Theo Bloomberg ngày 13/1, năm 2025 dự kiến sẽ chứng kiến một cuộc chiến giành nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên trên toàn cầu, kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng cho người tiêu dùng châu Âu và các quốc gia đang phát triển ở châu Á và Nam Mỹ. Tình hình này xuất phát từ việc châu Âu có nguy cơ không đạt được mục tiêu dự trữ khí đốt cho mùa đông tới, trong bối cảnh nhu cầu tăng cao và nguồn cung bị thắt chặt.

Nguy cơ thiếu hụt khí đốt tại châu Âu

Lần đầu tiên kể từ khi cuộc khủng hoảng năng lượng gia tăng do cuộc xung đột Nga - Ukraine, châu Âu đang phải đối mặt với nguy cơ không đủ khí đốt cho mùa đông tới. Mặc dù hiện tại châu Âu có đủ dự trữ để vượt qua mùa đông này và giá khí đốt đã giảm kể từ đầu năm, nhưng thời tiết lạnh giá đang làm xói mòn lượng khí đốt tồn kho.

Các lựa chọn cung cấp khí đốt đã trở nên hạn chế hơn kể từ đầu năm nay, đặc biệt là khi việc giao hàng qua đường ống của Nga qua Ukraine đã ngừng lại sau khi thỏa thuận vận chuyển kết thúc.

Francisco Blanch, chiến lược gia hàng hóa tại "Bank of America Corp.", nhận định: “Chắc chắn sẽ có một khoảng trống năng lượng ở châu Âu trong năm nay", đồng thời nhấn mạnh rằng toàn bộ lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) gia tăng được đưa vào sử dụng trên toàn thế giới sẽ được dùng để bù đắp cho sự thiếu hụt khí đốt của Nga.

Nhu cầu nhập khẩu tăng cao và tác động

Để đáp ứng nhu cầu dự kiến, châu Âu cần nhập khẩu thêm tới 10 triệu tấn LNG mỗi năm - nhiều hơn khoảng 10% so với năm 2024. Các dự án xuất khẩu mới ở Bắc Mỹ có thể giúp giảm bớt tình trạng thắt chặt thị trường, nhưng điều này phụ thuộc vào tốc độ mà các cơ sở có thể tăng sản lượng. Với ít lựa chọn hơn để bổ sung cho mùa đông tới, châu Âu sẽ cần các lô hàng LNG, kéo một số lô hàng ra khỏi châu Á, nơi có lượng người tiêu dùng lớn nhất thế giới.

Sự cạnh tranh giữa các quốc gia sẽ dẫn đến việc giá cả tăng cao hơn mức mà các nước như Ấn Độ, Bangladesh và Ai Cập có thể chi trả, đồng thời gây áp lực lên sự phục hồi kinh tế của Đức và các quốc gia khác. Giá khí đốt tương lai tại châu Âu hiện vẫn cao hơn khoảng 45% so với cùng kỳ năm ngoái và các hợp đồng đang giao dịch ở mức gấp ba lần so với mức trước khủng hoảng.

Những quốc gia chịu thiệt thòi chủ yếu là các quốc gia đang phát triển ở châu Á. Ở Nam Mỹ, Brazil đang phải vật lộn để thay thế sản lượng thủy điện suy yếu sau thời kỳ hạn hán, trong khi Argentina có thể bị cuốn vào cuộc cạnh tranh giành LNG cho mùa sưởi ấm sắp tới. Ai Cập cũng không nằm ngoài vòng xoáy này khi nước này đã chuyển từ xuất khẩu LNG sang nhập khẩu.

Theo dữ liệu theo dõi tàu do Bloomberg thu thập, Ai Cập đã thúc đẩy lượng mua lên mức cao nhất kể từ năm 2017 và có thể vẫn cần hàng chục chuyến hàng trong năm nay. Điều này cho thấy rằng sự cạnh tranh giành nguồn cung LNG sẽ không chỉ diễn ra giữa các nước phát triển mà còn ảnh hưởng đến các quốc gia nghèo hơn.

Ngược lại, đối với những nhà sản xuất LNG, tình hình hiện tại tạo ra cơ hội lớn. Một số công ty có thể tăng công suất tương tự như những gì đã xảy ra trong năm khủng hoảng 2022. Tuy nhiên, triển vọng phụ thuộc phần lớn vào tốc độ khởi động các cơ sở sản xuất mới. Năm ngoái, sự tăng trưởng không đáng kể vì Ai Cập ngừng xuất khẩu và nhà máy LNG mới nhất của Nga bị hạn chế bởi lệnh trừng phạt của Mỹ. 

Nhà cung cấp LNG lớn nhất thế giới là Mỹ đã nỗ lực cứu châu Âu khỏi tình trạng thiếu khí đốt và điều này có thể tiếp tục được nhấn mạnh sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức. Theo Kpler, xuất khẩu LNG của Mỹ dự kiến ​​sẽ tăng khoảng 15% trong năm nay nhờ vào việc mở rộng sản xuất từ các cơ sở như Plaquemines của Venture Global LNG Inc. và Corpus Christi của Cheniere Energy Inc.

Tóm lại, cuộc khủng hoảng năng lượng hiện tại ở châu Âu không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng trong khu vực mà còn tạo ra những tác động sâu rộng đến thị trường khí đốt tự nhiên toàn cầu. Sự thiếu hụt nguồn cung và sự gia tăng giá cả có thể dẫn đến một cuộc tranh giành khí đốt giữa các quốc gia trên thế giới. Điều này có thể gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu.