Theo Politico.eu ngày 22/9, trong nhiều thập kỷ, chính trường Italy được ví như một cơn lốc chính trị với những cuộc khủng hoảng liên tiếp, các chính phủ "ngắn hạn" và khoản nợ công khổng lồ. Ngược lại, Pháp luôn tự hào về sự ổn định chính trị, với các tổng thống và thủ tướng có thể tại vị đủ lâu để thực hiện các chương trình cải cách. Tuy nhiên, cục diện này đang đảo ngược một cách ngoạn mục. Với nợ công tăng vọt, 5 thủ tướng thay đổi trong vòng chưa đầy hai năm, và tình trạng bất ổn chính trị, Pháp đang dần "mang đậm phong cách Italy" của những năm 1980 và 1990.

Trong khi đó, chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Giorgia Meloni lại đang chứng tỏ hiệu quả đáng ngạc nhiên trong việc giảm bớt khoản nợ khổng lồ của Italy, và điều quan trọng là, họ có khả năng tại vị cho đến hết nhiệm kỳ. Điều này mang lại cho Italy "một chút hương vị" của sự ổn định chính trị vốn là thương hiệu lâu đời của Pháp. 

Bức tranh kinh tế đảo ngược: Pháp nợ nần, Italy ổn định

Mặc dù cả hai quốc gia đều đang gánh trên vai khoản nợ công hơn 3 nghìn tỷ euro, nhưng những số liệu gần đây cho thấy tình hình tài chính của Pháp đang xấu đi trong khi Italy lại đang trên đà cải thiện. Thâm hụt ngân sách của Pháp có khả năng đạt 5,4% GDP trong năm nay, trong khi Italy chỉ dự kiến ở mức 3,3% GDP. Rome dường như sẽ tuân thủ các quy định của EU khi giới hạn con số này ở mức 3% GDP vào năm tới, trong khi Paris dự kiến phải đến năm 2029 mới đạt được mục tiêu đó.

Thị trường tài chính đã nhanh chóng ghi nhận sự thay đổi này.  Lần đầu tiên, các nhà đầu tư coi trái phiếu của Pháp cũng rủi ro như trái phiếu của Italy, với lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của hai nước gần như bằng nhau. Hơn nữa, việc Fitch nâng xếp hạng tín nhiệm của Italy từ BBB lên BBB+ chỉ vài ngày sau khi hạ xếp hạng của Pháp từ AA- xuống A+ là một bằng chứng rõ ràng cho thấy sự hội tụ này.

Kể từ cuộc bầu cử bất thường vào mùa hè năm 2024, Tổng thống Pháp Macron đã phải đối mặt với một Quốc hội treo, một tình trạng hiếm thấy ở Pháp nhưng lại rất phổ biến ở Italy. Ông đã cố gắng thuyết phục các nhà lập pháp xây dựng liên minh, một chiến thuật đã giúp chính phủ Italy của bà Meloni duy trì được sự ổn định.

Tuy nhiên, chính sách này dường như không hiệu quả ở Paris. Pháp đã thay 5 thủ tướng trong vòng chưa đầy hai năm, trong khi chính phủ của bà Meloni đang cho thấy sự đoàn kết đáng ngạc nhiên. Nghị sĩ châu Âu Nicola Procaccini, đồng minh thân cận của bà Meloni, cho rằng các chính sách do chính phủ Macron thúc đẩy là những "chính sách sai lầm," và Pháp đang dần mất đi ảnh hưởng ở Brussels, trong khi Italy lại có thể "ảnh hưởng đến phần còn lại của Liên minh châu Âu".

Cuối cùng, cuộc đổi ngôi này không chỉ là một cuộc cạnh tranh ảnh hưởng giữa hai quốc gia. Nó phản ánh một sự thay đổi sâu sắc trong chính sách và kinh tế châu Âu. Trong khi các đồng minh của bà Meloni hài lòng, họ cũng nhanh chóng chỉ ra một thực tế: chính phủ cánh hữu ở Rome đang thành công trong khi những người theo chủ nghĩa trung dung của Pháp đang thất bại.