Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Cảng Hải Phòng Nguyễn Việt Hùng cho biết, hàng hóa đang ùn tắc tại Cảng Hải Phòng trong suốt những ngày qua, chưa thể giải phóng được do ảnh hưởng của việc cân kiểm soát tải trọng xe đường bộ.

Ùn ứ hàng

Theo đó, đối với hàng container sức chứa tại Xí nghiệp xếp dỡ Tân Cảng tại Đình Vũ bình thường chỉ khoảng 8.000 - 9.000 TEU (1 TEU= 1 container 20 feet), nay lượng hàng đã lên khoảng 12.000 TEU. Cảng đã phải xếp hàng ra cả các khu bãi đang xây dựng, làm chậm tốc độ giải phóng tầu. Khu Chùa Vẽ hiện tồn khoảng 7.000 TEU.

Cân kiểm tra xe quá tải trên QL5 qua thành phố Hải Phòng.

Đối với hàng gạo bao, hầu hết các tàu biển nội địa chở gạo từ miền Nam ra đều cập bến ở các cảng nhỏ như Vật Cách, Duy Linh, Tiến Mạnh, Lê Quốc, Nam Ninh. Do các cảng nhỏ này đang tồn đọng hàng mà một số tàu gạo đã phải cập vào khu vực Cảng Chính (khu Hoàng Diệu) thuộc Cảng Hải Phòng. Cảng đã phải sử dụng kho để lưu giữ trên 620 tấn gạo. Nhu cầu đưa gạo từ miền Nam ra lưu kho Cảng hiện vẫn còn lớn do lượng rút bằng đường bộ và sắt hạn chế.

Với hàng thiết bị cồng kềnh, nguyên chiếc nhập khẩu, chủ hàng hầu như không rút từ bãi cảng, chỉ rút xe công trình và một số hàng thiết bị cỡ nhỏ. Lượng hàng tồn tại Cảng hiện khoảng 5.000 tấn. Hàng lưu huỳnh rời nhập khẩu tập kết đổ đống ở cảng rất lớn với khoảng hơn 12.000 tấn. Hiện đang còn 1 tầu chở 10.000 tấn lưu huỳnh rời nữa xin được dỡ hàng và tập kết ở Cảng nhưng chưa có chỗ xếp.

Lượng hàng thức ăn gia súc rời nhập khẩu ùn ứ khá lớn trong khi Cảng Hải Phòng không có đủ kho chuyên dùng. Một số tàu chở thức ăn gia súc đã chọn giải pháp dỡ hàng toàn bộ tại khu chuyển tải Hạ Long lên sà lan và sử dụng sà lan lưu hàng để chờ dỡ lên ô tô. Tổng lượng hàng rời các loại đang tồn ở khu Hoàng Diệu khoảng 7.000 tấn...

Cảng Hải Phòng đang phải hứng chịu sự ùn tắc nêu trên bởi lẽ, hàng container thường được vận chuyển theo điều kiện (từ cửa đến cửa), có niêm phong kẹp chì của chủ hàng, kể cả khi biết trước trọng lượng của container thì Cảng cũng không được phép cắt cặp chì để hạ tải. Container vận chuyển nội địa (Bắc - Nam) thường được chủ hàng xếp hàng quá tải so với sức tải tiêu chuẩn. Thêm nữa, nhiều mặt hàng thiết bị cồng kềnh, nguyên chiếc, tôn cuộn nặng, gỗ cây, đá tảng nguyên khối (đá nguyên liệu xuất khẩu)… không thể san tải được.

Cùng với đó, tuyến đường sắt và đường sông đều khó có thể chia sẻ gánh nặng vận chuyển hàng của đường bộ. Hiện nay, đường sắt tại Hải Phòng không được kết nối tới “trung tâm container” ở khu vực Đình Vũ. Đường sắt mới chỉ nối đến các khu vực thượng lưu sông Cấm như: Vật Cách, Cảng Chính (Hoàng Diệu) và Chùa Vẽ. Còn ở khu cảng biển Hải Phòng hầu như không có khu vực neo đậu (để chờ vào cảng lấy hàng) chính thức cho sà lan.

Hiện nay có rất nhiều công trình, dự án trong khu vực miền Bắc có nhu cầu vận chuyển thiết bị và hàng nặng qua Cảng Hải Phòng, cụ thể như các khu công nghiệp Nghi Sơn, Thủy điện Lai Châu, Lisemco, UBI, Nhiệt điện Mông Dương, Nhiệt điện Thái Bình 2, Doosan Hải Phòng… Các loại hàng này đều tập trung xếp dỡ ở khu vực Hoàng Diệu thuộc Cảng Hải Phòng do ở đây có đủ thiết bị xếp dỡ hàng nặng (các cảng nhỏ khác không chia sẻ được). Cảng kiến nghị ngành liên quan sớm có giải pháp hữu hiệu để tiếp tục vận chuyển lượng hàng siêu trường siêu trọng này.

Chỉ xe chở nông sản là ngoại lệ

Tại buổi làm việc giữa Cảng Hải Phòng với Bộ Giao thông Vận tải về ảnh hưởng của việc cân kiểm soát trọng tải xe đường bộ mới đây, Cảng Hải Phòng đã kiến nghị cơ quan chức năng sớm có giải pháp bổ sung phương tiện vận tải để tránh hiện tượng ùn tắc tại Cảng. Hiện phương thức vận chuyển bằng đường bộ vẫn chiếm ưu thế do có tính linh hoạt cao. Năm 2013, cảng biển Hải Phòng đã đạt lượng thông qua 55 triệu tấn hàng, trong đó đường bộ vận chuyển khoảng trên 40 triệu tấn. Nếu vận chuyển đúng trọng tải của xe ô tô thì sản lượng là 25 - 30 triệu tấn, số còn lại sẽ bị thiếu phương tiện.

Trước thông tin hàng hóa bị ách tắc nghiêm trọng tải Cảng Hải Phòng do Bộ GTVT triển khai kiểm soát xe quá tải, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết, có những thời điểm hàng hóa về cảng dồn dập, chưa cần đến việc kiểm soát tải trọng xe thì hàng vẫn bị chậm lưu thông. Tuy nhiên, Bộ GTVT đã đề nghị các lực lượng chức năng đang làm nhiệm vụ cân kiểm soát tải trọng phương tiện tại Hải Phòng nếu phát hiện xe vận chuyển hàng hóa nông sản, thực phẩm của bà con nông dân chở quá tải, sẽ linh hoạt xử phạt và tiếp tục cho lưu thông, mà không yêu cầu dỡ tải trong thời gian thu hoạch mùa vụ. Còn các xe chở mặt hàng khác nếu quá tải vẫn sẽ bị xử phạt theo đúng quy định.

Đoàn Minh Huệ - Tiến Hiếu