Đứa cháu gái lớp ba của ông rất thích nghe kể chuyện. Nghỉ hưu có việc gì đâu mà làm, ông có thể đem vốn liếng dạy văn mấy chục năm trời ra đáp ứng sở thích của cháu. Âu cũng là một nguồn vui.

Chuyện Tám Cám nhé? Cháu nghe rồi. Chuyện Thạch Sanh vậy? Cháu cũng nghe rồi. Hay là Sự tích dưa hấu, chuyện Cây khế? Cháu cũng biết rồi. Nhắc tên các chuyện Cây đèn thần, Nàng Bạch Tuyết và bảy Chú Lùn, cháu đều cười bảo đã nghe rồi, đã đọc rồi. Ông thuyết phục: Chuyện cổ tích nghe nhiều lần vẫn hay cháu ạ. Nhưng cháu vẫn không chịu:

- Cháu muốn nghe chuyện mới cơ. Ông nghĩ ra rồi kể cho cháu nghe cũng được. Chuyện về con hổ, con gấu, con thỏ, con nhím, chuyện ông trời, dòng sông, trái núi ấy. Cháu thích nghe lắm.

Thế thì ông phải khất cháu, để ông có thời gian mở kho tàng vốn liếng. Thế là, vừa cắt tỉa tưới tắm những cây cảnh hay làm những việc vặt, ông vừa gõ lại trí nhớ tìm những câu chuyện mà cháu ông chưa nghe, chưa đọc để kể cho cháu ông nghe.

Đứa cháu gái chuẩn bị tư thế sẵn sàng để đón nghe chuyện của ông. Có những câu chuyện cổ tích, thần thoại, có những câu chuyện ông tự sáng tác ra.

- Ông kể thật hay vào, cháu chấm điểm ông đấy! Cháu ông tuyên bố.

Ông say sưa kể. Cháu chăm chú nghe. Mỗi lần ông kể xong, cháu ông lại giơ hai bàn tay xòe ra các ngón và hô điểm. Khi thì một bàn tay xòe đủ năm ngón, bàn tay kia cụp một ngón lại: Chín điểm! Khi thì bàn tay này năm ngón, bàn tay kia cụp ba ngón: Bảy điểm! Có lần, chỉ có một bàn tay giơ lên xòe ra, bàn tay kia cụp tất cả năm ngón lại.

- Cháu cho điểm ngặt thế?

- Ông kể thế nào thì cháu cho ông điểm thế thôi.

Cháu ông thản nhiên đáp thế, chả lẽ ông lại thắc mắc thêm.

Lạ thế! Giọng ông kể vẫn diễn cảm. Chuyện nào cũng bên thiện bên ác xung đột gay go rồi chiến thắng thuộc về bên thiện. Lại có cả những tưởng tượng tạo sự huyền ảo. Điều gì trong mỗi số điểm đứa cháu ban thưởng cho ông? Ông nghĩ lại những câu chuyện ông đã kể. Thôi đúng rồi! Những chuyện đằm thắm tình yêu thương với những tưởng tượng bay bổng thì cháu ông thưởng điểm cao. Câu chuyện ông diễn một đoạn dài giáo huấn về đạo lý thì đã nhận nhiều ngón tay cụp lại. Và còn những lý do nào khác để ông bị cháu ông cho điểm thấp?

Một đời đi chấm điểm học trò, bây giờ kể chuyện cho cháu gái tí hon nghe và chấm điểm, chẳng dễ chút nào.

Để ông lại tìm tòi và rút kinh nghiệm, cháu nhé!

Cao Văn Tư