Thỏa thuận được Bộ trưởng Quốc phòng Croatia ông Ivan Anušić ký tại Berlin, với sự chứng kiến của Thủ tướng Croatia Andrej Plenković và Thủ tướng Đức Friedrich Merz. Đây là thương vụ trọng tâm trong chương trình hiện đại hóa quốc phòng quy mô khoảng 2 tỷ euro mà Zagreb đang triển khai. Hợp đồng đánh dấu bước đi tiếp theo trong quá trình hiện đại hóa quân đội Croatia, đồng thời thay thế dần các khí tài có nguồn gốc Đông Âu và thời Nam Tư cũ.

Phát biểu tại lễ ký kết, Thủ tướng Plenković cho biết Croatia đang từng bước từ bỏ công nghệ quân sự phương Đông và chuyển sang sử dụng công nghệ phương Tây. Theo ông, hợp tác với Đức là một trong những trụ cột giúp Croatia tăng cường năng lực quốc phòng và hội nhập sâu hơn vào cấu trúc an ninh châu Âu.

Gói mua sắm Leopard 2A8 được ký kết trong bối cảnh Croatia đã chuyển giao một lượng lớn khí tài cũ cho Ukraine thông qua Đức. Cụ thể, Berlin đã bồi hoàn cho Zagreb 144,8 triệu euro sau khi Croatia bàn giao 30 xe tăng M-84A4 Snajper và 30 xe chiến đấu bộ binh M-80 vào cuối năm 2024. Số phương tiện này sau đó được Đức chuyển cho Ukraine, qua đó giúp giảm chi phí thực tế trong thương vụ mua Leopard mới.

Bộ trưởng Quốc phòng Anušić khẳng định việc trang bị Leopard 2A8 sẽ giúp quân đội Croatia sở hữu dòng xe tăng hiện đại hàng đầu châu Âu hiện nay, đồng thời tiếp tục quá trình hiện đại hóa lực lượng vũ trang đã được khởi động trong nhiều năm qua. Các xe tăng mới sẽ thay thế dòng M-84, phiên bản cải tiến của T-72 Liên Xô, được Croatia đưa vào trang bị từ thập niên 1980.

Theo kế hoạch, thương vụ Leopard là một phần trong chương trình hiện đại hóa lớn hơn, bao gồm việc mua 18 pháo tự hành CAESAR, 420 xe tải quân sự Tatra và các hệ thống chống máy bay không người lái. Điều này phản ánh nỗ lực của Croatia nhằm xây dựng lực lượng vũ trang linh hoạt, tương thích với tiêu chuẩn NATO và có khả năng tác chiến hiện đại.

Về tài chính, Croatia sẽ sử dụng 1,14 tỷ euro từ chương trình SAFE của Liên minh châu Âu trong giai đoạn 2026-2030 để chi trả phần lớn hợp đồng. Phần còn lại, khoảng 343,5 triệu euro, sẽ được lấy từ ngân sách quốc gia và phân bổ đến năm 2033. Các xe tăng Leopard 2A8 dự kiến được bàn giao trong giai đoạn 2028-2030, kèm theo mô phỏng huấn luyện, phụ tùng thay thế và gói bảo đảm hậu cần đầy đủ.

Thương vụ này nằm trong chương trình mua sắm chung do Bộ Quốc phòng Đức dẫn đầu, với sự tham gia của nhiều quốc gia châu Âu khác như Na Uy, Cộng hòa Czech, Lithuania và Hà Lan. Việc mua sắm theo nhóm được xem là cách để giảm chi phí, chuẩn hóa trang bị và tăng khả năng phối hợp giữa các lực lượng NATO ở sườn phía đông và nam châu Âu.

Croatia, quốc gia có khoảng 3,8 triệu dân, đã tăng chi tiêu quốc phòng 22,2% trong năm 2024 so với năm trước, và dự kiến tiếp tục tăng thêm 18,2% trong năm 2025. Theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng, Zagreb đặt mục tiêu vượt mốc 2% GDP cho quốc phòng vào năm 2027, tiến tới 2,5% cùng năm và đạt 3% vào năm 2030.

Song song với hiện đại hóa trong nước, Croatia cũng là một trong những nước tích cực hỗ trợ Ukraine kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự toàn diện đầu năm 2022. Zagreb đã cung cấp khoảng 181 triệu euro viện trợ quân sự, bao gồm xe tăng, xe chiến đấu bộ binh, vũ khí bộ binh, đạn dược, pháo dã chiến M-46 và trang bị bảo hộ. Theo các báo cáo, các xe tăng M-84 của Croatia hiện đang được Lữ đoàn cơ giới số 141 của Ukraine sử dụng trong chiến đấu.

Leopard 2A8 do KNDS sản xuất là phiên bản mới nhất của dòng xe tăng chủ lực Leopard 2, với giáp bảo vệ tăng cường và hệ thống điện tử số hóa tiên tiến. Việc Croatia lựa chọn Leopard 2A8 cho thấy xu hướng ngày càng rõ rệt của các quốc gia châu Âu trong việc đầu tư vào năng lực răn đe truyền thống, trong bối cảnh môi trường an ninh khu vực tiếp tục biến động.