Những năm qua, Lai Châu luôn xác định việc duy trì và mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác với các đối tác ưu tiên, bạn bè truyền thống, các cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam, các tổ chức quốc tế là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác đối ngoại của tỉnh.
Do đó, tỉnh triển khai hiệu quả đường lối đối ngoại của Đảng, lấy đối ngoại Đảng – ngoại giao nhà nước – đối ngoại nhân dân làm ba trụ cột then chốt, kết hợp chặt chẽ giữa mục tiêu chính trị, ngoại giao và phát triển kinh tế - xã hội.
Trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống với các địa phương của tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), các tỉnh phía Bắc nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào, đến nay Lai Châu đã trở thành địa phương có quan hệ đối ngoại đa dạng với nhiều đối tác, địa phương nước ngoài. Tỉnh tích cực tham gia các hoạt động ngoại giao song phương, đa phương, chủ động kết nối, tìm kiếm đối tác, đẩy mạnh quan hệ với Đại sứ quán các nước, các hiệp hội, doanh nghiệp nước ngoài, các tổ chức phi chính phủ, các cơ quan hợp tác quốc tế nước ngoài tại Việt Nam. Nhờ vậy, nhiều thỏa thuận hợp tác quan trọng được ký kết, trong đó nổi bật là 5 thỏa thuận hợp tác giữa Lai Châu và các địa phương Hàn Quốc như thành phố Mungyeong, Tongyeong, huyện Geumsan, Boseong… tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, du lịch, giáo dục và phái cử lao động.
Quang cảnh Hội nghị thường niên lần thứ 5 giữa các Bí thư Tỉnh ủy 5 tỉnh: Lai Châu, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên (Việt Nam) và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam (Trung Quốc).
Điển hình như thực hiện thỏa thuận hợp tác tiếp nhận người lao động làm việc thời vụ tại Hàn Quốc giữa tỉnh Lai Châu và chính quyền thành phố Mungyeong (tỉnh Gyeongsanbuk, Hàn Quốc) đã có nhiều lao động địa phương đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc trong lĩnh vực nông nghiệp với mức lương từ 25-40 triệu đồng/tháng. Từ đây, mở ra nhiều cơ hội thoát nghèo vươn lên làm giàu cho nhiều lao động nông thôn trên địa bàn tỉnh.
Anh Đồng Văn Toàn, bản Huổi Bảo, xã Phong Thổ tâm sự: "Ngôi nhà khang trang này là nhờ năm 2023 hai vợ chồng tôi đi xuất khẩu lao động sang thành phố Mungyeong làm ở công ty chuyên trồng, thu hoạch, sản xuất, chế biến cây nha đam. Mức lương một người khoảng 37 triệu đồng, hai người trừ chi phí ăn uống thu nhập trên 60 triệu đồng/tháng. Công việc nhàn không vất vả lắm. Sau 7 tháng lao động hai vợ chồng về quê trả được tiền vay ngân hàng và đầu tư cho thuê rạp cưới, rồi tích góp sửa lại nhà cửa. Chương trình xuất khẩu sang Hàn Quốc giúp nhiều gia đình như tôi có thêm thu nhập, nâng cao đời sống".
Bí thư Tỉnh ủy 5 tỉnh đã ký Biên bản Hội nghị thường niên lần thứ 5 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh: Lai Châu, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên (Việt Nam) và Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam (Trung Quốc).
Ngoài việc duy trì, mở rộng quan hệ hữu nghị, các hoạt động xúc tiến đầu tư, kết nối thương mại quốc tế cũng được triển khai hiệu quả. Lai Châu là tỉnh đầu tiên trong cả nước tổ chức Hội thảo xúc tiến sản phẩm trà tỉnh Lai Châu vào thị trường Trung Đông, Bắc Phi và Nam Á với trên 200 đại biểu là các Đại sứ, doanh nghiệp nước ngoài tham dự để tìm kiếm đầu ra cho mặt hàng nông sản thế mạnh của tỉnh. Các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh cũng được giới thiệu, trưng bày tại các hội chợ quốc tế trong và ngoài nước để tìm kiếm đối tác hợp tác sản xuất kinh doanh và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Không chỉ là hợp tác thương mại, công tác vận động viện trợ quốc tế được triển khai hiệu quả. Trong 5 năm qua, tổng giá trị viện trợ không hoàn lại cho tỉnh đạt hơn 226 tỷ đồng, đến từ các Đại sứ quán, Quỹ song phương, đa phương và tổ chức phi chính phủ nước ngoài. Các nguồn viện trợ này tập trung vào y tế, giáo dục, nước sạch, sinh kế và ứng phó biến đổi khí hậu, góp phần cải thiện đời sống người dân vùng sâu, vùng xa. Lai Châu còn coi trọng ngoại giao văn hóa như một kênh hiệu quả để quảng bá hình ảnh, tăng cường sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Lai Châu với bạn bè quốc tế. Từ năm 2020 đến nay đã có 5 đoàn phóng viên nước ngoài đến thực hiện phóng sự tại tỉnh, hình ảnh Lai Châu đã được giới thiệu trên các kênh truyền hình lớn như HitRun (Hoa Kỳ), KBS (Hàn Quốc), HBO (Tây Ban Nha)... Các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật với các địa phương của tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), các tỉnh Bắc Lào thường xuyên được tổ chức, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị giữa hai bên.
Trao đổi với chúng tôi, ông Kiều Hải Nam - Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Lai Châu khẳng định: “Đối ngoại không chỉ là cầu nối hữu nghị, mà còn là động lực cho phát triển. Với Lai Châu – một tỉnh biên giới, việc mở rộng hợp tác quốc tế giúp chúng tôi thu hút nguồn lực, tiếp cận công nghệ và kinh nghiệm quản lý, qua đó phục vụ trực tiếp cho phát triển kinh tế, giảm nghèo và đảm bảo an sinh. Từ năm 2020 đến nay, Lai Châu đã đón 536 đoàn với gần 3.700 lượt khách quốc tế, làm việc, khảo sát, xúc tiến đầu tư, hợp tác văn hóa, giáo dục. Từ những cuộc gặp gỡ song phương, đa phương, những chương trình hợp tác mới được mở ra, góp phần đưa hình ảnh một Lai Châu năng động, thân thiện và hội nhập đến với bạn bè quốc tế”.
Đối ngoại nhân dân – trụ cột thứ ba trong công tác đối ngoại được chú trọng, thông qua Liên hiệp các tổ chức hữu nghị, hơn 30 hoạt động giao lưu nhân dân đã được tổ chức, kết nối nhân dân Lai Châu với nhân dân Trung Quốc, Lào, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đặc biệt các huyện biên giới cũng đã ký kết nghĩa 6 cặp xã, thôn bản biên giới với các trấn, thôn bản của tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), góp phần duy trì quan hệ láng giềng hữu nghị giữa nhân dân hai bên biên giới.
Cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Huổi Luông giúp người dân xã Phong Thổ treo cờ tổ quốc
Nhìn lại chặng đường 5 năm, công tác đối ngoại đã giúp Lai Châu mở rộng thị trường, thu hút đầu tư và quảng bá thương hiệu địa phương. Dẫu vậy, theo đánh giá của UBND tỉnh, vẫn còn một số hạn chế như: giao thông đi lại khó khăn, nguồn nhân lực ngoại ngữ hạn chế, số lượng dự án FDI còn ít và giá trị viện trợ chưa tương xứng với tiềm năng. Thời gian tới, Lai Châu tiếp tục kiên định, kiên trì thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại của Đảng, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước đối với công tác đối ngoại. Tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả, toàn diện với ba trụ cột là đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại Nhân dân. Chủ động kết nối, tìm kiếm đối tác và thực hiện hiệu quả nội dung các thỏa thuận đã ký kết với đối tác nước ngoài.
Từ vùng biên xa xôi, Lai Châu hôm nay đang từng bước khẳng định vị thế của mình trong tiến trình hội nhập quốc tế. Với đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng, sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của nhân dân, công tác đối ngoại của Lai Châu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, mà còn thắp sáng tinh thần đoàn kết, hữu nghị, góp phần giữ vững biên cương, xây dựng vùng đất nơi “Phên dậu Tổ quốc” ngày càng giàu đẹp, văn minh và hội nhập sâu rộng.