Thống đốc Ngân hàng Trung ương Bulgaria, ông Dimitar Radev, khẳng định quốc gia Balkan sẽ tiếp tục duy trì chính sách tài khóa thận trọng, ngay cả khi chuyển sang giai đoạn mới với việc gia nhập khu vực đồng tiền chung châu Âu (eurozone) từ ngày 1/1/2026.
Biểu tượng đồng euro tại Frankfurt, Đức. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 13/6, ông Radev nhấn mạnh: “Kỷ luật tài khóa đã là nền tảng trong khuôn khổ kinh tế vĩ mô của Bulgaria suốt hơn 25 năm qua và điều đó cần được giữ nguyên. Quá trình hội nhập với eurozone phải củng cố, chứ không làm suy yếu cam kết lâu dài của chúng tôi đối với ổn định tài khóa”.
Trong quá khứ, việc mở rộng eurozone từng khiến một số quốc gia rơi vào chu kỳ bùng nổ - suy thoái do lãi suất của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) thấp hơn mức phù hợp với các nền kinh tế mới nổi có tốc độ tăng trưởng cao và nợ công thấp. Tuy nhiên, ông Radev khẳng định Bulgaria sẽ không đi theo vết xe đổ này.
“Chúng tôi nhận thức rõ rằng gia nhập eurozone đồng nghĩa với việc tuân thủ khuôn khổ chính sách chung của khu vực. Giải pháp là tăng cường các chính sách quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực tài khóa và cải cách cơ cấu, nhằm đảm bảo khả năng chống chịu trong một hệ thống tiền tệ thống nhất”, ông nhấn mạnh.
Ủy ban châu Âu và ECB đã phê chuẩn việc Bulgaria trở thành thành viên thứ 21 của eurozone sau quá trình chuẩn bị kéo dài. Nước này cam kết gia nhập từ năm 2007 nhưng liên tục gặp trì hoãn, gần đây nhất là do lạm phát tăng cao sau đại dịch và tác động từ cuộc xung đột tại Ukraine. Theo quy định, Bulgaria phải duy trì lạm phát trung bình từ tháng 4/2024 đến tháng 4/2025 ở mức không vượt quá 1,5 điểm phần trăm so với ba quốc gia EU có lạm phát thấp nhất. Sau khi tăng vọt lên 4% đầu năm, lạm phát đã giảm xuống mức trung bình 2,7% nhờ việc cắt giảm các mức giá do nhà nước kiểm soát.
Tuy đạt tiêu chí lạm phát, Bulgaria vẫn bị EU lưu ý về những thách thức trong công tác chống tham nhũng và cải cách hệ thống tư pháp.
Ông Radev khẳng định việc tiếp cận với chi phí vay thấp và thị trường vốn quốc tế không đồng nghĩa với nới lỏng kỷ luật ngân sách. “Thách thức không phải là khả năng vay thêm, mà là cách sử dụng nợ công một cách thận trọng và định hướng tăng trưởng”, ông nói.
Việc chuyển sang euro đồng nghĩa với việc chấm dứt cơ chế hội đồng tiền tệ hiện tại, vốn kiểm soát lạm phát thông qua chính sách tài khóa và kỷ luật ngân sách thay vì điều hành lãi suất. Hiện tại, tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng Bulgaria là 12% với lãi suất bằng 0. Tuy nhiên, khi gia nhập eurozone, yêu cầu của ECB chỉ là 1%, điều này đồng nghĩa với việc dòng vốn khả dụng sẽ tăng mạnh, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ tín dụng tăng nóng. Trong năm tính đến tháng 4/2025, tín dụng thế chấp đã tăng 26%, tín dụng tiêu dùng tăng 14%.
Đối với đồng euro kỹ thuật số, ông Radev cho biết Bulgaria đang tham gia tích cực vào các cuộc thảo luận trong hệ thống Eurosystem. Dù bác bỏ lo ngại rằng đồng tiền số sẽ gây xáo trộn cho quá trình hội nhập, ông lưu ý rằng đây là lĩnh vực đòi hỏi “một cách tiếp cận chiến lược” về công nghệ và thanh toán. “Bất kỳ phiên bản euro kỹ thuật số nào cũng phải tôn trọng các giá trị cốt lõi của châu Âu, bao gồm cả quyền riêng tư”, ông nhấn mạnh.
Ngoài ra, ông Radev khẳng định Ngân hàng Trung ương Bulgaria sẽ tiếp tục duy trì định hướng chính sách thận trọng, ưu tiên ổn định tài chính và giá cả. “Chúng tôi là một trong những ngân hàng trung ương theo đuổi quan điểm bảo thủ nhất và không có kế hoạch thay đổi lập trường đó”, ông khẳng định.