Sự chờ đợi đã lên đến mức nào ở Kiép và các thành phố đăng cai EURO 2012?

Câu hỏi ấy đã luôn được đặt ra cho các phóng viên tại chỗ, và câu trả lời thật đơn giản: "Tôi chưa nhìn thấy gì, chưa nghe thấy gì, chưa cảm thấy gì hết".

Bóng đá dường như chưa tồn tại ở nơi mà từ ngày kia, trái bóng bắt đầu lăn trên những sân cỏ Ucraina cho EURO 2012, sau trận khai mạc ở nước láng giềng Ba Lan. Hoặc nếu bóng đá có tồn tại, thì nó còn quá sơ khai quanh những tấm băng rôn có hình vẽ về giải trên con đường vào trung tâm Kiép, qua những biển quảng cáo có dòng chữ "Kiép chào mừng bạn" trên hè phố, hay một trái bóng vừa phải, không lớn lắm để tạo ra một cú sốc thị giác thực sự, ở khu phố chính của thủ đô Ucraina. Ngay ở sân vận động Olimpic, nơi diễn ra nhiều trận đấu của giải, trong đó có trận chung kết, công việc chuẩn bị cuối cùng vẫn chưa xong, vôi vữa vẫn ngổn ngang, cần cẩu vẫn làm việc cật lực. Một người đốc công ở đó, bằng một thứ tiếng Anh be bét, khẳng định là kiểu gì cũng sẽ xong trước khi vào giải. Cái sân ấy giống như một thứ định mệnh kì quặc nào đó với nước chủ nhà ở giải này: Kể từ khi sân bắt đầu được mở rộng và nâng cấp cho EURO, đã có 8 công nhân thiệt mạng vì đủ mọi lí do khác nhau, trong khi tiến độ công việc chậm vì giải ngân quá lề mề.

Một khu dành cho cổ động viên tại trung tâm Kiép. Ảnh: AFP/ TTXVN

Về mặt chi tiêu, EURO là một gánh nặng kinh khủng với quốc gia đang suy thoái kinh tế nặng nề này. 8 tỷ euro đã và đang được chi ra cho việc nâng cấp các cơ sở hạ tầng phục vụ giải. Nhưng theo cảnh báo của các nhà phân tích ở cả nước ngoài lẫn Ucraina, phương Tây không chấp nhận để Ucraina bước ra khỏi giải này với tư thế của một người chiến thắng. Komentari, tạp chí bình luận hàng đầu của nước này, trong số ra cuối tuần trước, cho rằng, Ucraina đang bị phương Tây đối xử hệt như Trung Quốc trong đợt Thế vận hội Bắc Kinh 2008. "Họ sử dụng những phương cách chẳng khác gì với Bắc Kinh để làm xấu đi hình ảnh của chúng ta: khoét sâu vào những vấn đề nhân quyền, cơ sở hạ tầng, phân biệt chủng tộc, hệ thống y tế dự phòng". Nhưng tạp chí sau đó khẳng định: "Thành công của giải đấu trên đất Ucraina sẽ trả lời tất cả". Điều đáng chú ý nhất ở bài xã luận đó chính là việc cái tên cựu thủ tướng Tymoshenko được nhắc tới. Người phụ nữ mạnh mẽ, biểu tượng của cuộc “cách mạng cam” vào năm 2004 và từ lâu đã là đối thủ chính trị lớn nhất của Tổng thống đương nhiệm Yanukovich, giờ đang được điều trị trong một bệnh viện, nơi mà trên thực tế là nhà tù. Cái gọi là "cách hành xử" của Kiép đối với Tymoshenko đã làm dấy lên cả một chiến dịch chống Ucraina từ các cường quốc châu Âu. Pháp tuyên bố sẽ không có quan chức chính phủ nào dự khán trận đấu với Ucraina ở EURO. Một chiến dịch thông tin chống Kiép được tiến hành liên tục từ nhiều tháng nay, xoay quanh số phận của Tymoshenko và tình hình chính trị rối bung ở Ucraina.

Dù thế nào đi chăng nữa, họ khó có thể phủ nhận được là trong những ngày này, người Ucraina không thèm quan tâm đến những gì mà người ta gán cho họ nữa. Cuộc sống có vẻ cứ đủng đỉnh ở đây sẽ nhanh chóng thay đổi theo hướng sôi động và thậm chí điên rồ trong mấy ngày tới, như một người bạn Ucraina đã khẳng định. Anh bảo, những năm trước, khi Dynamo Kiev vào rất sâu trong giải Champions League, người ta đã phát khùng vì thắng lợi rồi. Đằng này lại là EURO 2012... Có thể khẳng định sẽ có 2 cuộc chiến trong lòng một Ucraina còn bị giằng xé giữa quá khứ và hiện tại, giữa Đông và Tây: Bóng đá và Tymoshenko. Ở đường Khreshatik tại trung tâm thành phố, một khu dành cho cổ động viên với màn hình lớn theo dõi các trận đấu đã được dựng lên. EURO 2012 sẽ diễn ra cực kì sôi nổi với những ai không có vé vào sân, hoặc những người muốn vui vẻ một chút ở đây, với bóng đá trên màn hình và bia chảy tràn phía dưới. Nhưng ở phía đối diện, có hàng dãy lều được dựng lên, với hình ảnh rất lớn của Tymoshenko trên các tấm biển. Những người ủng hộ bà tuyên bố sẽ không rời đó trong dịp EURO. Ở một phía khác là quảng trường Maidan, sân khấu lớn đã diễn ra cuộc “cách mạng cam”, mà từ đó Tymoshenko bước ra vũ đài chính trị châu Âu. Một ủng hộ viên của bà tuyên bố với tôi: "Rồi người ta sẽ nói đến chúng tôi nhiều hơn là bóng đá".

Được rồi, để xem...

Anh Ngọc (từ Kiép)