Thời báo Los Angeles” ngày 17/2 cho biết, trước sức ép phải làm rõ bí mật xung quanh các vụ bắn giết có chủ đích do máy bay không người lái của Mỹ thực hiện ở nước ngoài (gọi tắt là hoạt động tìm diệt), chính phủ Mỹ đang có kế hoạch chuyển giao hoạt động này từ tay Bộ Quốc phòng sang cho Cục Tình báo Trung ương (CIA) quản lý. Như vậy, "hoạt động tìm diệt" sẽ được triển khai trong khuôn khổ luật pháp và có thể chính quyền Mỹ sẽ phải công khai chúng.

Máy bay không người lái MQ-1 Predator của Mỹ. Ảnh: globalbalita.com

Nhiều quan chức Mỹ cho biết, sau khi được Tổng thống Obama đề cử giữ chức giám đốc CIA, ông John Brennan hoàn toàn ủng hộ chủ trương chuyển phần lớn "hoạt động tìm diệt" cho Lầu Năm Góc. Trên cương vị cố vấn chống khủng bố của Nhà Trắng trong 4 năm qua, ông Brennan đã theo dõi chặt chẽ các hoạt động tiêu diệt khủng bố do máy bay không người lái nhằm vào các chiến binh al-Qaeda. Trong văn bản do Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ công bố ngày 16/2, khi cơ quan này xem xét việc bổ nhiệm chức danh giám đốc CIA, ông Brennan khẳng định việc phối hợp giữa CIA và Lầu Năm Góc đã được cải thiện đáng kể trong thời gian gần đây. Ông cam kết nếu được phê chuẩn chức Giám đốc CIA, ông sẽ hợp tác chặt chẽ với Bộ Quốc phòng nhằm đảm bảo sẽ không xảy ra các vụ giết hại không cần thiết.

Thay đổi đó của CIA diễn ra sau khi Tổng thống Obama cam kết trong Thông điệp Liên bang ngày 12/2 rằng chính quyền Mỹ sẽ “minh bạch hơn” về “mục tiêu, giam giữ và truy tố khủng bố”. Theo luật pháp Mỹ, các hoạt động quân sự có thể được giữ bí mật và chỉ phải công khai khi cần thiết. Còn theo luật áp dụng cho CIA, các hoạt động bí mật của tổ chức này phải được tổng thống cho phép và chỉ tổng thống mới được tiết lộ chúng. Với những quy định này, chưa chắc Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ thực hiện tính minh bạch cao hơn CIA.

Tuy nhiên, nhiều quan chức CIA vẫn hoan nghênh việc chuyển giao "hoạt động tìm diệt" của máy bay không người lái cho Lầu Năm Góc, để CIA tập trung vào nhiệm vụ truyền thống là thu thập tin tức tình báo. Sự chuyển giao này cũng có thể giảm bớt lo ngại trong quốc hội Mỹ đối với các nhiệm vụ nguy hiểm và về vấn đề quy trách nhiệm khi xảy ra sai phạm, trong đó bao gồm các trường hợp giết hại nhầm người dân vô tội.

Ở phía đối lập, một số quan chức Mỹ cho rằng sẽ rất khó để chuyển giao các "hoạt động tìm diệt" của CIA cho Lầu Năm Góc, bởi hầu hết quyết định bắn giết các mục tiêu có chủ định của CIA được dựa trên cơ sở tin tức tình báo rất nhạy cảm từ các điệp viên hoặc các nguồn bí mật khác. Nếu Lầu Năm Góc không được cung cấp đầy đủ tin tức, có thể quân đội sẽ không tin tưởng vào các thông tin liên quan trước khi thực hiện nhiệm vụ tiêu diệt mục tiêu. Bruce Riedel, cựu sĩ quan CIA từng cố vấn cho Nhà Trắng về các vấn đề liên quan đến Ápganixtan và Pakixtan, nhận định: “Lôgíc hoạt động của máy bay không người lái là các quan chức chỉ huy quân sự không thể đưa ra quyết định nhanh chóng giống như trên mặt đất… Cách duy nhất để hoạt động hiệu quả là, người điều hành máy bay không người lái cần biết mọi thông tin cần thiết. Do đó, tôi cảm thấy nguy cơ mắc sai lầm ngày càng tăng chứ không giảm”.

Hữu Trung (P/v TTXVN tại Mỹ)