08:17 18/08/2025

Cảnh báo về tình trạng gia tăng nhu cầu in 3D các linh kiện bất hợp pháp

Các công ty in 3D tại Singapore đang kêu gọi một khung pháp lý rõ ràng hơn trong bối cảnh số lượng khách hàng yêu cầu in linh kiện súng và thuốc lá điện tử bất hợp pháp ngày càng tăng.

Chú thích ảnh
Thiết kế 3D đang được thực hiện để tạo thành sản phẩm. Ảnh: CNA

Mặc dù đa số doanh nghiệp từ chối những yêu cầu này, nhưng họ cho biết việc phát hiện và xác định thiết kế nào vi phạm pháp luật đang trở nên khó khăn hơn.

Theo Channel News Asia (CNA), trong vòng năm năm, Hardik Dobariya - đồng sáng lập công ty in 3D Factorem - đã từ chối khoảng 25 yêu cầu liên quan đến linh kiện súng, phần lớn phát sinh trong năm qua, chủ yếu từ Singapore và Australia.

“Có một khách hàng đã chia nhỏ khẩu súng thành 200 bộ phận riêng lẻ, rồi lần lượt tải lên nền tảng của chúng tôi qua email và trực tiếp", ông Dobariya tiết lộ với CNA.

Factorem không phải là trường hợp duy nhất. Sáu trong số tám công ty in 3D có trụ sở tại Singapore được CNA phỏng vấn cho biết đã từng nhận yêu cầu in những gì họ nghi ngờ là linh kiện súng, và gần đây là linh kiện cho thuốc lá điện tử (vape).

Phần lớn công ty hiện nay tự cập nhật luật pháp để phòng ngừa rủi ro, song một số doanh nghiệp kêu gọi chính quyền ban hành hướng dẫn cụ thể hơn. Các đề xuất bao gồm: yêu cầu khách hàng xác nhận bản in hợp pháp, hoặc triển khai công cụ phát hiện thiết kế bất hợp pháp trước khi sản xuất.

David Wong, giám đốc vận hành của Zelta3D, cho biết công ty luôn rà soát tên tệp để phát hiện khả năng liên quan đến vũ khí:

“Chúng tôi từng thấy nhiều thiết kế giống nòng súng hay tay cầm có cò súng, rất dễ là linh kiện súng ngắn,” Wong nói, đồng thời ghi nhận số yêu cầu này đã giảm nhờ luật pháp siết chặt.

Trong khi các yêu cầu in linh kiện súng giảm, nhiều doanh nghiệp cho biết họ nhận được nhiều đơn đặt hàng hơn liên quan đến thuốc lá điện tử.

Công ty 3D Aura cho biết số yêu cầu dạng này đã tăng tới 50% trong năm nay so với năm ngoái. 3D Generation thì tiết lộ từng nhận ba yêu cầu từ Liên minh châu Âu (EU) về các bộ phận nghi là linh kiện vape. Khi được hỏi chi tiết, khách hàng từ chối cung cấp thông tin ngoài tệp mô hình 3D.

Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh Singapore đẩy mạnh chiến dịch chống thuốc lá điện tử, đặc biệt với Kpod - loại vape tẩm hóa chất hoặc ma túy.

Theo Đạo luật Kiểm soát Súng, Chất nổ và Vũ khí Singapore, việc sở hữu súng in 3D, linh kiện súng hoặc bản thiết kế để in súng đều là hành vi bất hợp pháp.

Luật sư Danny Quah (CHP Law) khuyến nghị: “Các công ty nên tiêu hủy bản thiết kế kỹ thuật số hoặc vật lý của những linh kiện khả nghi, và nếu có, nên giao nộp chúng cho cảnh sát".

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cho rằng việc nhận diện yêu cầu bất hợp pháp không hề dễ dàng, đặc biệt với linh kiện vape. Một số phụ kiện - như hộp đựng hay vỏ ngụy trang - có thể hợp pháp, nhưng cũng có thể bị lợi dụng để lách luật nhập khẩu.

Dobariya của Factorem cảnh báo trí tuệ nhân tạo (AI) đang làm vấn đề thêm phức tạp: “Bạn chỉ cần yêu cầu AI tạo mô hình 3D của một khẩu súng dài bao nhiêu milimét với chức năng cụ thể, và AI có thể cho ra thiết kế ngay lập tức. Việc tiếp cận bản thiết kế ngày càng dễ dàng hơn".

Dù vậy, các công ty in 3D cho biết họ đã nâng cao biện pháp phòng ngừa. Một số doanh nghiệp nộp báo cáo kỹ thuật số cho cảnh sát, số khác tăng cường giám sát các tác phẩm in.

“Khi hệ thống phát hiện thiết kế giống linh kiện súng, thuật toán của chúng tôi sẽ chặn lại và yêu cầu đội ngũ con người kiểm tra kỹ lưỡng", ông Dobariya khẳng định. “Mục tiêu là đảm bảo yêu cầu in hợp pháp và đúng mục đích".

Bảo Hà/Báo Tin tức và Dân tộc