Áp lực bán tháo toàn cầu, vàng hạ nhiệt sau đỉnh lịch sử

Đêm 2/10 (giờ Việt Nam), giá vàng thế giới có thời điểm tái lập kỷ lục 3.890 USD/ounce. Tuy nhiên, chỉ sau ít phút, đà bán tháo mạnh để chốt lời đã khiến giá lao dốc về 3.859 USD/ounce, rồi duy trì quanh 3.847 USD/ounce trong phiên sáng nay. Hợp đồng kỳ hạn tháng 12 cũng giảm mạnh 47 USD xuống 3.850 USD/ounce.

Diễn biến này xảy ra trong bối cảnh chính phủ Mỹ bước sang ngày thứ hai đóng cửa, đình chỉ 18 tỉ USD chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và đe dọa cắt giảm nhân sự liên bang. Tình trạng này làm dấy lên lo ngại rủi ro kinh tế và kích hoạt tâm lý bất ổn trên thị trường tài chính toàn cầu.

Cùng lúc, báo cáo việc làm tư nhân ADP của Mỹ gây thất vọng khi chỉ đạt 33.000 việc làm, thấp hơn nhiều so với dự báo 110.000, khiến lợi suất trái phiếu giảm và củng cố kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ sớm cắt giảm lãi suất.

Theo chuyên gia Fawad Razaqzada, nhà phân tích thị trường của City Index và FOREX.com, vàng vẫn đang trong xu hướng tăng mạnh dài hạn với khả năng đạt 4.000 USD/ounce vào cuối năm nay, song các tín hiệu mua quá mức đã xuất hiện. Đà tăng rất mạnh nhưng rủi ro điều chỉnh là có thật, vì thế nhà đầu tư cần hết sức thận trọng.

Trong khi đó, ông Aakash Doshi, Trưởng bộ phận Chiến lược vàng tại State Street Investment Management, nhấn mạnh tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) đang bao trùm thị trường sau giai đoạn tăng bứt phá. Dù vậy, lượng vàng do các quỹ ETF nắm giữ vẫn thấp hơn so với giai đoạn đỉnh năm 2020, cho thấy dư địa tăng giá vẫn còn.

Trên bình diện toàn cầu, Trung Quốc và Ấn Độ tiếp tục nhập khẩu vàng mạnh mẽ bất chấp giá leo thang. Báo cáo từ Heraeus cho thấy, Trung Quốc nhập hơn 100 tấn vàng phi tiền tệ trong tháng 8, trong khi Ấn Độ đẩy mạnh mua trước mùa cưới và lễ hội Diwali. Nhu cầu tích trữ vàng miếng, trang sức cùng lượng mua ròng kỷ lục của các ngân hàng trung ương là những lực đỡ căn bản cho xu hướng tăng dài hạn của kim loại quý.

Khoảng cách giá vàng trong và ngoài nước lên hơn 14 triệu đồng

Tại Việt Nam, sáng 3/10, vàng miếng SJC đồng loạt giảm 200.000 đồng/lượng ở cả chiều mua vào và bán ra, còn 135,8 – 137,8 triệu đồng/lượng. Vàng nhẫn 1 - 5 chỉ giao dịch ổn định ở mức 131,5 - 134,2 triệu đồng/lượng, trong khi vàng nhẫn 9999 của Doji giữ nguyên 132 - 135 triệu đồng/lượng.

Đến 15 giờ chiều cùng ngày, giá vàng vẫn neo mức không đổi. Dù giá hạ, thị trường vẫn ghi nhận tình trạng người dân xếp hàng tại nhiều cửa hàng ở TP Hồ Chí Minh và Hà Nội. Tâm lý tích trữ vàng khi lo ngại lạm phát cùng kỳ vọng giá còn tăng khiến nhu cầu mua cao bất chấp mức chênh lệch so với thế giới đang ở ngưỡng kỷ lục 14 - 15 triệu đồng/lượng.

Các chuyên gia tài chính nhận định, nếu giá vàng thế giới lên 4.000 USD/ounce, giá SJC trong nước có thể chạm 140 - 150 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, sự biến động còn phụ thuộc vào việc thực thi Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 10/10, cho phép thêm doanh nghiệp và ngân hàng tham gia sản xuất, nhập khẩu vàng miếng. Động thái này được kỳ vọng giúp nguồn cung ổn định, thu hẹp chênh lệch giá và giảm tình trạng độc quyền.

Theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 10/10, Ngân hàng Nhà nước sẽ cho phép thêm doanh nghiệp và ngân hàng thương mại đủ điều kiện tham gia nhập khẩu và sản xuất vàng miếng. Đây được coi là bước đi quan trọng để bình ổn nguồn cung, giảm độc quyền và kéo chênh lệch giá vàng trong - ngoài nước về mức hợp lý.

Trong đó, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) đã công bố kế hoạch xin phép sản xuất vàng miếng với thương hiệu riêng, bên cạnh việc giao dịch vàng SJC và vàng thương hiệu khác. Đây là ngân hàng đầu tiên chính thức lên tiếng sau khi nghị định được ban hành, cho thấy kỳ vọng thị trường sẽ có thêm nguồn cung minh bạch, cạnh tranh hơn.

Việc mở rộng sự tham gia của nhiều tổ chức được kỳ vọng sẽ giúp giảm tình trạng “độc quyền vàng miếng SJC”, đồng thời hạn chế tâm lý đầu cơ và chen lấn mua bán. Ngân hàng Nhà nước cũng khẳng định sẽ tiếp tục giám sát chặt chẽ để đảm bảo thị trường vàng phát triển ổn định, an toàn và không gây xáo trộn hệ thống tài chính.

Dù triển vọng dài hạn sáng sủa, song các chuyên gia đều nhấn mạnh rủi ro ngắn hạn ở mức cao. Trong bối cảnh giá vàng trong nước vượt xa giá thế giới, nhà đầu tư được khuyến cáo nên tránh mua đuổi theo tâm lý đám đông. Việc chờ chính sách mới từ ngày 10/10 để thị trường ổn định hơn được xem là lựa chọn an toàn.

Với những người có nhu cầu tích trữ lâu dài, vàng nhẫn trơn hoặc các loại vàng ít chịu ảnh hưởng bởi thương hiệu độc quyền sẽ phù hợp hơn. Như lời cảnh báo của Fawad Razaqzada: “Đà tăng vẫn còn nhưng nhà đầu tư cần tỉnh táo trước rủi ro điều chỉnh, đây không phải là thời điểm để mua bằng mọi giá”.