Tổ chức theo dõi 322 lượt tàu cá qua hệ thống VMS. Các tàu của Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 cũng đã tiếp cận tuyên truyền phòng chống IUU cho hàng trăm tàu cá hoạt động trên biển với hàng nghìn ngư dân, phát 480 tờ rơi tuyên truyền về Luật Cảnh sát biển và IUU, trao tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân làm ăn trên biển”, Đại tá Trương Bá Long, Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 chia sẻ.