Bế mạc Hội nghị Quốc hội và các Mục tiêu phát triển bền vững

Phát biểu bế mạc, thay mặt Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cảm ơn Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đã phối hợp chặt chẽ với Quốc hội Việt Nam để tổ chức thành công Hội nghị Quốc hội và các Mục tiêu phát triển bền vững.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nêu rõ, những tham luận, ý kiến phát biểu và thảo luận tại Hội nghị đều có nội dung sâu sắc, mang đến nhiều kiến thức, thông tin mới, nhiều đóng góp tâm huyết về những vấn đề cụ thể liên quan đến việc thực thi các Mục tiêu Phát triển bền vững tại Việt Nam và việc áp dụng Bộ công cụ nghị viện tự đánh giá.  

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng nhấn mạnh, các ý kiến phát biểu tại Hội nghị đều khẳng định Bộ Công cụ tự đánh giá do IPU và UNDP xây dựng và ban hành có nội dung hết sức cô đọng, mang tính chất định hướng, có các tiêu chí cụ thể để Quốc hội các nước cùng tham khảo, áp dụng nhằm tăng cường vai trò của Quốc hội đối với việc triển khai thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững ở mỗi quốc gia.

Đối với Bộ Công cụ, tùy điều kiện, hoàn cảnh và trình độ phát triển mà mỗi nước có thể xem xét áp dụng ở các mức độ khác nhau. Các chuyên gia quốc tế đã giới thiệu kinh nghiệm của nghị viện một số nước trong việc triển khai Bộ Công cụ này như: Fiji, Serbia, Djibouti, Mali, SriLanka, Bangladesh, Indonesia và đánh giá cao tính thực tiễn và toàn diện của nội dung Bộ Công cụ. Các kinh nghiệm quốc tế sẽ là những bài học hữu ích cho Quốc hội Việt Nam trong việc triển khai các SDGs và áp dụng Bộ Công cụ tự đánh giá trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, các đại biểu tham dự Hội nghị cũng khẳng định các Nghị viện thành viên đóng vai trò quan trọng vào việc thực hiện SDGs; và cho rằng, các mục tiêu SDGs, nhất là những mục tiêu liên quan tới xóa đói, giảm nghèo, bình đẳng giới, chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường...Đây là các mục tiêu tốt đẹp, hướng tới sự công bằng, phát triển toàn diện của xã hội và điều này cũng phù hợp với quan điểm phát triển của Việt Nam.

Tuy nhiên, việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững ở Việt Nam còn có nhiều khó khăn và thách thức, do nguồn lực để thực hiện các SDGs là rất lớn, nhất là nguồn lực về tài chính. Hiện nay, Việt Nam vẫn chỉ đang là nước có thu nhập trung bình thấp; cơ sở dữ liệu để đánh giá, phân tích các vấn đề liên quan đến các mục tiêu còn chưa đầy đủ và đồng bộ; hệ thống các cơ quan của Quốc hội chưa có đầu mối trực tiếp phụ trách về SDGs; việc áp dụng một số tiêu chí trong Bộ công cụ để đánh giá việc thực hiện SDGs tại Việt Nam trong nhiều trường hợp còn chưa phù hợp với thực tế, ví dụ như các vấn đề liên quan đến phân bổ ngân sách, giám sát ngân sách… cần được cụ thể hóa cho phù hợp với quy định của pháp luật Việt Nam về quản lý ngân sách nhà nước.  

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng, mặc dù còn nhiều khó khăn như vậy, nhưng các ý kiến đều đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế. Thực tế, Việt Nam đã luôn là quốc gia tiên phong và là tấm gương trong việc thực hiện và hoàn thành các cam kết về phát triển bền vững trong cả khu vực và thế giới; hệ thống pháp luật của Việt Nam tương đối hoàn thiện để nội luật hóa các cam kết quốc tế hoặc bảo đảm sự tương thích với pháp luật quốc tế; Việt Nam đã hoàn thành được nhiều mục tiêu thiên niên kỷ; chấp hành Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ Việt Nam với sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, đã có những hành động thực tế, phân công một phó Thủ tướng Chính phủ trực tiếp phụ trách, nghiên cứu và lên kế hoạch, lộ trình cụ thể để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững. Nay cả hệ thống chính trị và toàn xã hội ủng hộ và thống nhất ý chí trong việc thực hiện SDGs.

Theo Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững và sử dụng Bộ Công cụ có hiệu quả cho các đại biểu dân cử của Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng, Quốc hội cần tổ chức nhiều hoạt động hội nghị, hội thảo để tập huấn, cung cấp thông tin… nhằm nâng cao nhận thức của các đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND về các SDGs; cụ thể hóa hơn nữa các nội dung của Bộ Công cụ để việc áp dụng có tính hiệu quả và khả thi cao tại Việt Nam.

Quốc hội cũng cần có cơ chế giám sát việc thực thi SDGs hiệu quả thông qua việc tổ chức giám sát chuyên đề hoặc lồng ghép trong việc giám sát các mục tiêu kinh tế - xã hội của đất nước; tăng cường hơn nữa nhiệm vụ giải trình của các thành viên Chính phủ trước Quốc hội trong việc thực hiện SDGs; đánh giá và quan tâm sâu sát hơn nữa các vấn đề thực hiện SDGs ở các địa phương để kịp thời có những giải pháp cho phù hợp; nâng cao nhận thức và quyết tâm chính trị lan tỏa đến mọi người dân và toàn xã hội về lợi ích của Việt Nam trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững. Việt Nam mong muốn IPU, UNDP và các tổ chức quốc tế, các nghị viện thành viên của IPU tiếp tục hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm để Việt Nam thực hiện thành công các hoạt động này trong thời gian tới.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội khẳng định quyết tâm chính trị của của Việt Nam trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, "Không có ai bị bỏ lại phía sau"; đồng thời mong muốn sẽ nghiên cứu sử dụng Bộ Công cụ của IPU để Quốc hội, HĐND thực hiện công tác giám sát một cách hiệu quả.

Nhấn mạnh Hội nghị lần này là dịp quan trọng để Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và các đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân tiếp tục xây dựng kế hoạch hành động nhằm tham gia sâu hơn vào việc thúc đẩy thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ cấp quốc gia, phù hợp với những ưu tiên, yêu cầu và hoàn cảnh phát triển của mỗi địa phương, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng tin tưởng, với những kết quả đạt được của Hội nghị sẽ là những tài liệu quan trọng, những kinh nghiệm quý báu để các đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND sử dụng trong quá trình tham gia hoạch định, quyết định chính sách vì các mục tiêu phát triển bền vững ở Việt Nam.

Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU) Martin Chungong đánh giá cao những nỗ lực của Quốc hội Việt Nam, Chính phủ Việt Nam trong việc giám sát, thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững. Đặc biệt, Hội nghị Quốc hội và các Mục tiêu Phát triển bền vững đã thể hiện được tầm quan trọng của Quốc hội Việt Nam trong việc giám sát thực hiện các chiến lược, kế hoạch, chính sách liên quan đến các Mục tiêu Phát triển bền vững.

Đánh giá cáo Việt Nam trong việc thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững, ông Martin Chungong cho rằng, thời gian tới, Việt Nam cần nghiên cứu lồng ghép các Mục tiêu Phát triển bền vững gắn các chiến lược, kế hoạch phát triển  kinh tế-xã hội; nâng cao trách nhiệm giám sát của các đại biểu HĐND, đại biểu Quốc hội trong thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững.

Tổng Thư ký IPU Martin Chungong cam kết, Liên minh Nghị viện Thế giới sẽ tích cực hỗ trợ Việt Nam trong quá trình hoàn thành chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về các Mục tiêu Phát triển bền vững.