Trả lời câu hỏi của phóng viên TTXVN, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng luôn là mục tiêu của đất nước qua các nhiệm kỳ. Và mỗi giai đoạn phát triển sẽ có những động lực khác nhau để thực hiện các mục tiêu này.

"Giai đoạn hiện nay là "bộ 3": Khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định.

Cho rằng đây là cách tiếp cận rất độc đáo của Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói, khoa học - công nghệ của Việt Nam đi cùng với đổi mới sáng tạo và đặt trong bối cảnh chuyển đổi số. Khoa học - công nghệ cung cấp tri thức, công cụ; đổi mới sáng tạo chuyển hóa tri thức vào phục vụ cuộc sống; chuyển đổi số khuếch đại tri thức, an toàn, nhanh chóng, phổ cập và kết nối.

"Chuyển đổi số tạo ra mảnh đất mới, môi trường mới giúp khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo diễn ra nhanh hơn", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Để "bộ 3" này trở thành động lực chính thúc đẩy mạnh mẽ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cơ cấu lại nền kinh tế và xác lập mô hình tăng trưởng mới, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Chính phủ đã đề ra một số giải pháp chiến lược cơ bản.

Đó là tạo đột phá về thể chế và cơ chế tài chính cho phát triển khoa học - công nghệ, chuyển từ cấp phát ngân sách sang đặt hàng, khoán theo kết quả và quản lý theo mục tiêu, chuyển từ kiểm tra hóa đơn chứng từ sang kết quả nghiên cứu; chuyển từ quản lý đầu vào sang quản lý đầu ra. Các tổ chức thương mại hóa được kết quả nghiên cứu sẽ được cấp ngân sách nhiều hơn và ngược lại. 

Về phát triển nhân lực chất lượng cao, nhân tài số, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, giai đoạn này, tri thức, kỹ năng và nhân tài sẽ là trung tâm. Chúng ta sẽ thực hiện chương trình 1 triệu kỹ năng số, 100.000 kỹ sư công nghệ cao, 10.000 chuyên gia AI và bán dẫn. "Có cơ chế trọng dụng chuyên gia Việt Nam trên phạm vi toàn cầu", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

Cùng với phát triển nhân tài là xây dựng quốc gia khởi nghiệp sáng tạo. Hiện, đổi mới trở thành lối sống, phong cách sống của mọi người dân và mọi tổ chức. Đổi mới sáng tạo sẽ tập trung vào đổi mới công nghệ của doanh nghiệp, sáng tạo của mọi người dân. Xây dựng quốc gia khởi nghiệp sáng tạo; văn hóa đổi mới sáng tạo, khuyến khích khám phá và khoan dung thất bại.

Liên quan đến xây dựng hạ tầng dữ liệu và các nền tảng số, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ, dữ liệu, nền tảng số là hạ tầng mới của công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Và đây cũng là hạ tầng mới để cơ cấu lại nền kinh tế, xác lập mô hình tăng trưởng mới; chuyển từ đầu tư mạnh vào hạ tầng công nghệ sang đầu tư mạnh vào dữ liệu, nhân lực phân tích. 

Thông tin về việc xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu phát triển với hạt nhân là liên kết “3 nhà”: Nhà nước, viện/trường và doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết sẽ thực hiện việc Nhà nước đặt hàng công nghệ chiến lược (11 nhóm công nghệ chiến lược đã công bố); đặt hàng các sản phẩm chiến lược rồi giao cho doanh nghiệp làm tổng thầu; viện/trường tham gia nghiên cứu với định hướng là chuyển nghiên cứu cơ bản về đại học, chuyển nghiên cứu công nghệ về các doanh nghiệp.

Về xây dựng quốc gia số toàn diện, Bộ trưởng nêu, sau 5 năm khởi động chuyển đổi số, chúng ta bắt đầu tiến vào giai đoạn xây dựng Việt Nam số một cách toàn diện, bao gồm Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, lấy công dân số làm trung tâm; từ chuyển đổi số sang chuyển đổi AI; từ số hóa quy trình hành chính sang vận hành quốc gia bằng dữ liệu và nền tảng số.

"Chính phủ sẽ làm hình mẫu về đổi mới quản trị số. Mỗi năm Nhà nước sẽ công bố một số "bài toán" về Chính phủ số (từ 50-100 bài toán) có tính đổi mới, đột phá để cho các doanh nghiệp trong nước phát triển. Sau đó, Chính phủ sẽ triển khai mua sắm dựa trên kết quả để kích cầu công nghệ trong nước. Như vậy là "một mũi tên trúng hai đích", vừa phát triển được Chính phủ số của Việt Nam, vừa phát triển doanh nghiệp công nghệ số của Việt Nam", Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định.