Mới đây, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 50/2025/TT-BCT ngày 7/11/2025 quy định lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống tại Việt Nam (Thông tư 50), tạo nền tảng pháp lý và niềm tin thị trường để các chủ thể trong chuỗi giá trị (phối trộn, logistics, bán lẻ, kỹ thuật) có cơ sở đầu tư lâu dài. Cụ thể, từ ngày 1/6/2026, xăng không chì (theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện hành) phải phối trộn, pha chế thành xăng E10 để sử dụng cho động cơ xăng trên toàn quốc, có thể xem là bước chuyển có ý nghĩa chiến lược, từ chính sách “khuyến khích” sang “chuẩn hóa bắt buộc”.

Bà Nguyễn Thuý Hiền, Phó Cục trưởng Cục quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết, khi Thông tư 50 ban hành thì Bộ Công Thương cũng đã gấp rút ban hành kế hoạch truyền thông và cung cấp thông tin toàn diện về xăng E10. Còn đối với các doanh nghiệp có cơ sở vật chất, hạ tầng hoàn thiện có thể chuyển đổi từ ngày 1/6/2026.

“Để hiện thực hóa Thông tư 50, Bộ Công Thương đã trình Chính phủ ban hành Thông tư hướng dẫn kỹ thuật phối trộn. Trong đó, Bộ Công Thương đóng vai trò chủ trì trong việc hướng dẫn doanh nghiệp bảo đảm nguồn cung xăng dầu khi triển khai, hỗ trợ doanh nghiệo tính giá, các dự án đầu tư phát triển năng lượng...", bà Hiền chia sẻ.

Liên quan đến chuyển đổi kinh doanh xáng E10, PSG.TS Văn Đình Sơn Thọ, Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, muốn đưa chính sách bắt buộc sử dụng xăng E10 thì cần phải có một cuộc rà soát, kiểm kê để phân loại rõ có bao nhiêu phương tiện tương thích với xăng E5, phương tiện tương thích với xăng E10, phương tiện không phù hợp… Trên cơ sở này, cơ quan quản lý Nhà nước, địa phương phối hợp cùng cộng đồng doanh nghiệp nghiên cứu lên phương án chuyển đổi trên cơ sở quy định cơ chế chính sách.

Còn theo phân tích của Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam Bùi Ngọc Bảo, một trong những điều quan trọng là cần phải truyền thông rõ ràng thông tin xăng E5 hay E10, nhất là các quy chuẩn kỹ thuật. Người tiêu dùng ngày càng có xu hướng chuyển đổi sang các dòng sản phẩm khác chất lượng tốt hơn, thân thiện với môi trường và trên thực tế hiện nay nhiều nước trên thế giới đã chuyển sang sử dụng xăng sinh học E10.

Thống kê nhiều kết quả nghiên cứu khảo sát đã công bố cho thấy, giảm phát thải vòng đời xăng E10 giúp cắt giảm khoảng 3–7% CO₂, hạn chế khí độc, làm không khí sạch hơn phù hợp mục tiêu Net Zero. Nếu sử dụng rộng rãi, xăng E10 ước có thể thay thế tương đương khoảng 1 triệu tấn xăng dầu/năm, tăng chủ động về an ninh năng lượng, góp phần giảm nhập khẩu xăng dầu.

Ghi nhận thực tế trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, mức tiêu thụ đạt khoảng 7.000 m3 xăng dầu/ngày (2,5 triệu tấn xăng dầu/năm) để cung cấp nhiên liệu cho 8,5 triệu xe máy, 1 triệu xe ô tô các loại, 2.200 xe buýt, 13.300 xe taxi... Hiện tại, TP. Hồ Chí Minh có khoảng 14 triệu dân, trong đó 10 triệu người sử dụng phương tiện giao thông cá nhân, nên cũng là một trong những thành phố ưu tiên hàng đầu về triển khai xăng sinh học.

Trong thời gian qua, những sở ngành như Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh cũng đang phối hợp tăng cường truyền thông đến người tiêu dùng hiểu đúng và an tâm sử dụng xăng E10. Còn Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp đã có sự chuẩn bị sẵn sàng cho việc triển khai đồng loạt sản phẩm xăng E10 nên sắp tới sẽ đẩy mạnh truyền thông để người tiêu dùng hiểu và sử dụng.

Về phía doanh nghiệp, ngay sau khi có Thông tư 50 đã khẩn trương xây dựng và triển khai kế hoạch nâng cấp hệ thống pha chế xăng E10 trên nền tảng các cơ sở pha chế xăng E5 hiện có. Công tác đầu tư, hoán cải bồn bể, thiết bị và hệ thống điều khiển tự động đang được thực hiện đồng loạt và dự kiến hoàn thành trước ngày 31/12/2025, cũng như đảm bảo sẵn sàng pha chế xăng E10 trên toàn hệ thống.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Hải Âu Phát cho hay, doanh nghiệp mong muốn Nhà nước đưa ra lộ trình áp dụng xăng E10 cụ thể như từ 1 đến 5 năm. Điển hình, ở năm 2026 chỉ áp dụng tỷ lệ kinh doanh xăng E10 từ 20-25% và chủ yếu chuyển đổi từ các đơn vị đã kinh doanh E5 như PVOIL, Petrolimex… Giai đoạn năm 2027, áp dụng tỷ lệ kinh doanh từ 25-35%, nhằm khuyến khích các đơn vị đã kinh doanh xăng E5 như PVOIL, Petrolimex… hỗ trợ và chuyển đổi kinh doanh E10 cho các đại lý nhượng quyền.

Từ năm 2028 đến 2030, có thể tăng tỷ lệ kinh doanh xăng E10 đến 100% và ngưng kinh doanh xăng khoáng từ năm 2030. Đồng thời, Bộ ngành liên quan nên đưa ra các khuyến cáo, khuyến nghị về các dòng xe/đời xe không tương thích để sử dụng xăng E10.

Còn những doanh nghiệp khác chỉ ra rằng, Việt Nam hiện có một số nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu với tổng công suất thiết kế trên 500 triệu lít/năm, đủ để đáp ứng khoảng 70% nhu cầu phối trộn E10 trong giai đoạn đầu. Tuy vậy, để xăng E10 không phải thử nghiệm mà là một sản phẩm chiến lược vì có chi phí thấp, có độ sẵn sàng cao khi hội tụ cả điều kiện cần và đủ đưa ra thị trường, thì vấn đề quan trọng nữa là quy hoạch được vùng nguyên liệu.

Một vấn đề cần được quan tâm nữa, là hầu hết doanh nghiệp đầu mối xăng dầu đều phải tính đủ chi phí và đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu từ 10-15% so với giá bán lẻ. Bởi thực tế lợi nhuận thông qua hình thức chiết khấu (hoa hồng) 3-7% như hiện nay là rất khó khăn cho các doanh nghiệp bán lẻ.

Trước thực trạng này, cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị, Bộ ngành sớm có những chính sách khung hỗ trợ pháp lý, kỹ thuật, tài chính… nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thuận lợi chuyển đổi kinh doanh xăng E10. Đồng thời, Nhà nước thúc đẩy cơ chế phối hợp các nhà, gồm: Nhà nước, nhà khoa học, nhà nông… tạo ra sản phẩm chất lượng giúp đảm bảo tốt vùng nguyên liệu cho sản phẩm xăng E10; còn nhà sản xuất tiếp cận được nguồn nguyên liệu nội địa chất lượng.