Sáng 26/3, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì Hội nghị trực tuyến về đẩy mạnh cải cách hành chính và cải cách chế độ công vụ, công chức. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng ban chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ cùng dự và chủ trì Hội nghị.

Theo Bộ Nội vụ - cơ quan thường trực về cải cách hành chính và cải cách chế độ công vụ, công chức, trong năm 2014, các bộ, ngành, địa phương đ ã đẩy mạnh triển khai cải cách hành chính, cải cách chế độ công vụ, công chức, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Cải cách hành chính đã được triển khai đồng bộ hơn, có sự tham gia của nhiều cấp, nhiều ngành hơn.

Tính đến ngày 1/1/2015, số giờ nộp thuế của doanh nghiệp đã giảm được khoảng 370 giờ/872 giờ. Trong lĩnh vực hải quan, đã triển khai thực hiện hệ thống VNACCS/VCIS, qua đó thời gian đăng ký tờ khai hải quan chỉ còn khoảng 3 giây, giải phóng hàng đối với hàng nhập khẩu đã giảm 7,6 giờ. Thời gian trung bình từ khi doanh nghiệp đăng ký tờ khai đến khi quyết định thông quan đối với hàng xuất khẩu giảm 9,6 giờ. Đối với lô hàng phân luồng xanh, không phải nộp thuế, thời gian này chỉ có 4 giây.


Thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN, trong năm 2014 cơ chế một cửa quốc gia đã kết nối chính thức Bộ Tài chính (Tổng cục Hải Quan) với Bộ Công Thương (3 thủ tục), Bộ Giao thông Vận tải (3 thủ tục). Đối với cơ chế một cửa ASEAN, Việt Nam đang trong quá trình đàm phán ký Nghị định thư về khung pháp lý một cửa ASEAN và chuẩn bị triển khai mở rộng dự án cơ chế một cửa ASEAN vào năm 2015, tiến tới hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào đầu năm 2016.

Việc triển khai các nội dung hoạt động đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức đã và đang được tiến hành ở tất cả các cơ quan hành chính nhà nước. Bộ Nội vụ đã tập trung nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện thể chế để tạo cơ sở pháp lý cho các bộ, ngành, địa phương triển khai các nhiệm vụ cải cách chế độ công vụ, công chức, nhằm mục tiêu xây dựng một nền công vụ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động, minh bạch, hiệu quả. Một số bộ, ngành, địa phương đã chủ động, phối hợp với Bộ Nội vụ triển khai thực hiện một số cơ chế mới (kể cả làm thí điểm) trong công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, như việc áp dụng hình thức thi tuyển bằng phần mềm trên máy tính; triển khai xác định vị trí việc làm; thí điểm tổ chức thi tuyển công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý; xây dựng tiêu chuẩn chức danh ngạch công chức, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp của viên chức ...

Tuy nhiên, việc tổ chức thực thi 25 nghị quyết của Chính phủ tại một số bộ, ngành còn chậm; việc đánh giá tác động thủ tục hành chính còn hình thức nên chưa kịp thời loại bỏ hoặc thay thế những thủ tục hành chính không cần thiết, không hợp lý trong quá trình dự thảo; thủ tục hành chính chậm được công bố và niêm yết công khai; vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức nhũng nhiễu, tiêu cực trong giải quyết thủ tục hành chính. Các cơ quan có thẩm quyền quản lý còn chưa mạnh dạn triển khai giao quyền tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập, thiếu các giải pháp khuyến khích các đơn vị sự nghiệp công lập đăng ký thực hiện tự chủ; còn chậm đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động dịch vụ công. Còn ít bộ, ngành cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 trong tiếp nhận, xử lý hồ sơ trực tuyến.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Từng bộ, ngành, địa phương cần bám sát Nghị quyết 01/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu chỉ đạo điều hành thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2015 và Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 12/3/2015 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2015-2016.


Đánh giá cao Bộ Nội vụ đã thẳng thắn chỉ ra các mặt đạt được và những tồn tại, hạn chế, yếu kém trong công tác cải cách hành chính, cải cách chế độ công chức, công vụ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cho rằng năm 2014 và những tháng đầu năm 2015, công tác cải cách hành chính, cải cách chế độ công vụ đã được Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương quan tâm chỉ đạo thực hiện, kể cả trong cải cách thể chế, luật pháp, cơ chế chính sách, thủ tục hành chính, thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông, tài chính công, hiện đại hóa nền hành chính. Trên các lĩnh vực đều có kết quả tiến bộ cụ thể, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh có chuyển biến tốt, đóng góp thiết thực vào thành tựu chung, đặc biệt là ổn định kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, Thủ tướng nêu rõ những kết quả đạt được là đáng mừng nhưng không thỏa mãn để dừng lại, mà tiếp tục phát huy vì so với yêu cầu mong muốn, Việt Nam còn phải nỗ lực rất nhiều. Đánh giá môi trường kinh doanh thông qua thủ tục hành chính, Ngân hàng Thế giới xếp Việt Nam đứng thứ 78/189 nền kinh tế. Như vậy, sự thuận lợi trong môi trường kinh doanh là rất thấp, còn nhiều cơ chế chính sách, thủ tục gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, trùng lắp, chậm sửa đổi, bổ sung, cản trở sự phát triển, điều này hoàn toàn có thể cải thiện, làm tốt hơn nhiều.

Cùng là cơ chế chính sách, quy định như nhau nhưng chỉ số cạnh tranh môi trường kinh doanh khác nhau, điều đó phụ thuộc vào lãnh đạo, cấp ủy chính quyền, nơi nào tập trung cải cách thì chỉ số cạnh tranh tăng lên – Thủ tướng chỉ rõ. Nhận trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, Thủ tướng khẳng định chỉ cần ý chí quyết tâm cải cách sẽ tạo nguồn lực rất lớn để phát triển. Yếu tố thành công là năng lực cạnh tranh của quốc gia, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, muốn có được điều đó, phải có môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi. Các bộ, ngành, địa phương cần thực hiện nghiêm túc, quyết liệt hơn nữa.

Thủ tướng lưu ý cần quán triệt sâu sắc cải cách thủ tục là khâu đột phá, phải là nhiệm vụ chính trị thường xuyên của cấp ủy, chính quyền các cấp, phải có chương trình kế hoạch thực hiện một cách cụ thể, có uốn nắn, kiểm tra, phê bình, xử lý, cán bộ làm không được, không tích cực, phải điều chuyển, thay đổi. Các bộ, ngành, địa phương phải có báo cáo rõ ràng về cải cách thủ tục hành chính, quy định rõ số giờ. Chính phủ làm nghiêm túc, các tỉnh cũng phải nghiêm túc làm. Tại phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 6/2015 sẽ công khai các kết quả cải cách thủ tục để nhân dân biết.

Về cải cách thể chế, Thủ tướng chỉ đạo tập trung hoàn thiện thể chế luật pháp, các cơ chế chính sách, thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo hành lang pháp lý, môi trường thuận lợi cho nền kinh tế vận hành. Đã là kinh tế thị trường phải thực hiện đầy đủ các nguyên tắc cạnh tranh theo quy luật của thị trường, bình đẳng, công khai, minh bạch, nhiều thành phần kinh tế, nhiều hình thức sở hữu, phân bổ nguồn lực, giá cả phải theo thị trường, nhiều hình thức sở hữu, công khai minh bạch theo thị trường. Đảng lãnh đạo nền kinh tế thông qua Nhà nước bằng công cụ, chính sách, nguồn lực để phân phối, phân phối lại, thực hiện tiến bộ công bằng xã hội, bảo đảm văn hóa, an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo - Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng lưu ý các địa phương ban hành văn bản pháp quy theo thẩm quyền phải hết sức chú ý đến tính khả thi, tính hợp hiến, hợp pháp, đảm bảo quyền con người, quyền tự do dân chủ của công dân theo Hiến pháp. Thể chế xuất phát từ cuộc sống, nhưng cuộc sống luôn vận động phát triển không ngừng, phải nhận những phản hồi từ nhân dân, không đúng phải mạnh dạn sửa đổi để thực tiễn tốt hơn. Sửa đổi, rà soát thủ tục tạo thuận lợi nhất, thông thoáng nhất cho người dân, doanh nghiệp, nhận khó về mình, đó mới là Nhà nước phục vụ. Muốn cải cách tốt, cán bộ phải có năng lực, phẩm chất hết lòng phục vụ người dân, doanh nghiệp - người đóng thuế nuôi mình. Thủ tướng chỉ rõ phải làm đồng bộ các thủ tục, nhân rộng mô hình một cửa, một cửa liên thông, tìm mô hình, cách làm thuận lợi nhất, dễ dàng nhất, nhưng không buông lỏng quản lý. Cải cách để làm sao cả xã hội thấy được có bước tiến, đo được, đếm được, có số liệu cụ thể, từ đó thực hiện tốt các mục tiêu kinh tế xã hội, tạo điều kiện tiền đề để tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp.

Thủ tướng yêu cầu rà soát lại chức năng nhiệm vụ từng bộ, ngành, địa phương để xây dựng đề án vị trí việc làm, xác định chức danh tiêu chuẩn, và thi tuyển chức danh. Việc xác định vị trí việc làm phải hết sức chặt chẽ trong điều kiện có ứng dụng công nghệ thông tin. Bộ Nội vụ đưa ra tiêu chí phù hợp để đánh giá mức độ hoàn thành của cán bộ công chức. Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt hiện đại hóa nền hành chính, cụ thể là đẩy nhanh Chính phủ điện tử, chính quyền điện tử, thông qua công nghệ thông tin để giải quyết những dịch vụ công liên quan đến người dân, doanh nghiệp. Chính phủ điện tử phục vụ yêu cầu của người dân, doanh nghiệp thông qua công nghệ. Các hoạt động trong bộ máy cần đưa lên mạng để giảm chi phí, thời gian.


Chu Thanh Vân (TTXVN)