08:07 24/08/2025

Bước đi lặng lẽ của Lầu Năm Góc trong vấn đề tấn công tầm xa vào Liên bang Nga bằng tên lửa Mỹ

Mỹ đã âm thầm triển khai một cơ chế rà soát, trao quyền cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth chặn các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine bên trong lãnh thổ Liên bang Nga bằng tên lửa Mỹ, qua đó thực tế đã ngăn chặn hoạt động này trong nhiều tháng.

Báo The Kyiv Independent của Ukraine ngày 24/8 cho biết thông tin nêu trên được tờ Wall Street Journal của Mỹ đưa tin ngày 23/8.

Dẫn tiết lộ của một quan chức giấu tên, tờ Wall Street Journal cho biết quy trình phê duyệt cấp cao không công bố này của Lầu Năm Góc đã ngăn Ukraine sử dụng hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) nhằm vào các mục tiêu trong lãnh thổ Liên bang Nga kể từ cuối mùa xuân.

Xem video ghi lại hình ảnh được cho là các mảnh vỡ của tên lửa ATACMS do Mỹ sản xuất, được Ukraine phóng vào các mục tiêu ở tỉnh Kursk của Liên bang Nga ngày 23 và 25/11/2024. Nguồn: Bộ Quốc phòng Liên bang Nga/Reuters

Ngày 21/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng Ukraine “không có cơ hội giành chiến thắng” nếu không được phép tấn công Liên bang Nga, đồng thời chỉ trích người tiền nhiệm Joe Biden vì chỉ cho phép Kiev “phòng thủ chứ không được phản công”.

Tuy vậy trước đó, Tổng thống Trump cũng từng “kịch liệt phản đối” quyết định của chính quyền tiền nhiệm khi cho phép Ukraine tiến hành các cuộc tấn công tầm xa vào Liên bang Nga bằng vũ khí Mỹ.

Theo Wall Street Journal, cơ chế rà soát trao quyền cho Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth chặn các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine bên trong lãnh thổ Liên bang Nga được xây dựng bởi Thứ trưởng phụ trách chính sách của Lầu Năm Góc, Elbridge Colby, nhằm giám sát việc Ukraine sử dụng vũ khí sản xuất tại Mỹ cũng như vũ khí châu Âu có liên quan đến tình báo và linh kiện Mỹ.

Ngoài việc áp dụng quy trình phê duyệt cho các cuộc tấn công bằng tên lửa, một hệ thống đánh giá cũng được thiết lập để xác định liệu Mỹ có đủ nguồn dự trữ của từng loại vũ khí hay không. Ông Colby đã đưa ra các mức phân loại đỏ, vàng và xanh để hỗ trợ quyết định loại vũ khí nào có thể viện trợ cho Ukraine.

Theo một quan chức Anh và hai quan chức Mỹ, cơ chế rà soát mới này cũng áp dụng cho tên lửa tầm xa Storm Shadow của Anh do loại vũ khí này phụ thuộc vào dữ liệu dẫn bắn của Mỹ.

Hai quan chức Mỹ cho biết ít nhất trong một trường hợp, Ukraine đã lên kế hoạch sử dụng ATACMS để tấn công một mục tiêu trên lãnh thổ Liên bang Nga nhưng không được phê duyệt.

Các quan chức Mỹ giấu tên nói với Wall Street Journal rằng Ukraine lần cuối nhận được lô ATACMS vào mùa xuân theo sự cho phép của chính quyền Nhà Trắng trước đó.

Mặc dù Tổng thống Trump gần đây tuyên bố rằng Ukraine không thể thắng trong cuộc chiến với Liên bang Nga nếu không phản công, nhưng các quan chức Mỹ khẳng định phát biểu này không đồng nghĩa với sự thay đổi chính sách.

Một quan chức cấp cao Nhà Trắng nói với Wall Street Journal rằng Tổng thống Trump có thể thay đổi quyết định và cho phép mở rộng các chiến dịch tấn công nhằm vào Liên bang Nga.

Kiev đã đề xuất mua vũ khí Mỹ trị giá 90 tỷ USD như một phần trong các bảo đảm an ninh, trong bối cảnh Ukraine và các đồng minh tìm cách duy trì sự quan tâm từ Nhà Trắng. Đề xuất này nhằm đảm bảo cam kết lâu dài của Washington đối với Ukraine bằng cách gắn nhu cầu quốc phòng của Kiev với sự phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ.

Kế hoạch này dự kiến sẽ được các đồng minh châu Âu của Ukraine tài trợ, thông qua việc chi trả cho hợp đồng mua vũ khí Mỹ.

Ukraine lần đầu tiên nhận được các phiên bản tầm ngắn hơn của ATACMS vào mùa thu năm 2023. Đến mùa xuân năm 2024, Mỹ bắt đầu cung cấp các phiên bản nâng cấp với tầm bắn lên tới 300 km. Thời điểm đó, Kiev chỉ được phép sử dụng các tên lửa này nhằm vào các mục tiêu trong lãnh thổ Ukraine nằm dưới sự kiểm soát của Liên bang Nga.

Ukraine nhận được một số vũ khí tầm xa từ phương Tây, nhưng kèm theo những hạn chế về việc sử dụng trên lãnh thổ Liên bang Nga, hơn nữa đối tác phương Tây đã chậm trễ trong việc bàn giao vũ khí phù hợp, trong bối cảnh các cuộc tấn công và chiến dịch quân sự của Liên bang Nga ngày càng gia tăng.

Vì thế, theo báo báo The Kyiv Independent ngày 21/8, các loại vũ khí tầm xa do Ukraine tự sản xuất trong nước có vai trò then chốt trong chiến lược phòng thủ.

Chú thích ảnh
Hình ảnh đầu tiên về tên lửa hành trình tầm xa mới của Ukraine mang tên “Flamingo” do nhiếp ảnh gia Lukatsky công bố ngày 17/8/2025. Ảnh chụp màn hình bài viết liên quan trên kênh United24media

Ngày 20/8, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiết lộ với các nhà báo rằng Ukraine dự định sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt tên lửa hành trình tầm xa Flamingo do nước này tự phát triển vào mùa đông năm nay.

Việc sở hữu năng lực tên lửa tầm xa riêng có thể trở thành yếu tố thay đổi cuộc chơi đối với Ukraine trong nỗ lực phá hoại cỗ máy chiến tranh sâu trong hậu phương của Liên bang Nga.

Tổng thống Zelensky cho biết tên lửa Flamingo đã trải qua các cuộc thử nghiệm thành công, đồng thời mô tả đây là loại tên lửa “thành công nhất” mà Ukraine hiện có.

Nhà lãnh đạo Ukraine khẳng định tên lửa Flamingo có khả năng bay xa tới 3.000 km (1.864 dặm) và cho biết thêm rằng:“Đến tháng 12 (2025), chúng tôi sẽ có thêm nhiều quả. Và đến cuối tháng 12 hoặc tháng 1–2 (2026), việc sản xuất hàng loạt sẽ bắt đầu”.

Theo báo The Kyiv Independent, công ty Ukraine Fire Point đang dẫn đầu quá trình phát triển tên lửa Flamingo.

Bà Iryna Terekh, Giám đốc sản xuất của công ty Fire Point, nói với AP trong một báo cáo công bố ngày 21/8 rằng hiện tại họ đang sản xuất một quả Flamingo mỗi ngày, với kế hoạch nâng công suất lên bảy quả mỗi ngày vào tháng 10.

Tên lửa Flamingo lần đầu tiên được công bố trước công chúng vào ngày 17/8, khi phóng viên ảnh của hãng thông tấn AP, ông Efrem Lukatsky đăng tải bức ảnh chụp nó.

Theo nhiếp ảnh gia Lukatsky, hệ thống này được thiết kế để tấn công các mục tiêu ở khoảng cách trên 3.000 km.

Mặc dù các thông số kỹ thuật chính thức chưa được công bố, nhưng kênh thông tin United24media hôm 17/8 cho biết thiết kế của tên lửa dường như tương đồng với hệ thống FP-5 do tập đoàn Milanion Group (trụ sở tại Anh) giới thiệu hồi đầu năm nay tại triển lãm quốc phòng IDEX-2025 ở Abu Dhabi.

Hệ thống đó được trang bị đầu đạn nặng 1.000 kg, tầm bắn tối đa 3.000 km, trọng lượng phóng khoảng 6 tấn với sải cánh cố định dài 6 mét, đạt tốc độ tối đa 900 km/h và sử dụng hệ thống dẫn đường kết hợp, bao gồm định vị vệ tinh có khả năng chống tác chiến điện tử.

Các nhà quan sát lưu ý rằng tên lửa Flamingo của Ukraine có thể sở hữu các thông số tương tự, dù hiện vẫn chưa có xác nhận từ nguồn chính thức.

Với các thông số sơ bộ, theo kênh thông tin Avia.pro, tên lửa Flamingo có thể tránh được một số radar mặt đất và hoạt động trên địa hình khó khăn, trở thành mục tiêu “khó nhằn” đối với các hệ thống đánh chặn và có thể tấn công các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga, thậm chí là cả vùng Siberia xa xôi.

Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc