11:06 16/11/2016

Có phải Mỹ sẽ từ bỏ vai trò lãnh đạo phương Tây?

Trong 100 năm, Mỹ là nhà lãnh đạo của "thế giới phương Tây". Tuy nhiên, việc ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng, dường như Mỹ đang từ bỏ vai trò đó.

Theo nhà báo Dirk Kurbjuweit của tờ Spiegel (Đức), tháng 1/2017, khi ông Trump tuyên thệ nhậm chức để trở thành Tổng thống thứ 45 của Mỹ, kỷ nguyên Mỹ sẽ kỷ niệm 100 năm ngày sinh – và ngày “suy tàn” của mình.

Liệu Mỹ sẽ từ bỏ vai trò của mình như là nhà "lãnh đạo thế giới" dưới thời ông Trump? Ảnh: Spiegel


Phương Tây hiện đại ra đời vào tháng 1/1917. Chiến tranh Thế giới lần thứ nhất đã diễn ra ác liệt ở châu Âu tại thời điểm đó và ở Washington, Tổng thống Woodrow Wilson nói rằng đó là thời điểm để nước Mỹ nhận trách nhiệm cho “hòa bình và công lý”. Vào tháng 4 năm đó, ông nêu rõ: “Thế giới phải được an toàn cho nền dân chủ”, đồng thời tuyên bố cuộc chiến nhằm vào Đức và gửi binh sĩ tới châu Âu để bảo đảm chiến thắng cho các nền dân chủ phương Tây – và Mỹ đã nắm vai trò lãnh đạo thế giới phương Tây. Đó là giai đoạn đầu của quá trình toàn cầu hóa chính trị.

100 năm sau: Donald Trump, người không muốn làm gì với toàn cầu hóa, chủ trương theo chủ nghĩa dân tộc, cô lập Mỹ, rút một phần khỏi thương mại thế giới và không có trách nhiệm cho các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu.

Phương Tây hiện đang đối mặt với sự trống rỗng – nỗi sợ vô hình. Điều gì sẽ xảy ra với phương Tây, với châu Âu khi không có Mỹ đi đầu. Tổng thống Mỹ luôn là tổng thống của phương Tây, và ông Barack Obama là một tổng thống đáng được kính trọng của phương Tây. Nhưng giờ đây, phương Tây phải bước sang giai đoạn không có người lãnh đạo.

Lịch sử của phương Tây hiện đại có thể được trình bày trong nhiều cách: Như là một câu chuyện anh hùng, là câu chuyện của sự tham lam, và là một câu chuyện của sự sợ hãi - nỗi sợ hãi 100 năm, đặc biệt là sợ hãi về quyền tự do.

Cho đến ngày 11/9/2001, đó là khi nỗi sợ bắt đầu xuất hiện trở lại. New York và Lầu Năm Góc bị tấn công khủng bố một cách không thương tiếc. Các vụ tấn công khủng bố đã không hề suy giảm kể từ đó.

Nỗi sợ giờ đây lại bao trùm hơn bất cứ thời điểm nào trong quá khứ, không chỉ có sự sợ hãi khủng bố, mà còn là nỗi sợ mất tự do. Đây là một sự thay đổi về mô hình vốn đã mở đường để ông Trump vào Nhà Trắng. Mỹ từ lâu đã là sự chuẩn mực đối với phương Tây. Nhưng nếu ông Trump điều hành như những gì ông đã từng tuyên bố trong chiến dịch tranh cử, Mỹ sẽ từ bỏ vai trò của mình như là nhà lãnh đạo thế giới tự do.

Công Thuận