"Chúng ta không phải là búp bê" là thông điệp mà nghệ sỹ Joe Ring muốn thay mặt những người phụ nữ, những nạn nhân của bạo hành, bất bình đẳng và phân biệt đối xử, muốn gửi đến công chúng thông qua tác phẩm nghệ thuật sắp đặt Bức Tường Búp Bê (Wall of Dolls) tại thành phố Milan (Bắc Italy) kể từ tháng 6 vừa qua.
Bức Tường Búp Bê (Wall of Dolls) tại thành phố Milan (Bắc Italy). |
Rất gần với những trung tâm mua bán sầm uất, những con đường lộng lẫy ánh đèn của thành phố được mệnh danh "kinh đô thời trang", tại con phố mang tên Những người bạn (Amicis), khu Navigli, hàng trăm con búp bê cũ đủ loại đã được treo, móc ngẫu nhiên lên tấm lưới thép dựa vào một bức tường cũ kỹ.
Người ta có thể tìm thấy ở đây những con búp bê Barbie đắt tiền, những con búp bê thủ công hay đơn giản hơn là những con búp bê được bện từ vật phế thải như dây thép, quần áo cũ; đi cùng với chúng là những tấm ảnh, những bức thư cầu cứu, những cái tên phụ nữ, vốn là những nạn nhân của bạo hành, nối dài. Ở đây, mỗi khuôn mặt, hình hài của búp bê, cái nhìn của các nạn nhân trong ảnh dù câm lặng nhưng đều như mang theo một nỗi ám ảnh đau đớn.
Tác giả Joe Ring, vốn cũng từng là nạn nhân của bạo lực giới tính, chia sẻ rằng việc sử dụng hình ảnh những con búp bê cũ, vốn là thứ đồ chơi ưa chuộng của các bé gái - một biểu hiện của giới tính, là cách trực quan nhất để cảnh báo về xu hướng gia tăng bạo hành phụ nữ trong xã hội hiện nay. Trong một thập kỉ qua, chỉ ở tại Italy, số phụ nữ chết trong các vụ bạo hành là 1.740 nạn nhân.
Theo số liệu của Cơ quan Thống kê Nhà nước Italy (ISTAT) đến năm 2016, có tới 6,78 triệu phụ nữ Italy tuổi từ 16 đến 70 (tương đương với 31,5% số phụ nữ trong độ tuổi này) chịu ít nhất một lần trong đời bạo hành về thể xác (20,2%) hoặc tình dục (21%). Trong đó, 5,4% các trường hợp là bị hãm hiếp hoặc bị đe dọa tấn công tình dục và 62,7% các vụ này là do người chồng hoặc người tình hiện tại hoặc người tình cũ thực hiện. 10,6% phụ nữ Italy nói họ đã bị bạo hành trước tuổi 16.
Càng về tối, trước hàng trăm con búp bê được treo bất động, người xem càng cảm nhận rõ hơn hiệu ứng mạnh mẽ của Bức tường Búp bê qua từng hình dáng, khuôn mặt búp bê, qua những tấm ảnh nạn nhân...
Ngày qua ngày, vẫn có những người qua đường dừng lại để thêm một con búp bê trên bức tường hay một tấm ảnh nạn nhân; hoặc, đơn giản chỉ để viết vài dòng cảm nghĩ lên những mẩu giấy được gắn sẵn. Khói, bụi, nắng mưa không làm Bức Tường Búp bê giảm đi giá trị; bởi quan trọng hơn, vượt lên trên nghệ thuật, bức tường đã mang một giá trị biểu tượng nhân văn và được tương tác, kết nối sống động với công chúng có lương tri.