Theo hãng tin AFP, phát biểu trước Quốc hội ngày 12/11, ông Dadan Hindayana, người đứng đầu Cơ quan Thực phẩm Quốc gia (BGN) - đơn vị giám sát chương trình, cho biết hơn 11.000 người trên khắp Indonesia đã bị ngộ độc thực phẩm kể từ khi chương trình được khởi động vào tháng 1. Trong số này, hơn 600 người phải nhập viện điều trị.

“Trong tổng số 441 vụ ngộ độc thực phẩm được báo cáo, 211 vụ - tương đương 48% - có liên quan đến chương trình bữa ăn miễn phí”, ông Dadan nêu rõ, đồng thời cho biết mỗi vụ việc có thể ảnh hưởng tới hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người cùng lúc.

Một trong những sự cố lớn nhất xảy ra vào tháng 10, khi hơn 660 học sinh ở tỉnh Trung Java phải nhập viện với các triệu chứng tiêu chảy, buồn nôn và chóng mặt sau khi dùng bữa ăn do chính phủ cung cấp. Các xét nghiệm sau đó cho thấy phần lớn trường hợp có dấu hiệu nhiễm khuẩn E. coli, nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm.

Trước tình hình đó, chính phủ Indonesia đã tăng cường giám sát an toàn thực phẩm trong chương trình. Ông Dadan cho biết các bếp ăn tập thể được yêu cầu khử trùng khay đựng, sử dụng nước lọc trong chế biến và rửa dụng cụ, đồng thời thực hiện kiểm tra vệ sinh định kỳ.

Hiện có gần 12.000 bếp ăn đang hoạt động trên khắp cả nước, cung cấp thực phẩm cho khoảng 35,4 triệu người/ngày tính đến tháng 11. Các đối tượng hưởng lợi chủ yếu là học sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và cho con bú - những nhóm người dễ bị ảnh hưởng nhất bởi tình trạng thiếu dinh dưỡng.

Theo kế hoạch, đến cuối năm nay, chương trình đặt mục tiêu phục vụ 82,9 triệu người, tương đương khoảng 1/3 dân số Indonesia. Chính phủ cũng dự kiến mở rộng sang nhóm người cao tuổi và người khuyết tật từ năm 2026.

Mặc dù đối mặt với loạt chỉ trích, Tổng thống Prabowo Subianto vẫn bảo vệ chương trình, coi đây là chính sách chủ chốt trong nỗ lực giảm suy dinh dưỡng và bất bình đẳng xã hội. Ông khẳng định số vụ ngộ độc, nếu so với hàng trăm triệu suất ăn đã được phục vụ, vẫn là “tỷ lệ nhỏ và có thể kiểm soát được”.

“Chương trình này chưa hoàn hảo, nhưng là một bước tiến lớn. Tôi tự hào vì nhiều quốc gia đã nhìn nhận đây là mô hình đáng học hỏi”, ông Prabowo nói hồi tháng trước.

Giới chuyên gia dinh dưỡng và tổ chức y tế quốc gia đánh giá, dù còn nhiều bất cập trong khâu bảo đảm an toàn thực phẩm, chương trình vẫn mang lại tác động tích cực khi giúp giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em, hiện chiếm hơn 20% trong nhóm này ở Indonesia.

Tuy vậy, một số nhà lập pháp kêu gọi chính phủ rà soát lại quy trình kiểm soát chất lượng thực phẩm, đặc biệt là khâu vận chuyển và bảo quản trong điều kiện thời tiết nóng ẩm. Họ cảnh báo rằng nếu không cải thiện, các vụ ngộ độc có thể làm suy giảm lòng tin của người dân và đe dọa tính bền vững của chương trình.

Chương trình bữa ăn miễn phí - trị giá hàng tỷ USD - được triển khai giữa bối cảnh kinh tế Indonesia chịu áp lực từ lạm phát và cắt giảm ngân sách. Việc phân bổ nguồn lực cho chương trình này từng gây tranh cãi, góp phần làm bùng phát hai làn sóng biểu tình hồi đầu năm, khi người dân phản đối sự chênh lệch giàu nghèo và việc chi tiêu công kém hiệu quả.