Nhiều cư dân ở các chung cư tại TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu… đang khá bức xúc khi mô hình Airbnb (kinh doanh cho thuê nhà ngắn hạn tính theo giờ hoặc ngày thông qua ứng dụng) nở rộ gây ảnh hưởng đến an ninh, đời sống sinh hoạt của người dân.
Bản quản lý chung cư Scenic Valley (Quận 7) căng biển cảnh báo không cho phép kinh doanh lưu trú ngắn hạn để đảm bảo an ninh trật tự cho cư dân sinh sống tại đây.
Đảo lộn cuộc sống cư dân
Đại diện ban quản trị chung cư Scenic Valley (Quận 7) cho biết, việc cho thuê căn hộ theo mô hình Airbnb đã gây đảo lộn cuộc sống của người dân sinh sống tại đây. "Nhiều đêm khách nhận phòng gây ồn ào ở khu vực hành lang, sảnh thang máy; chưa kể một số khách còn nhậu nhẹt… làm mất an ninh, hình ảnh văn minh của người dân tại chung cư", vị đại diện này bức xúc.
Du khách thuê căn hộ ngắn hạn và các cư dân xếp hàng chờ thang máy tại chung cư The Sóng (Vũng Tàu).
Theo Ban quản trị, chung cư Secnic Valley có 1.200 căn hộ, thì có 100 căn hộ đang áp dụng hình thức cho thuê ngắn hạn. Trong đó, có khoảng 80 - 90% là khách nước ngoài và là khách vãng lai, lưu trú qua đêm. Việc cho thuê ngắn hạn theo mô hình Airbnb thực tế chưa được cấp phép và nhiều khách chưa đăng kí tạm trú, tạm vắng. Điều này gây khó khăn về đảm bảo an ninh trật tự của chung cư.
“Hiện nay, chung cư Secnic Valley còn được quảng cáo phổ biến trên nhiều trang mạng “Secnic Valley đã hết phòng cho thuê”, trong khi đây là chung cư để ở. Đa số người dân mua căn hộ ở đây để an cư lập nghiệp, nhưng giờ đây không khác gì ở khách sạn, bởi khách ra vào liên tục. Điều này đang gây mất hình ảnh, giá trị của căn hộ của những người dân sinh sống thực sự tại đây”, đại diện ban quản lý chung cư Secnic Valley cho biết thêm.
Còn anh Vũ Đình Tuấn, sống trong chung cư Goldview (Quận 4) cho biết, từ khi các căn hộ cho thuê dạng Airbnb, các dịch vụ công cộng như: Hồ bơi, khu vực phòng gym, sảnh, thang máy, lúc này cũng trong tình trạng quá tải, nhất là vào cuối tuần. Nếu như trước đây cư dân chỉ mất khoảng 5 phút chờ thang máy, thì nay phải chờ 10 - 20 phút, do những đoàn khách lên xuống liên tục.
Chị Đỗ Hồng Hải, ngụ ở chung cư The Sóng (thành phố Vũng Tàu, Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết, mô hình cho thuê dạng Airbnb đang nở rộ tại chung cư này. Lượng khách đông nên lúc nào các thang máy của các tòa nhà tại chung cư cũng quá tải, nhất là những ngày cuối tuần. Điều đáng nói, nhiều vụ mất an ninh trật tự xảy ra đa số liên quan đến khách lưu trú, chưa kể một số khách thuê có thẻ ra vào của chủ nhà nên đi lại khá tự do trong các khu vực sinh hoạt công cộng của chung cư gây nên cảnh tượng khá nhếch nhác, dù đây là chung cư cao cấp, văn minh.
Siết chặt quản lý
Luật sư Lê Đình Chính, Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, mô hình cho thuê căn hộ ngắn hạn có mặt tích cực và tiêu cực. Tích cực là nhiều người dân có nhu cầu cho thuê căn hộ để tăng thêm thu nhập, tiêu cực là gây tâm lý bức xúc trong những cư dân sinh sống tại chung cư. Chưa kể, việc thiếu kiểm soát trong công tác quản lý còn phát sinh các hoạt động vi phạm pháp luật như: Tổ chức sử dụng chất kích thích, cờ bạc, mại dâm... Vì vậy tới đây, Luật Nhà ở 2024, có hiệu lực từ ngày 1/8, đã cấm hẳn dịch vụ này để trả lại môi trường sống văn minh, hiện đại cho cư dân ở các chung cư.
“Theo điểm e khoản 1 Điều 70 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 40 triệu đồng đối với tổ chức có hành vi sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Còn xét theo trường hợp chủ hộ (hoặc người thuê rồi kinh doanh cho thuê lại) là cá nhân, mức xử phạt sẽ từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Ngoài ra, khi sử dụng căn hộ chung cư để kinh doanh dịch vụ cho thuê theo giờ, ngắn ngày mà phát sinh các hành vi vi phạm khác như: lấn chiếm không gian xung quanh, gây ồn ào quá mức khu vực công cộng… có mức xử phạt từ cảnh cáo đến cao nhất là 320 triệu đồng”, Luật sư Lê Đình Chính nói.
Nhu cầu thuê căn hộ ngắn hạn tại các thành phố tăng cao khiến mô hình Airbnb phát triển mạnh.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh cho biết, thực tế nếu cấm hoàn toàn việc cho thuê theo ngày, theo giờ kiểu mô hình Airbnb, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến ngành du lịch của Việt Nam, giảm sức cạnh tranh của ngành du lịch trong nước so với nước ngoài. Hiện nay, ngành du lịch Việt Nam có nhiều cấp độ với những khách siêu giàu, thậm chí thuê cả một khu resort nhưng cũng có những người thu nhập khá, trung bình hoặc du lịch kiểu "Tây ba lô" nên nhu cầu thuê căn hộ theo ngày, theo giờ cũng khá cao.
"Trong quá trình thực hiện dịch vụ cho thuê căn hộ dạng Airbnb cũng đang gây phiền toái cho cư dân sinh sống tại các chung cư. Bởi chủ sở hữu không ở thì họ có quyền cho thuê. Vì vậy, để hạn chế tình trạng gây mất an ninh trật tự, phải có giải pháp quản lý. Ví dụ quy định chủ nhà muốn sử dụng căn hộ cho thuê lưu trú du lịch phải đăng ký kinh doanh, nộp thuế và chịu trách nhiệm quản lý khách để không ảnh hưởng đến cư dân. Ngoài ra, các cơ quan quản lý cũng bổ sung một số quy định, biện pháp quản lý chặt chẽ hơn đối với việc cho thuê căn hộ, đảm bảo an ninh và trật tự; xác định rõ ràng quyền và trách nhiệm của chủ nhà và người thuê, quy định về thời gian, mục đích cho thuê… để giảm thiểu các tác động tiêu cực đến người dân sinh sống tại các chung cư", ông Lê Hoàng Châu đề xuất.