Theo kênh CNBC, trong số bốn loại vaccine mà Cuba phát triển, vaccine có tiềm năng nhất là Soberana 02. Tên vaccine này nghĩa là “chủ quyền” trong tiếng Tây Ban Nha, thể hiện niềm tự hào dân tộc về hệ thống y tế nổi tiếng thế giới.

Soberana 02 sẽ bước vào giai đoạn thử nghiệm thứ 3 vào ngày 1/3 tới. Giới chức Cuba cho biết sẽ có 150.000 tình nguyện viên tham gia thử nghiệm trong vài tuần. Thử nghiệm giai đoạn 3 là giai đoạn cuối cùng trước khi vaccine được cơ quan quản lý chấp nhận.

Cuba đạt tiến triển trong phát triển vaccine COVID-19 bất chấp gặp khó khăn trong bối cảnh bị Mỹ cấm vận thương mại hàng chục năm và bị tăng cường trừng phạt thời cựu Tổng thống Donald Trump.

Bà Helen Yaffe, chuyên gia về Cuba và là giảng viên lịch sử kinh tế-xã hội tại Đại học Glasgow (Scotland), nhận định: “Hai điều trái ngược này khó có thể tin nổi. Ngành công nghệ sinh học Cuba đang mang lại nhiều hy vọng cho các nước kém phát triển ở nam bán cầu vì nhiều khả năng đây là vaccine giá rẻ và tiêm chủng tại khu vực này sẽ là ưu tiên”.

Viện Finlay (cơ sở dược phẩm sinh học hàng đầu ở Cuba) đang giám sát quá trình phát triển vaccine Soberana 02. Tiến sĩ Vincente Verez, Giám đốc Viện Finlay, cho biết vaccine này có thể sẵn sàng để cung cấp cho du khách vào cuối năm nay.

Nếu Soberana 02 an toàn và hiệu quả, loại vaccine nội địa này sẽ được ca ngợi là đột phá khoa học lớn và là chiến thắng chính trị quan trọng. Thành tựu này sẽ biến Cuba thành quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên có thể tiêm chủng vaccine COVID-19 cho dân bằng vaccine nội địa.

Chính phủ Cuba hiện chưa có kế hoạch cụ thể về tiêm chủng cho du khách, nhưng các nhà phân tích cho rằng du khách nước ngoài tới Cuba có thể được tiêm liều vaccine đầu tiên và có thể nhận liều thứ hai mang về nhà. Vaccine Cuba có thể được tiêm ba liều cách nhau 2 tuần.

Bà Yaffe cho biết hệ thống y tế sâu rộng của Cuba sẽ giúp nước này triển khai tiêm vaccine COVID-19 cực kỳ nhanh. Bà nói: “Tôi có thể đảm bảo điều này. Sau khi họ có vaccine tiêm các liều cách nhau 2 tuần, thì chỉ trong vòng 1 tháng, họ có thể tiêm vaccine cho người dân”. Bà Yaffe cho rằng tới mùa hè, mọi người sẽ rất muốn du lịch và Cuba nổi lên là điểm đến lý tưởng. Mọi người đã nói về mặt trời, biển, cát và vaccine Soberana 02. Sẽ không ngạc nhiên nếu mọi người tới Cuba để tiêm vaccine.

Vaccine Soberana 02 của là loại vaccine kết hợp. Đây là loại vaccine có một phần protein gai được kết hợp với tế bào con người để tăng cường tính ổn định và hiệu quả.

Khác với các vaccine COVId-19 khác, Soberana 02 không cần yêu cầu trữ lạnh đặc biệt. Điều này có thể làm đơn giản hóa quá trình lưu trữ, vận chuyển ở những nước nghèo.

Tại phiên họp trực tuyến với Tổ chức Y tế liên Mỹ ngày 5/2, Tiến sĩ Verez cho biết Soberana 02 đã có kết quả đáng khích lệ trong các giai đoạn thử nghiệm ban đầu. Ông cho biết thêm rằng vaccine này chưa tạo ra phản ứng phụ nào đáng kể.

Chính phủ Cuba cho biết sẽ sản xuất 100 triệu liều Soberana 02 năm nay để đáp ứng nhu cầu người dân trong nước và các nước khác. Cuba muốn trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới tiêm vaccine COVID-19 cho toàn bộ dân trong năm 2021, cho dù nhiều nước đã tiêm chủng cách đây gần 2 tháng.

Một số quốc gia đã quan tâm tới vaccine của Cuba như Iran, Venezuela và Liên minh châu Phi (gồm 55 nước châu Phi).

Cuba có tỷ lệ ca mắc COVID-19 tương đối thấp so với các nước trong khu vực, nhưng lại chứng kiến số ca mắc và tử vong tăng mạnh trong những tuần gần đây. Tới nay, Cuba có 46.896 ca mắc và 308 ca tử vong.

Cuba từ lâu đã nổi tiếng về ngoại giao y tế khi đưa hàng nghìn nhân viên y tế ra nước ngoài hỗ trợ các nước trong các khủng hoảng, thảm họa thiên nhiên và tình trạng khẩn cấp y tế ngắn hạn.

Đầu đại dịch COVID-19, Cuba đã điều 24.500 nhân viên y tế tới 58 nước. Ngoài ra, còn có thêm 4.000 bác sĩ thuộc Lữ đoàn Henry Reeve (tổ chức chuyên gia y tế chất lượng cao của Cuba) đã làm việc ở các nước từ Kuwait tới Mexico, Italy và Nam Phi.

Cuba chỉ có 11 triệu dân nhưng lại có nhân lực y tế làm ở nước ngoài nhiều hơn cả 7 nước G-7 cộng lại.