Trong số các nước Đông Nam Á có tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông thì Việt Nam là nước có năng lực mạnh nhất và quyết tâm nhất. Mặc dù Trung Quốc ngày càng có những động thái khiêu khích, nhưng Việt Nam cũng có lịch sử tiến hành các động thái cứng rắn nhằm khẳng định chủ quyền tại các vùng biển tranh chấp. Các nhà lãnh đạo Việt Nam ít có khả năng nhượng bộ trước áp lực của Trung Quốc muốn Hà Nội từ bỏ các nỗ lực đa phương nhằm giải quyết tranh chấp để quay sang ủng hộ các cuộc đàm phán song phương mà Bắc Kinh có thể đã sẵn sàng áp đảo.
Việt Nam sở hữu căn cứ hải quân ở Vịnh Cam Ranh, được cho là cảng nước sâu tốt nhất Đông Nam Á. Gần đó còn có một sân bay, có thể cất hạ cánh máy bay vận tải hạng nặng và máy bay ném bom chiến lược. Nếu một quốc gia nào có được quyền sử dụng căn cứ hải quân này thì nước khác muốn độc chiếm Biển Đông sẽ vô cùng khó khăn. Hiện có nhiều nước thèm muốn căn cứ Cam Ranh, gồm Mỹ, Nga và Nhật Bản.
Xét từ nhiều phương diện, Mỹ là nước có ưu thế nhất trong việc giành quyền sử dụng căn cứ Cam Ranh. Việc cho phép Mỹ sử dụng Vịnh Cam Ranh sẽ trở thành động thái mang tính tượng trưng quyết định quan hệ đồng minh kiểu mới giữa Mỹ và Việt Nam, đồng thời làm giảm đáng kể giá trị quân sự của các khí tài của Trung Quốc đặt tại Biển Đông.
Nga là nước thể hiện sự thèm muốn Vịnh Cam Ranh nhất. Các chuyên gia Nga gần đây được mời tham gia nâng cấp căn cứ Cam Ranh, Việt Nam còn cho phép máy bay ném bom của Nga tiếp dầu tại đây, động thái khiến Mỹ quan ngại. Việc có quyền sử dụng căn cứ quân sự của Việt Nam chủ yếu mang ý nghĩa tượng trưng, nhưng cũng phù hợp với chiến lược vĩ mô của Nga, nhằm khôi phục uy tín quốc tế của Nga, phát huy vai trò toàn cầu tích cực hơn. Nhân tố bất lợi đối với Nga là lập trường của Moskva về vấn đề Biển Đông ngày càng gần với Trung Quốc. Trong tình hình như vậy, Nga khó có thể có được quyền sử dụng căn cứ của Việt Nam.
Trong khi đó, Vịnh Cam Ranh không phải là một nơi xa lạ với Nhật Bản. Trong năm nay, hai tàu khu trục của nước này đã cập cảng Cam Ranh trong bối cảnh Hải quân Nhật Bản tăng cường sự can dự tại Biển Đông. Tuy nhiên, khả năng Việt Nam cho phép Nhật Bản sử dụng Vịnh Cam Ranh là rất thấp vì nguy cơ dẫn đến phản ứng mạnh do quá khứ trước đây của quân phiệt Nhật.
Cuối cùng thì khó có một nước nào có thể giành được quyền sử dụng căn cứ Cam Ranh. Việt Nam nhiều lần bày tỏ không có ý định để một nước nào sử dụng riêng cảng Cam Ranh mà mở cửa cho tàu bè của tất cả các nước, việc này khiến Việt Nam có thể tăng cường quan hệ với nhiều nước khác nhau.