Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Lào, ông Hoàng Văn Quân - Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Lào, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc công ty NNC Pharma - cho biết dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV đã thể hiện tầm nhìn sâu sắc và quyết tâm cao trong việc xây dựng một nền giáo dục mở, hiện đại, hội nhập quốc tế, nhưng vẫn giữ vững bản sắc dân tộc. Trong bối cảnh thế giới và khu vực phát triển nhanh chóng, Việt Nam cần có bước đi chiến lược và đột phá để nâng cao vị thế quốc gia. Trong đó, giáo dục đại học và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò then chốt, là “quốc sách hàng đầu” và là nền tảng cho phát triển nhanh, bền vững.

Từ thực tiễn hoạt động doanh nghiệp, ông Hoàng Văn Quân đề xuất cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế tự chủ đại học, đi đôi với trách nhiệm giải trình và tái cấu trúc hệ thống các trường công lập tinh gọn, hiệu quả. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy, nghiên cứu và quản trị, coi đây là động lực chiến lược để nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác quốc tế, xây dựng các trung tâm xuất sắc (Center of Excellence) và liên kết đào tạo chặt chẽ với doanh nghiệp là những hướng đi tất yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu nhân lực của nền kinh tế tri thức.

Ông Hoàng Văn Quân khẳng định, nếu kiên định triển khai các giải pháp này, Việt Nam sẽ từng bước xây dựng được nền giáo dục đại học ngang tầm khu vực và thế giới, góp phần đào tạo nguồn nhân lực tinh hoa phục vụ mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030 và tầm nhìn 2045.

Từ góc nhìn của một nhà giáo, bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Hiệu trưởng Trường Song ngữ Lào - Việt Nam Nguyễn Du, hoàn toàn thống nhất với tinh thần đổi mới toàn diện và khát vọng phát triển mà Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng thể hiện. Theo bà, chủ trương xây dựng nền giáo dục hiện đại, hội nhập, ngang tầm khu vực và thế giới là yêu cầu cấp thiết để phát triển nhanh, bền vững, lấy con người và tri thức làm trung tâm.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương cho rằng giáo dục cần được đặt ở vị trí trung tâm của chiến lược phát triển quốc gia, bởi giáo dục không chỉ truyền đạt tri thức mà còn nuôi dưỡng niềm tin, khát vọng, nhân cách và tinh thần công dân - nền tảng cho sự tự cường dân tộc. Bà cũng mong muốn Đảng và Nhà nước tiếp tục quan tâm, hỗ trợ và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên dạy tiếng Việt ở nước ngoài, giúp họ được tiếp cận với các phương pháp sư phạm hiện đại, nâng cao năng lực dạy học song ngữ, vì giáo dục không chỉ là hoạt động tri thức mà còn là cầu nối văn hóa, ngoại giao nhân dân, gắn kết cộng đồng người Việt ở nước ngoài với Tổ quốc. Đồng thời, dự thảo cần làm rõ hơn định hướng chuyển đổi số trong giáo dục, khuyến khích xây dựng các nền tảng học tập trực tuyến xuyên biên giới để học sinh Việt Nam ở nước ngoài có thể tiếp cận học liệu, chương trình kiểm định trong nước.

Cộng đồng kiều bào tại Lào cũng cho rằng, để phát huy sâu sắc hơn nữa vai trò và tiềm năng của người Việt Nam ở nước ngoài, bộ phận không thể tách rời của dân tộc, cần có các chính sách đột phá và đồng bộ. Cụ thể, trước hết cần xây dựng và triển khai chính sách giáo dục - văn hóa hướng về kiều bào, chú trọng hỗ trợ phát triển hệ thống trường học Việt Nam và các lớp tiếng Việt ở nước ngoài, coi đây là “ngôi nhà tri thức” của cộng đồng người Việt xa quê. Tiếp theo là nên tăng cường các hoạt động giao lưu, trại hè, học bổng cho con em kiều bào về nước học tập và trải nghiệm, đồng thời thiết lập mạng lưới trí thức, doanh nhân Việt kiều để họ có thể đóng góp vào công cuộc chuyển giao công nghệ, nghiên cứu và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Song song với đó là việc hoàn thiện chính sách thông thoáng về đầu tư, chuyển giao tri thức và công nhận bằng cấp, kinh nghiệm quốc tế của kiều bào, thúc đẩy chuyển đổi số trong kết nối cộng đồng, hướng tới xây dựng nền tảng “Cộng đồng số kiều bào Việt Nam” nhằm tạo không gian chung cho người Việt ở khắp nơi cùng tham gia vào các hoạt động tri thức, kinh tế và văn hóa hướng về Tổ quốc.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Hương, điểm mới nổi bật của dự thảo lần này là chủ trương đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây là bước phát triển tư duy rõ rệt, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trước xu thế toàn cầu hóa và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Bà Nguyễn Thị Thanh Hương đặc biệt tâm đắc với quan điểm coi đổi mới sáng tạo là động lực không giới hạn cho phát triển. Tư duy này không chỉ định hướng cho kinh tế mà còn mở ra cơ hội lớn cho giáo dục - lĩnh vực cần đi tiên phong trong ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số và đào tạo ra những con người sáng tạo, có tư duy phản biện và kỹ năng số.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương tin rằng, nếu kết hợp hài hòa giữa đổi mới công nghệ và đổi mới phương pháp giáo dục, chú trọng phát triển năng lực sáng tạo và thích ứng số cho thế hệ trẻ, Việt Nam hoàn toàn có thể bứt phá, hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững mà Dự thảo đã xác định.

Những ý kiến đóng góp tâm huyết của kiều bào Việt Nam tại Lào cho Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng thể hiện tình cảm, niềm tin và trách nhiệm sâu sắc với Tổ quốc. Dù ở xa quê hương, cộng đồng người Việt tại Lào luôn hướng về đất nước, sẵn sàng chung sức, đồng lòng vì mục tiêu phát triển phồn vinh, hạnh phúc.