Trước thực tế Việt Nam đang già hóa nhanh và tỷ lệ mắc bệnh mạn tính tăng cao, ngày 8/11, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh (HCDC) đã phối hợp cùng GSK Việt Nam tổ chức hội thảo “Tiêm chủng - Lá chắn bảo vệ sức khỏe người cao tuổi và người có bệnh nền”.
Hội thảo hướng tới xây dựng hướng dẫn thực hành tiêm chủng tại các bệnh viện và cơ sở y tế, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc chủng ngừa. Sự kiện cũng góp phần tăng cường năng lực cho nhân viên y tế, chuẩn hóa quy trình tư vấn, sàng lọc và theo dõi sau tiêm, giúp người lớn tuổi và người có bệnh nền được tiếp cận tiêm chủng an toàn, mở rộng độ bao phủ vaccine phòng bệnh truyền nhiễm, hướng tới mục tiêu lão hóa khỏe mạnh.
Các chuyên gia y tế tham gia trao đổi tại Hội thảo “Tiêm chủng - Lá chắn bảo vệ sức khỏe người cao tuổi và người có bệnh nền”. Ảnh: BTC
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ năm 2015, “lão hóa khỏe mạnh” đã được xác định là trọng tâm trong các chương trình chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi đến năm 2030. WHO định nghĩa lão hóa khỏe mạnh là quá trình xây dựng và duy trì khả năng chức năng, giúp người cao tuổi sống độc lập, năng động và hạnh phúc hơn.
Báo cáo của Quỹ dân số Liên hợp quốc (UNFPA) cũng cho thấy, Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Dự kiến đến năm 2035, nước ta sẽ có khoảng 21 triệu người từ 60 tuổi trở lên. Trung bình, mỗi người cao tuổi tại Việt Nam mắc 3 - 4 bệnh lý mạn tính đi kèm, ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng sống và làm giảm số năm sống khỏe mạnh.
Các chuyên gia cảnh báo, khi dân số già đi và tỷ lệ mắc bệnh mạn tính tiếp tục tăng, xã hội sẽ trở nên dễ tổn thương hơn trước các bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa bằng vaccine, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải mở rộng tiêm chủng cho nhóm người lớn tuổi và người có bệnh nền.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc HCDC cho biết: "Tại Việt Nam, chương trình tiêm chủng cho trẻ em đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần kiểm soát hiệu quả các bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, tiêm chủng cho người lớn, đặc biệt là người cao tuổi, người có bệnh nền vẫn còn tương đối mới mẻ. Nhận thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ nhóm dân số này, HCDC đã xây dựng và triển khai kế hoạch tiêm chủng bảo vệ người cao tuổi và người có bệnh nền với nhiều hoạt động thiết thực như hướng dẫn chuyên môn, hoàn thiện bản kiểm sàng lọc trước tiêm, tổ chức các hội thảo chuyên gia để lấy ý kiến góp ý”.
Thực tế, nhiều quốc gia đã ghi nhận lợi ích rõ rệt khi tích hợp tiêm ngừa người lớn vào hệ thống chăm sóc sức khỏe. Có thể kể đến như khung khuyến nghị chương trình tiêm chủng định kỳ cho người lớn được áp dụng thống nhất toàn quốc tại Anh. Trong đó, các vaccine ngừa cúm mùa, phế cầu, virus hợp bào hô hấp (RSV) và các bệnh khác được triển khai thông qua hệ thống chăm sóc y tế quốc gia (NHS).
Giáo sư, Hiệp sĩ Jonathan Van-Tam, Giáo sư danh dự Trường Y, Đại học Nottingham (Vương quốc Anh), đồng thời là Phó Giám đốc y tế của Anh giai đoạn 2017 - 2022, người từng phụ trách giám sát chương trình tiêm chủng quốc gia của Vương quốc Anh, nhấn mạnh: “Một yếu tố đặc biệt quan trọng là sự khuyến nghị từ chính bác sĩ hoặc nhân viên y tế mà người bệnh tin tưởng. Mỗi lần tiếp xúc với bệnh nhân đều là cơ hội để giúp người dân hiểu và chủ động hơn trong phòng ngừa bệnh tật, thông qua tiêm chủng ở các giai đoạn khác nhau của cuộc đời”.
Giáo sư Jonathan Van-Tam cũng cho biết, chủng ngừa cho người lớn hiện là lĩnh vực phát triển nhanh nhất trong ngành vaccine học, mang lại lợi ích kép: Vừa giảm tỷ lệ nhập viện và tái nhập viện do liên quan trực tiếp đến bệnh truyền nhiễm, vừa giảm biến chứng ở bệnh mạn tính như tim mạch, hô hấp do nhiễm trùng nặng gây ra, từ đó giúp giảm chi phí điều trị và áp lực lên hệ thống y tế.
Trong tương lai, khi có một khung hướng dẫn thống nhất, đội ngũ y tế sẽ triển khai tư vấn, sàng lọc và theo dõi sau tiêm, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho người bệnh. Việc chuẩn hóa hoạt động tiêm chủng không chỉ giúp nâng cao năng lực chuyên môn mà còn góp phần củng cố vai trò của y tế dự phòng trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng.