Lo ngại khó khăn trong phân luồng, tránh lây nhiễm

Ngày 27/3, đoàn công tác của Bộ Y tế do Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn làm trưởng đoàn đã kiểm tra công tác sàng lọc, phân luồng, thu dung điều trị bệnh nhân sởi trẻ em và người lớn tại Bệnh viện Nhi Trung ương và Viện Y học Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai).

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, TS.BS Cao Việt Tùng, Phó Giám đốc Bệnh viện cho biết: Từ năm 2024 đến nay, tại Bệnh viện đã ghi nhận gần 2.700 ca mắc sởi đến khám và điều trị; riêng từ năm 2025 đến nay đã tiếp nhận 1.894 ca sởi. Trong số các bệnh nhi mắc sởi, có đến 60% ca chưa được tiêm chủng hoặc chưa đến tuổi tiêm chủng vaccine sởi.

Hiện, trung bình mỗi ngày, Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận khám, sàng lọc cho khoảng từ 70-90 ca mắc sởi; có ngày cao điểm đến hơn 100 bệnh nhân/ngày.

Để đảm bảo tránh lây nhiễm sởi trong cơ sở y tế, Bệnh viện đã tiến hành phân luồng sàng lọc ngay từ phòng khám. Cụ thể, bệnh nhân khi đến viện sẽ chia thành 2 luồng: Một luồng chuyển tuyến dưới với bệnh nhân nhẹ và một luồng tiếp nhận điều trị bệnh nhân nặng đưa sang điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới của Bệnh viện.

“Thời gian tới, nếu bệnh sởi tăng nhanh, bệnh viện cũng sẻ cố gắng triển khai đón tiếp, thu dung điều trị và tích cực hỗ trợ chuyên môn cho tuyến dưới”, TS.BS Cao Việt Tùng cho biết.

Từ năm 2024 đến nay, tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã ghi nhận 13 ca tử vong do sởi, trong đó có những bệnh nhân mắc trên các bệnh lý phức tạp như viêm phổi, đẻ non, rối loạn chuyển hóa, teo đường mật, viêm màng não, teo đường mật...

Để ứng phó với dịch sởi, ngay từ năm 2024, Bệnh viện Nhi Trung ương đã báo cáo, cập nhật tình hình ghi nhận ca bệnh sởi đến Bộ Y tế và các cơ sở y tế liên quan; ban hành văn bản thống nhất chỉ đạo, điều hành và áp dụng thực hiện trong toàn bệnh viện; xây dựng Kế hoạch ứng phó với tình hình ca bệnh gia tăng.

Đồng thời, tiếp nhận, phân luồng, khám sàng lọc người bệnh sởi; chỉ định xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên phù hợp và kịp thời phát hiện ca bệnh; rà soát tiêu chuẩn nhập viện; chăm sóc và điều trị người bệnh theo đúng phác đồ, phát hiện sớm biến chứng và các dấu hiệu chuyển nặng, can thiệp y tế và hỗ trợ điều trị kịp thời (IVIG, lọc máu, ECMO, thở máy…). Bệnh viện cũng triển khai tư vấn và tiêm vaccine chủ động cho người bệnh khám và điều trị tại bệnh viện; phân loại và quản lý nguy cơ ở người bệnh phơi nhiễm sởi...

Lãnh đạo bệnh viện Nhi Trung ương cũng lo ngại tình hình số lượng bệnh nhân nội trú đông, phòng bệnh có hạn, hạn chế phòng cách ly tiêu chuẩn; trong khi bệnh nhân nội trú thường nặng, nhiều bệnh lý nền nặng, nguy cơ mắc sởi cao, thời gian nằm viện kéo dài; việc phân luồng cũng khá khó khăn do số lượng bệnh nhân đông từ phòng khám đến đơn vị điều trị. Bên cạnh đó, biểu hiện lâm sàng của bệnh sởi hiện nay không điển hình, khó nhận định; khó kiểm soát giao lưu giữa người bệnh và gia đình người bệnh ....

Trước tình hình đó, TS. Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đề nghị bệnh viện Nhi Trung ương bám sát theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sởi mới nhất vừa được Bộ Y tế ban hành để thực hiện và thực hiện tốt công tác chỉ đạo tuyến với các bệnh viện tuyến dưới.

Theo đại diện Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), hiện nay, nhiều trẻ dưới 9 tháng tuổi chưa được tiêm phòng là thách thức lớn trong việc phòng chống dịch sởi. Nếu người mẹ không được tiêm phòng sởi sẽ không có kháng thể truyền cho con trong những tháng đầu đời, trẻ nguy cơ mắc sởi cao. Do đó cần phải đấy mạnh ý thức của người dân về tiêm phòng nói chung và tiêm phòng sởi nói riêng.

Nghiên cứu dịch tễ các ca mắc sởi là người lớn

Còn tại Viện Y học Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai), từ cuối năm 2024 đến nay, Bệnh viện đã tiếp nhận khám, điều trị cho 104 bệnh nhân mắc sởi, trong đó có ghi nhận nhiều ca diễn biến nặng, có 2 ca cần thở máy xâm nhập, 1 ca phải sử dụng ECMO đã ổn định, ra viện. Trong số ca mắc sởi điều trị tại Viện có tới 75% bệnh nhân không nhớ lịch sử tiêm chủng mũi sởi.

Tại Khoa Hồi sức tích cực, có một số bệnh nhân sởi có biến chứng nặng, đang phải thở máy. PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc bệnh viện Bạch Mai khẳng định: Bệnh viện đã đảm bảo nhân lực, trang thiết bị, sinh phẩm, thuốc cho công tác điều trị bệnh nhân sởi. Hiện, Bệnh viện Bạch Mai đã đầu tư và trang bị số hóa cho Khoa Hồi sức tích cực- Viện Y Học Nhiệt đới cùng xây dựng đội ngũ chuyên gia cấp cứu, hồi sức và truyền nhiễm để đảm bảo cấp cứu và điều trị bệnh nhân đạt kết quả cao nhất.

Tại buổi kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã đề nghị Viện Y học Nhiệt đới nghiên cứu dịch tễ các ca sởi người lớn để biết tỷ lệ miễn dịch cộng đồng đối với những ca sởi người lớn để có những khuyến cáo phù hợp. Đồng thời, đề nghị Bệnh viện Bạch Mai thực hiện tốt công tác phân luồng, sàng lọc và thông khí buồng bệnh.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Bạch Mai đã tích cực chủ động trong công tác điều trị bệnh sởi nói riêng và bệnh truyễn nhiễm nói chung.

Theo đó, công tác phòng chống sởi đã được Chính phủ chỉ đạo tăng cường phòng chống cũng như đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine sởi. Bộ Y tế cũng liên tiếp có các chỉ đạo, ban hành các văn bản hướng dẫn công tác phòng chống dịch bệnh nói chung và phòng chống bệnh sởi nói riêng. Ngày 26/3, Bộ Y tế đã Ban hành hướng dẫn mới nhất chẩn đoán điều trị sởi (Hướng dẫn điều trị sởi cũ ban hành năm 2014).

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn yêu cầu Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Bạch Mai thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng và chỉ đạo của Bộ Y tế; chuẩn bị các tình huống, sẵn sàng ứng phó cũng như xây dựng kế hoạch cụ thể phù hợp với từng mức độ, quy mô để kịp thời đáp ứng với tình hình dịch bệnh trong mọi tình huống.

Trong trường hợp bệnh sởi tiếp tục gia tăng bệnh viện phải có tính toán quy mô luân chuyển các khoa như thế nào, phân luồng cách ly điều trị bệnh nhân ra sao để phòng ngừa các nguy cơ lây nhiễm.

Cùng với đó, các bệnh viện cần đảm đầy đủ phương tiện phòng hộ cá nhân thiết bị y tế, tiêm vaccine đầy đủ các cán bộ y tế, nhân viên bệnh viện.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng đề nghị 2 bệnh viện tăng cường công tác truyền thông, để người dân biết, đưa con em đi tiêm chủng và phòng ngừa lây nhiễm sởi.