Trong 2 ngày (7 - 8/8), tại trụ sở Chính phủ, Chính phủ đã họp Phiên họp chuyên đề về công tác xây dựng pháp luật. Tại Phiên họp, Chính phủ đã nghe báo cáo, thảo luận về các dự án: Luật Đất đai (sửa đổi); Luật Giáo dục quốc phòng-an ninh; Luật Thủ đô; Luật Hộ tịch; Luật Việc làm; Luật Hòa giải cơ sở; Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi); Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi).

Về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), sau 10 năm thi hành, Luật Đất đai năm 2003 đã đạt được những kết quả hết sức cơ bản. Tuy nhiên qua tổng kết tình hình thi hành Luật Đất đai năm 2003 còn nổi lên một số tồn tại, bất cập chủ yếu là, công tác quản lý nhà nước về đất đai còn hạn chế; quy định pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về đất đai còn chưa đáp ứng được yêu cầu; nguồn lực về đất đai chưa phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; việc sử dụng đất đai nhiều nơi còn lãng phí, hiệu quả thấp…Vì vậy, việc ban hành Luật Đất đai (sửa đổi) là cần thiết, nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập còn tồn tại, tạo sự đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật về đất đai nói chung; đáp ứng được yêu cầu thực tiễn quản lý, sử dụng đất đai, phù hợp với cơ chế, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế…

Luật Đất đai (sửa đổi) gồm 15 chương và 190 điều, quy định cụ thể về quyền và trách nhiệm của Nhà nước đối với đất đai; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; thu hồi, giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; thanh tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về đất đai… So với Luật Đất đai năm 2003, bố cục dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) tăng thêm 7 chương và 44 điều.

Thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), các thành viên Chính phủ đã đóng góp ý kiến vào những vấn đề còn có ý kiến khác nhau: hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp; cơ chế thu hồi đất; giá đất; thời gian ban hành và mục đích áp dụng Bảng giá đất; thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; giải quyết tranh chấp đất đai…

Liên quan đến Luật Giáo dục quốc phòng-an ninh, qua tổng kết 10 năm thực hiện công tác giáo dục quốc phòng-an ninh từ các địa phương, cơ sở trên phạm vi cả nước, các thành viên Chính phủ cho rằng văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục quốc phòng-an ninh nếu chỉ dừng lại ở cấp Nghị định của Chính phủ, văn bản, thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành sẽ gặp khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện vì giáo dục quốc phòng-an ninh quy định quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm pháp lý của công dân, cán bộ, công chức, viên chức, cơ quan, tổ chức; liên quan đến Luật Giáo dục, Luật Quốc phòng, Luật An ninh Quốc gia và các luật khác, nên phải ban hành văn bản tầm luật để giải quyết các vấn đề mà Luật mới xử lý được.

Với 4 chương, 33 điều, dự án Luật Thủ đô quy định cụ thể về chính sách xây dựng, phát triển và quản lý Thủ đô; trách nhiệm xây dựng, phát triển và quản lý Thủ đô; điều khoản thi hành…

Thực hiện chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước về thủ đô, trong những năm qua, công tác xây dựng, phát triển Thủ đô đã đạt được nhiều thành tựu lớn trên các lĩnh vực. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập chưa được giải quyết hiệu quả như quy hoạch đô thị; xây dựng cơ chế, chính sách còn chậm; cơ sở hạ tầng còn nhiều yếu kém; ô nhiễm môi trường…

Ý kiến của các thành viên Chính phủ khi đóng góp cho dự thảo Luật này đề xuất, dự thảo Luật Thủ đô nên lựa chọn một số vấn đề đặc thù về xây dựng, phát triển, quản lý Thủ đô chưa được hoặc đã có quy định trong các đạo luật hiện hành áp dụng chung cho cả nước, nhưng chưa phù hợp với đặc thù của thủ đô.

Về quản lý dân cư, có ý kiến cho rằng cần áp dụng một số biện pháp hành chính để hạn chế việc đăng ký thường trú tại nội thành Hà Nội để góp phần hạn chế tình trạng quá tải về dân cư ở nội thành. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị không quy định thêm điều kiện đăng ký thường trú ở nội thành, vì có thể ảnh hưởng đến quyền tự do cư trú của công dân.

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Hộ tịch, đa số các ý kiến đồng tình với quy định cấp có thẩm quyền đăng ký hộ tịch là cấp xã song nhiều ý kiến đề xuất việc đăng ký hộ tịch, đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài phải là cấp huyện thực hiện.

Thảo luận về dự án Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi), các thành viên Chính phủ nhận định, việc sửa đổi Luật này là hết sức cần thiết, nhằm tiếp tục khẳng định phát triển khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là hoạt động then chốt để phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Theo ý kiến đóng góp của nhiều thành viên Chính phủ, Luật Khoa học và Công nghệ (sửa đổi) phải thực sự trở thành một đạo luật gốc trong lĩnh vực khoa học công nghệ; kế thừa các quy định pháp luật đã được thực tiễn kiểm nghiệm còn phù hợp với yêu cầu phát triển khoa học công nghệ hiện nay và những năm tới; khắc phục triệt để những hạn chế của Luật Khoa học và Công nghệ hiện hành, bổ sung, cập nhật các quy định mới đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển…

Một số thành viên Chính phủ đề xuất, dự thảo Luật cần làm rõ hơn về vấn đề thẩm quyền và trách nhiệm xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ cụ thể của Nhà nước 5 năm và hàng năm; vấn đề đổi mới cơ chế tài chính trong lĩnh vực khoa học và công nghệ; vấn đề trích lập Quỹ phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp; vấn đề danh hiệu vinh dự Nhà nước phong tặng cho các cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ…

Thảo luận về dự án Luật Việc làm, các thành viên Chính phủ đã tập trung làm rõ những vấn đề còn có ý kiến khác nhau liên quan đến vấn đề phát triển kỹ năng nghề; bảo hiểm việc làm; tổ chức dịch vụ công về việc làm; việc đóng góp ngân sách Nhà nước vào Quỹ bảo hiểm việc làm…

Đề cập đến dự thảo Luật Hòa giải cơ sở (gồm 5 chương, 33 điều), các thành viên Chính phủ đã tập trung thảo luận những vấn đề liên quan đến phạm vi hòa giải cơ sở, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hòa giải cơ sở; việc bầu hoặc lựa chọn giới thiệu hòa giải viên…

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi), các thành viên Chính phủ bày tỏ sự thống nhất cao với những nội dung sửa đổi, bổ sung các quy định về công khai, minh bạch; đồng thời đề xuất dự thảo Luật cần làm rõ hơn vấn đề về trách nhiệm giải trình; về đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập; về công khai bản kê khai tài sản, thu nhập; quy định việc xử lý tài sản không được giải trình một cách hợp lý; quy định biện pháp tạm đình chỉ hoặc tạm thời chuyển sang vị trí công tác khác đối với người có dấu hiệu tham nhũng…

Ngoài ra, tại Phiên họp, Chính phủ cũng nghe Báo cáo tình hình soạn thảo, trình các dự án luật, pháp lệnh của Chính phủ trong quý II, kết quả 6 tháng đầu năm 2012, nhiệm vụ trong quý III và 6 tháng cuối năm 2012 do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường trình bày...

Thiện Thuật