Do địa hình có độ dốc cao, sông suối chia cắt mạnh, hệ thống hồ đập, bờ kè các con sông lớn ở khu vực thượng nguồn thành phố Đà Nẵng không những giữ vai trò chứa nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho hơn 3 triệu cư dân, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng sạt lở các khu dân cư ven sông, mà còn có nhiệm vụ đặc biệt quan trọng là điều tiết mưa lũ cho vùng hạ lưu.
Thành phố Đà Nẵng. Ảnh minh họa: Trần Lê Lâm/TTXVN
Vì vậy, đảm bảo an toàn cho hệ thống hồ đập, nhất là hồ đập ở khu vực thượng nguồn, là nhiệm vụ đặc biệt của thành phố trong mỗi mùa mưa lũ.
Ông Lê Phước Thiện ở xã Trà My, thành phố Đà Nẵng cho biết, do ảnh hưởng của các cơn bão số 10 và 11 và dấu hiệu của cơn bão số 12, trong mấy ngày qua, ở khu vực xã Trà My mưa to trong nhiều ngày, khiến dòng nước sông Trường dâng cao và cuồn cuộn đổ về hạ lưu. Những năm trước, khi vào mùa mưa lũ, bà con ở hai bên bờ sông Trường, nhất là khu vực trũng thấp luôn thấp thỏm lo sợ nước lũ dâng cao, làm ngập nhà cửa nhưng năm nay, toàn bộ cư dân ở hai bên bờ sông Trường đã yên tâm vì được bảo về an toàn bởi bờ kè sông Trường được xây dựng kiên cố đã hoàn thành.
Anh Nguyễn Hữu Lực, cán bộ kỹ thuật trên công trình xây dựng kè xung yếu hai bên bờ sông Trường cho biết, kè sông Trường được xây dựng mới và nâng cấp có tổng chiều dài gần 2,5 Km, có nhiệm vụ ngăn chặn sạt lở, bảo vệ cơ sở hạ tầng, nhà cửa và đất đai của hàng trăm hộ dân xã Trà My. Công trình được đưa vào sử dụng trước mùa mưa lũ năm 2025 không những bảo vệ tài sản và tính mạng của người dân trọng vùng mà còn góp phần lực phát triển kinh tế-xã hội địa phương, góp phần điều tiết lượng nước lũ gây ngập úng cho vùng trũng.
Trên công trình thủy lợi Suối Thỏ có nhiệm vụ đảm bảo nguồn nước phục vụ tưới cho 400 ha đất canh tác nông nghiệp và cắt lũ cho xã Tiên Phước, kỹ sư Nguyễn Văn Tân cho biết, với nguồn vốn đầu tư lên đến 150 tỷ đồng, công trình thủy lợi Suối Thỏ gồm các các hạng mục chính như: đập đất, tràn xả lũ, cống lấy nước, hệ thống ống dẫn nước tưới áp lực và các công trình phụ trợ như: điện chiếu sang, đường giao thông nội bộ.
Theo ông Nguyễn Văn Tân, để đảm bảo tiến độ vượt lũ, trong thời gia qua, đơn vị thi công đã huy động hơn 20 phương tiện cơ giới các loại cùng đội ngũ nhân lực gồm hơn 30 kỹ sư, công nhân lành nghề tập trung thi công các hạng mục chính ở cụm đầu mối. Thi công cơ bản hoàn thiện các hạng mục phức tạp như: hạng mục khoan phụt chống thấm nền đập, thi công hoàn thành hệ thống cống lấy nước, bể tiêu năng, thi công hoàn thiện ngưỡng tràn, thi công đắp đập đất lên cao trình 102 m. Nhờ vậy toàn bộ các hạng mục chính đã hoàn thành trước mùa mưa lũ năm nay, đảm bảo phục vụ yêu cầu cắt và giảm lũ cho vùng hạ lưu trong mùa mưa lũ năm nay.
Là một trong những địa phương có diện tích tự nhiên lớn, nhiều hồ đập ở khu vực thượng nguồn, có nhiệm vụ cung cấp nước phục vụ sinh hoạt và điều tiết lũ, trước mùa mưa lũ năm nay, phần lớn các hồ xung yếu đã được gia cố, tu sửa để đáp ứng nhiệm vụ tích nước phục vụ sản xuất cũng như cắt giảm lũ cho vùng hạ lưu. Hồ thủy lợi Hố Do xây dựng tại xã Thăng Phú đưa vào sử dụng hơn một năm qua là điển hình.
Trưởng Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam Nguyễn Đức Hải cho biết, hồ chứa nước Hố Do triển khai xây dựng tại xã Thăng Phú có tổng nguồn vốn đầu tư 110 tỷ đồng. Sau khi được đưa vào sử dụng trong năm qua, hồ chứa nước Hố Do đã thật sự phát huy hiệu quả trong việc cung cấp nước tưới cho hơn 500 ha đất canh tác, cung cấp nước phục vụ sinh hoạt cho hàng nghìn hộ trong vùng, đồng thời thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ cắt và điều tiết nguồn nước lũ, giảm ngập úng triệt để cho vùng hạ lưu.
Ông Trương Xuân Tý, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, Ủy viên Thường trực Ban chỉ huy phòng thủ dân sự thành phố Đà Nẵng chia sẻ: Thành phố Đà Nẵng hiện có gần 100 hồ chứa, đập dâng; trong đó, có 24 hồ chứa nước có quy mô lớn. Trước mùa mưa lũ năm nay, các cơ quan chức năng của thành phố đã tiến hành tổng kiểm tra công tác đảm bảo an toàn hồ chứa thủy lợi, nhất là các hồ có dung tích lớn ở khu vực thượng lưu. Để chủ động ứng phó với mưa lũ, bảo vệ an toàn hồ đập, nâng cao khả năng cắt lũ cho vùng hạ lưu, các biện pháp kỹ thuật để đảm bảo an toàn cho hồ đập là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục của thành phố Đà Nẵng và của các ngành chức năng, nhất là địa phương có hồ đập trên địa bàn.
Theo Ủy viên Thường trực Ban chỉ huy phòng thủ dân sự thành phố Đà Nẵng Trương Xuân Tý, UBND thành phố Đà Nẵng đã ban hành Công điện số 07/CĐ-UBND yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị quản lý hồ chứa nước thủy lợi, thủy điện chủ động ứng phó với thiên tai trong 10 ngày tới và xu hướng thời tiết cực đoan từ nay đến hết năm 2025.
Cũng theo ông Trương Xuân Tý, để chủ động ứng phó mưa lớn, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất và áp thấp nhiệt đới gần Biển Đông có khả năng mạnh lên thành bão, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng đã có chỉ đạo khẩn yêu cầu toàn bộ các cấp, ngành tăng cường phòng chống thiên tai. Do đó, Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu Giám đốc các sở, ngành, Chủ tịch UBND các xã, phường, đặc khu và thủ trưởng các cơ quan, đơn vị nghiêm túc triển khai các phương án ứng phó theo các văn bản đã được ban hành trước đó.
Các địa phương phải thường xuyên trực ban, theo dõi dự báo, cảnh báo thiên tai và sẵn sàng lực lượng, phương tiện để kịp thời xử lý tình huống khẩn cấp. Cùng đó, khu dân cư ven biển, vùng thấp trũng, khu vực có nguy cơ sạt lở, lũ quét được yêu cầu tăng cường canh gác, chốt chặn, nghiêm cấm người dân qua lại hoặc hoạt động đánh bắt tại các vùng nguy hiểm. Các đơn vị phải chuẩn bị đầy đủ lực lượng, trang thiết bị cứu hộ, cứu nạn, phương tiện di chuyển để ứng cứu kịp thời khi có sự cố.