Khả năng bị Mỹ áp thuế 100%

Theo hãng tin Reuters, ngày 8/4, Tổng thống Donald Trump nói rằng ông đã tuyên bố với TSCM rằng công ty này sẽ phải chịu mức thuế lên tới 100% nếu không xây dựng nhà máy tại Mỹ.

Phát biểu tại một sự kiện của đảng Cộng hòa, ông Trump chỉ trích chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden vì đã cấp khoản trợ cấp 6,6 tỷ USD cho chi nhánh TSMC tại Mỹ để sản xuất chất bán dẫn ở Phoenix (bang Arizona) và cho rằng các công ty bán dẫn không cần đến khoản tiền này.

Ông Trump nói: “TSMC, tôi không cho họ một xu... tất cả những gì tôi làm là nói rằng nếu các anh không xây nhà máy tại đây, các anh sẽ phải trả một khoản thuế lớn”.

Nguy cơ bị phạt 1 tỷ USD

Cảnh báo của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh TSMC có thể đối mặt với khoản phạt lên tới ít nhất 1 tỷ USD để dàn xếp cuộc điều tra về kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.

Cuộc điều tra này liên quan đến một con chip mà công ty này sản xuất và đã được sử dụng trong bộ xử lý AI của tập đoàn Trung Quốc Huawei.

Bộ Thương mại Mỹ đã điều tra mối liên quan giữa nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới này và Sophgo, một công ty có trụ sở tại Trung Quốc. Con chip do TSMC sản xuất giống mẫu chip được tìm thấy trong bộ xử lý trí tuệ nhân tạo cao cấp Ascend 910B của Huawei.

Huawei - một công ty trung tâm trong tham vọng về chip AI của Trung Quốc - đang nằm trong danh sách bị Mỹ cấm nhận hàng hóa làm từ công nghệ của Mỹ.

TSMC đã sản xuất gần ba triệu con chip trong những năm gần đây và những con chip này giống với thiết kế mà Sophgo đặt hàng. Theo ông Lennart Heim, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Chính sách và An ninh Công nghệ RAND ở Arlington (bang Virginia), loại chíp này có thể đã bị chuyển cho Huawei.

Khoản phạt có thể lên tới hơn 1 tỷ USD xuất phát từ các quy định về kiểm soát xuất khẩu, theo đó cho phép phạt gấp đôi giá trị của các giao dịch vi phạm quy tắc.

Vì thiết bị sản xuất chip của TSMC có dùng công nghệ của Mỹ, nên các nhà máy của công ty này tại Đài Loan nằm trong phạm vi kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, vốn ngăn chặn sản xuất chip cho Huawei hoặc sản xuất các chip tiên tiến cho bất kỳ khách hàng nào tại Trung Quốc nếu không có giấy phép của Mỹ.

Theo ông Heim, dựa trên thiết kế, vốn dành cho các ứng dụng AI, TSMC không nên sản xuất chip cho một công ty có trụ sở tại Trung Quốc, đặc biệt là khi có nguy cơ chip này bị chuyển đến một thực thể bị cấm như Huawei.

Cổ phiếu của TSMC giao dịch tại Mỹ đã mất gần 3% và giao dịch giảm nhẹ sau khi có tin tức.

Cảnh báo phạt TSMC diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với quan hệ thương mại Mỹ - Đài Loan khi hai bên bắt đầu đàm phán lại mối quan hệ thương mại sau khi Tổng thống Donald Trump tuần trước áp đặt mức thuế 32% đối với hàng nhập khẩu từ hòn đảo này. Các mức thuế này không bao gồm chip, nhưng ông Trump đã nói rằng đội ngũ của ông đang xem xét các mức thuế đối với chất bán dẫn.

Vào ngày 1/3, đại diện TSMC đã tuyên bố tại Nhà Trắng rằng công ty sẽ đầu tư thêm 100 tỷ USD vào Mỹ, bao gồm việc xây dựng thêm năm cơ sở sản xuất chip trong những năm tới.

Phát ngôn viên của TSMC, bà Nina Kao, cho biết trong một tuyên bố rằng công ty cam kết tuân thủ luật pháp. Bà nói thêm rằng TSMC không cung cấp sản phẩm cho Huawei kể từ giữa tháng 9/2020 và họ đang hợp tác với Bộ Thương mại Mỹ.

Phát biểu với các phóng viên tại Đài Bắc vào ngày 9/4, lãnh đạo cơ quan kinh tế Đài Loan Kuo Jyh-huei khẳng định TSMC là công ty tôn trọng các luật lệ và quy định, nhưng cơ quan của ông chưa nhận được thông báo nào về khả năng bị phạt.

Chưa có hành động công khai nào được thực hiện đối với TSMC. Tuy nhiên, thông thường, Bộ Thương mại Mỹ sẽ đưa ra một thư thông báo cáo buộc đối với công ty mà họ tin là đã có hành vi vi phạm. Thư này thường ghi rõ ngày vi phạm xảy ra, giá trị và công thức tính tiền phạt dân sự, sau đó sẽ cho công ty 30 ngày để phản hồi.

TSMC lần đầu tiên bị giám sát vào mùa thu năm ngoái. TechInsights, một công ty nghiên cứu công nghệ của Canada, đã tháo rời một bộ tăng tốc AI Huawei 910B và phát hiện ra một con chip TSMC trong hệ thống nhiều chip.

Sau khi TechInsights phát hiện, TSMC đã đình chỉ các lô hàng gửi tới công ty Sophgo và vào tháng 11/2024, Bộ Thương mại Mỹ đã yêu cầu nhà sản xuất chip này ngừng vận chuyển các chip 7nm hoặc các chip tiên tiến hơn có thể sử dụng trong các ứng dụng AI đến Trung Quốc.

Vào tháng 1, Sophgo đã bị Mỹ đưa vào danh sách cấm như Huawei. Sophgo nói rằng mình không có quan hệ làm ăn với Huawei.

Ascend 910B của Huawei được xem là con chip AI tiên tiến nhất được sản xuất hàng loạt có sẵn từ một công ty Trung Quốc, cung cấp một lựa chọn thay thế cho chip của công ty Mỹ Nvidia.