Đầu tháng này, Cơ quan Vũ trụ Canada (CSA) đã tài trợ 1 triệu USD cho Tập đoàn Khai thác không gian Canada (CSMC) phát triển một lò phản ứng hạt nhân urani làm giàu thấp, dự kiến sử dụng trên Mặt Trăng.

Theo phóng viên TTXVN tại Ottawa, ông Kirk Atkinson, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu công nghiệp tại Khoa Năng lượng và Kỹ thuật hạt nhân thuộc Đại học Công nghệ Ontario ở Oshawa (Canada) cho biết ý tưởng sử dụng năng lượng hạt nhân trong không gian nói chung không phải là điều gì mới mẻ. Vì vậy, nếu quay trở lại thời Chiến tranh Lạnh, người Nga đã từng có ý định xây dựng lò phản ứng hạt nhân trên không gian. Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã nghiên cứu vấn đề này trong hơn 1 thập kỷ qua và thực hiện các thí nghiệm trình diễn tại Mỹ - nơi họ chế tạo một lò phản ứng nhỏ và hoạt động đúng như những gì mong đợi.

Canada không phải là quốc gia duy nhất đang cạnh tranh để xây dựng một lò phản ứng hạt nhân có thể sử dụng trên Mặt Trăng. Tháng 8 năm nay, NASA đã thông báo việc muốn đưa một lò phản ứng hạt nhân lên Mặt Trăng vào năm 2030, sớm hơn 5 năm so với kế hoạch xây dựng lò phản ứng chung của Trung Quốc và Nga.     

Nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành của CSMC Daniel Sax cho hay cộng đồng quốc tế đang hợp tác để thiết lập sự hiện diện lâu dài trên Mặt Trăng và Canada mong muốn đóng góp cho nỗ lực quốc tế này như những gì nước này đã làm trong quá khứ.

Canada có lịch sử đóng góp lâu dài, dù có phần khiêm tốn, cho hoạt động thám hiểm không gian với các tàu vũ trụ Canadarms và công nghệ đã được đưa lên các tiểu hành tinh xa xôi và Sao Hỏa. MDA Space - đơn vị chế tạo Canadarms, gần đây cũng đã được CSA trao tặng 500.000 USD cho việc phát triển các thuật toán và công cụ quản lý nhà máy tự động cho hệ thống điện hạt nhân trên bề mặt Mặt Trăng.

Theo ông Sax, Canada rất giỏi về công nghệ vũ trụ và hạt nhân, vì vậy, nước này đã và đang nỗ lực phát triển dự án trên, tìm cách tận dụng cả hai kỹ năng đó. Loại lò phản ứng trên không chỉ giới hạn ở Mặt Trăng, CSMC có kế hoạch sử dụng công nghệ tương tự để sử dụng tại các cộng đồng xa xôi và bản địa.

Ông Sax giải thích lò phản ứng Mặt Trăng sẽ được chế tạo ngay tại Trái Đất và sau đó được đưa lên Mặt Trăng. Lò này sẽ hoạt động tự động một phần và một phần được giám sát ngay tại Trái Đất. Ông cũng đang nghiên cứu các phương pháp lấy nước từ Mặt Trăng, rất hào hứng với tương lai của hoạt động thám hiểm vũ trụ của con người và hy vọng các lò phản ứng hạt nhân mô-đun siêu nhỏ của CSMC có thể được sử dụng ở các cộng đồng xa xôi, không chỉ ở Canada mà trên toàn thế giới.