Ngày 11/7, tại thủ đô Phnôm Pênh (Campuchia) đã diễn ra 10 Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+1, gồm 10 nước ASEAN với từng đối tác là: Ôxtrâylia, Canađa, Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản, Niu Dilân, Hàn Quốc, Nga và Hoa Kỳ. Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã tham dự các hội nghị và đồng chủ trì Hội nghị ASEAN-Trung Quốc với cương vị là nước điều phối quan hệ hai bên.

Tại các hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao (BTNG) các nước ASEAN và các đối tác đã tập trung kiểm điểm và định hướng hợp tác thời gian tới, trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm và chuẩn bị cho hội nghị cấp cao giữa ASEAN với một số đối tác vào cuối năm nay. Các nước đánh giá quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các đối tác thời gian qua phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, đáp ứng lợi ích chung của ASEAN và các đối tác; nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, nhất là các lĩnh vực ưu tiên, đồng thời triển khai hiệu quả các kế hoạch hành động đã có giữa ASEAN với từng đối tác.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh dự hội nghị. Ảnh: Trần Chí Hùng - Phóng viên TTXVN tại Campuchia

ASEAN khẳng định chính sách đối ngoại rộng mở, khuyến khích các đối tác tham gia sâu rộng hơn và đóng góp hiệu quả vào hợp tác khu vực cũng như hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng vào năm 2015 và sau đó. Về phần mình, các đối tác cam kết tiếp tục ủng hộ ASEAN xây dựng Cộng đồng, đẩy mạnh liên kết và kết nối cũng như vai trò trung tâm của ASEAN tại các tiến trình khu vực.

Về Biển Đông, tại các hội nghị, nhiều bộ trưởng bày tỏ quan ngại về những diễn biến gần đây trên Biển Đông đối với hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở khu vực; đồng thời nhấn mạnh phải giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) và tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); sớm xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) nhằm bảo đảm hiệu quả hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở khu vực.

Phát biểu tại các hội nghị BTNG ASEAN+1 với 10 đối tác của ASEAN, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đánh giá cao những tiến triển thực chất trong quan hệ giữa ASEAN với các đối tác; đề nghị ASEAN và các đối tác tiếp tục triển khai hiệu quả và đúng hạn các chương trình, dự án hợp tác đã có cũng như thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực cùng có lợi như kinh tế, thương mại, đầu tư, phát triển nguồn nhân lực, công nghệ thông tin, khoa học kỹ thuật, ứng phó với các thách thức đang nổi lên và các vấn đề an ninh phi truyền thống…

Trên cương vị là nước điều phối quan hệ ASEAN-Trung Quốc, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã cùng Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc. Tại hội nghị này, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã tổng kết nhiệm kỳ Việt Nam làm điều phối quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc (7/2009-7/2012); đánh giá cao những kết quả hợp tác giữa hai bên trên tất cả các lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại, ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, giáo dục, trao đổi văn hóa… cũng như trong việc triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). Bộ trưởng khẳng định Việt Nam đã và sẽ tiếp tục tích cực đóng góp vào quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng.

Bộ trưởng Dương Khiết Trì và các nước ASEAN đánh giá cao vai trò quan trọng của Việt Nam trong thúc đẩy quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc ba năm qua; mong muốn tiếp tục phối hợp và hợp tác với các nước thời gian tới nhằm nâng quan hệ ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới.

Tại các hội nghị, về vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng Phạm Bình Minh bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình diễn biến phức tạp xảy ra gần đây trên Biển Đông; vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, trái với luật pháp quốc tế và Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) cũng như các nguyên tắc của DOC, gây phương hại đến hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở khu vực. Bộ trưởng nhấn mạnh các nguyên tắc về tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo quy định của UNCLOS, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS và DOC, sớm xây dựng Bộ Quy tắc về ứng xử ở Biển Đông (COC).

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã chính thức tiếp nhận vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN - EU giai đoạn 7/2012-7/2015.

Bên lề các hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã tiếp xúc song phương với một số ngoại trưởng các nước Trung Quốc, Canađa, Pakixtan và CHDCND Triều Tiên để bàn về các vấn đề song phương và trọng tâm của các hội nghị.

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam và Trung Quốc hội đàm bên lề AMM 45

Bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 45 (AMM 45) và các hội nghị liên quan đang diễn ra tại thủ đô Phnôm Pênh, chiều 11/7, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Dương Khiết Trì.

Hai bên đã trao đổi ý kiến về quan hệ hai nước thời gian qua, các biện pháp thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung trong thời gian tới cũng như tình hình quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Về quan hệ Việt Nam - Trung Quốc, hai bên khẳng định coi trọng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc, cho rằng quan hệ hai nước phát triển lành mạnh ổn định, hợp tác trên các lĩnh vực ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả là phù hợp với lợi ích chung căn bản của nhân dân hai nước, có lợi cho hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới.

Hai bên nhất trí cho rằng, trong thời gian tới hai bên cần tiếp tục duy trì các hoạt động trao đổi đoàn các cấp giữa hai nước, đặc biệt là tăng cường trao đổi và tiếp xúc cấp cao; thúc đẩy giao lưu hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước, nhất là giữa các cấp, các ngành, các địa phương, các tầng lớp nhân dân, tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại cũng như thúc đẩy hợp tác trong những lĩnh vực mà hai bên còn nhiều tiềm năng, nhất là trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải... Hai Bộ trưởng nhất trí cho rằng trong thời gian tới hai Bộ Ngoại giao cần tiếp tục tăng cường phối hợp, đóng góp thiết thực và hiệu quả đối với hợp tác giữa hai bên trong các lĩnh vực nói trên.

Về vấn đề trên biển, hai bên khẳng định giải quyết mọi bất đồng thông qua đàm phán hòa bình, hữu nghị, cùng tôn trọng và quan tâm tới lợi ích chính đáng của nhau, căn cứ những nhận thức chung đã đạt được giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước và Thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển. Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã nêu quan ngại của Việt Nam đối với những diễn biến phức tạp gần đây tại Biển Đông, phản đối việc Trung Quốc thành lập “thành phố Tam Sa” và công khai mời thầu 9 lô dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam; khẳng định phải tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 và Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).

TTG - Trần Chí Hùng  (P/v TTXVN tại Campuchia)