Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

Xin Đại sứ đánh giá về những bước tiến triển trong quan hệ hai nước, đặc biệt kể từ sau chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm vào tháng 5/2025 vừa qua?

Chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Liên bang Nga vào tháng 5/2025 dự kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại thành công tốt đẹp, không chỉ củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời mà còn tạo bước đột phá, đưa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga bước sang giai đoạn phát triển mới trên nền tảng tin cậy chính trị cao. Điều có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là Lãnh đạo cấp cao hai nước đã thể hiện nhất trí cao trong việc quyết tâm “làm mới” quan hệ, đưa hợp tác song phương ngày càng thực chất và hiệu quả hơn, đáp ứng lợi ích và nhu cầu phát triển của mỗi nước trong kỷ nguyên mới. Đây cũng là chuyến thăm đáp lễ Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam tháng 6/2024.

Triển khai “Tuyên bố chung về những định hướng lớn của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nga trong giai đoạn mới”, các thỏa thuận hợp tác được ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm trong các lĩnh vực như ngoại giao, quốc phòng, dầu khí, sử dụng năng lượng nguyên tử vào mục đích hòa bình, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo…, có thể nói quan hệ Việt Nam - Nga đang chuyển mình, có thêm xung lực mạnh mẽ để hợp tác thực sự toàn diện, quan hệ chính trị càng trở nên tin cậy hơn, hợp tác các mặt năng động và hiệu quả hơn, nhất là hợp tác kinh tế - thương mại, hai bên tìm thêm được động lực mới cho các lĩnh vực hợp tác truyền thống, đồng thời mở rộng hợp tác ra cả những lĩnh vực mới, nhiều tiềm năng như khoa học - công nghệ, y tế.

Đối thoại, tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao hai nước tiếp tục được duy trì thường xuyên, góp phần tăng cường hơn nữa tin cậy chính trị - yếu tố then chốt để Việt Nam và Nga tăng cường hợp tác chiến lược. Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có các cuộc gặp song phương với Tổng thống Nga V. Putin tại Trung Quốc bên lề Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (31/8), hoạt động kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít (3/9). Chủ tịch Duma quốc gia Nga V.Volodin chuẩn bị thăm Việt Nam. Hai nước trân trọng các giá trị lịch sử gắn liền với những ngày kỷ niệm trọng đại trong năm 2025 và thể hiện bằng hành động cụ thể. Tiếp theo chuyến thăm của Tổng Bí thư, vừa qua, đại diện lãnh đạo cấp cao Nga - Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Liên bang Quốc hội Nga, Bí thư Hội đồng toàn thể Đảng Nước Nga thống nhất V.Yakushev đã tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và thành lập nước, Nga cũng lần đầu tiên cử quân nhân tham dự Lễ duyệt binh của Việt Nam nhân dịp này.

Có thể thấy những chuyển động rõ rệt trong hợp tác giữa hai nước thời gian qua, sau chuyến thăm của Tổng Bí thư, trong các lĩnh vực như năng lượng, y tế, văn hóa, du lịch, xây dựng… Đặc biệt, lần đầu tiên Việt Nam tổ chức Lễ hội Văn hóa tại Quảng trường Đỏ (25/7 - 3/8), thu hút gần 1 triệu khách thăm quan, tiếp đó là việc đại diện Việt Nam Đức Phúc tham dự và giành chiến thắng tại cuộc thi âm nhạc quốc tế Intervision do Nga chủ trì tổ chức (20/9) đã thực sự đem lại bầu không khí mới cho hợp tác Việt - Nga, gắn kết chặt chẽ hơn hai đất nước, hai dân tộc và tạo tiền đề thuận lợi để thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực khác, góp phần “làm mới” quan hệ. 

Xin Đại sứ đánh giá ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm lần này của Chủ tịch Hạ viện Nga Vyacheslav Volodin đến Việt Nam? Đâu là những điểm nhấn nổi bật của hai nước?

Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Duma Quốc gia (Hạ viện) Quốc hội Liên bang Nga Vyacheslav Volodin sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 28 - 29/9/2025, tham dự Phiên họp lần thứ 4 Ủy ban Hợp tác liên nghị viện Việt Nam - Liên bang Nga. Đây là chuyến thăm lần thứ ba của ông Volodin trên cương vị Chủ tịch Duma Quốc gia đến Việt Nam.

Chuyến thăm lần này của Chủ tịch Duma quốc gia Nga Vyacheslav Volodin đến Việt Nam nằm trong khuôn khổ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Nga, diễn ra trong năm hai nước kỷ niệm nhiều sự kiện trọng đại trong quan hệ Việt Nam - Nga cũng như với mỗi nước như 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nga, 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, 80 năm Quốc khánh Việt Nam.

Chuyến thăm có nhiều ý nghĩa quan trọng. Thứ nhất, chuyến thăm cho thấy hai nước coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống, quyết tâm củng cố và làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Chuyến thăm là sự kiện quan trọng trong quan hệ Việt Nam - Liên bang Nga năm 2025 - kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, tiếp nối các hoạt động của lãnh đạo cấp cao hai bên từ đầu năm đến nay: chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đến Việt Nam (tháng 1/2025), đặc biệt chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Nga (tháng 5/2025), khẳng định quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga, kế thừa truyền thống hữu nghị hợp tác được xây dựng, vun đắp trong 75 năm qua, bước vào kỷ nguyên mới với tâm thế mới, tin cậy chính trị ngày càng cao.

Thứ hai, chuyến thăm nhằm thúc đẩy triển khai các định hướng lớn làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện đã được lãnh đạo cấp cao hai nước trao đổi, thống nhất trong chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Vladimir Putin đến Việt Nam (tháng 6/2024) và chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Nga (tháng 5/2025). Quốc hội hai nước với tư cách là cơ quan lập pháp tối cao đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng hành lang pháp lý cho hợp tác song phương cũng như giám sát việc thực hiện các thỏa thuận cấp cao.

Thứ ba, chuyến thăm phản ánh vai trò ngày càng quan trọng của Quốc hội trong việc thúc đẩy hợp tác song phương cũng như hợp tác nghị viện trên thế giới.

Thứ tư, chuyến thăm góp phần tăng cường hợp tác giữa Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga nói riêng, Quốc hội Liên bang Nga nói chung và Quốc hội Việt Nam - một trong những nội hàm hợp tác chính trị quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện; tăng cường giao lưu, tiếp xúc, phối hợp giữa các ủy ban chuyên trách và nhóm nghị sĩ hữu nghị hai nước cũng như phối hợp hành động tại các diễn đàn liên nghị viện quốc tế và khu vực.

Chuyến thăm là cơ hội để lãnh đạo hai nước trao đổi toàn diện các vấn đề hợp tác song phương, từ kinh tế, thương mại, năng lượng, dầu khí, khoa học - công nghệ đến giáo dục, văn hóa, quốc phòng, an ninh, giao lưu nhân dân…, cũng như hợp tác giữa Quốc hội hai nước; thúc đẩy các dự án hợp tác trọng điểm cũng như tháo gỡ tồn tại, vướng mắc và xác định phương hướng hợp tác trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga Vyacheslav Volodin và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ đồng chủ trì phiên họp lần thứ 4 Ủy ban Hợp tác liên Nghị viện Việt Nam - Liên bang Nga. Đây là cơ chế hợp tác liên nghị viện cao nhất và đầu tiên giữa Quốc hội Việt Nam với một cơ quan lập pháp nước ngoài. Tại phiên họp lần này, hai bên sẽ chia sẻ kinh nghiệm hoạt động lập pháp, thực hiện vai trò giám sát của quốc hội hai nước trong việc triển khai hợp tác cũng như trao đổi những giải pháp định hướng cho chính phủ hai nước giải quyết những khó khăn, vướng mắc cụ thể trong hợp tác song phương trong giai đoạn hiện nay, nhất là thúc đẩy tìm động lực mới, khai thác hiệu quả những lĩnh vực giàu tiềm năng như khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo mà chưa tận dụng được hết để thực hiện mục tiêu “làm mới quan hệ”, nâng tầm hợp tác. Đây đã là phiên họp thứ 4 của Ủy ban. Hai bên đã có kinh nghiệm phối hợp, làm việc và tôi tin tưởng rằng cuộc họp sẽ thành công tốt đẹp.

Thời gian qua, hai nước đã phối hợp tích cực thúc đẩy các dự án hợp tác trọng điểm trên nhiều lĩnh vực. Theo Đại sứ, hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm giữa Quốc hội Việt Nam và Hạ viện Quốc hội Nga sẽ đóng vai trò như thế nào trong việc tháo gỡ những điểm nghẽn và nối thêm những cây cầu hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới?

Với vai trò cơ quan lập pháp, việc hợp tác, phối hợp, trao đổi kinh nghiệm giữa Quốc hội Việt Nam và Hạ viện Quốc hội Nga, thông qua cơ chế Ủy ban Hợp tác liên nghị viện, trao đổi theo kênh các Ủy ban chuyên trách có ý nghĩa quan trọng trong việc giám sát thực hiện các thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, tạo môi trường kinh doanh, hợp tác kinh tế - thương mại, đầu tư thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân hai bên, cũng như xây dựng cơ sở điều ước - pháp lý đầy đủ và kịp thời để triển khai hợp tác song phương hiệu quả.

Bên cạnh các Ủy ban liên chính phủ, Ủy ban Hợp tác liên nghị viện là một trong những cơ chế hợp tác quan trọng đóng góp vào thúc đẩy hợp tác song phương. Phiên họp lần thứ ba (tháng 9/2024) có sự tham gia của cả các đại diện Chính phủ hai nước nên hai bên đã giải quyết được nhiều vấn đề. Nếu tiếp tục duy trì hiệu quả cơ chế này, hợp tác theo kênh Quốc hội sẽ tiếp tục đóng vai trò tích cực trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy các dự án hợp tác trọng điểm trong lĩnh vực năng lượng. Các Ủy ban chuyên trách của Quốc hội hai nước có thể thúc đẩy mở rộng hợp tác về khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo là những lĩnh vực Nga có nhiều tiềm năng, thế mạnh và Việt Nam có nhu cầu lớn để phục vụ các mục tiêu phát triển trong kỷ nguyên mới. Bên cạnh đó, tôi cho rằng có hai vấn đề hai bên cần lưu ý xem xét thúc đẩy, đó là việc đi lại của công dân hai nước và hợp tác lao động.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ Đặng Minh Khôi.