04:11 21/04/2025

Bổ sung quy định để sẵn sàng vận hành hệ thống quản lý thị trường chứng khoán mới

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết đang hoàn thiện dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 119/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán, Thông tư 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Thông tư 68/2024/TT-BTC ngày 18/9/2024 của Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Chú thích ảnh
Khách hàng giao dịch tại Hội sở chính Công ty Chứng khoán Bảo Việt. Ảnh tư liệu: Trần Việt/TTXVN

Để phù hợp với cách xác định thông tin nhận diện người sở hữu, nhà đầu tư của hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam mới (KRX), dự thảo Thông tư mới sẽ bổ sung giải thích từ ngữ "thông tin nhận diện người sở hữu chứng khoán, nhà đầu tư" theo tính năng thiết kế của Hệ thống KRX để thành viên lưu ký, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) sử dụng thống nhất trong quá trình xử lý hồ sơ nghiệp vụ đăng ký, lưu ký chứng khoán. 

Cụ thể, dự thảo bổ sung định nghĩa: “Thông tin nhận diện người sở hữu chứng khoán, nhà đầu tư là thông tin được xác định trên cơ sở số đăng ký sở hữu, ngày cấp số đăng ký sở hữu và loại hình của nhà đầu tư khi thành viên lưu ký, tổ chức phát hành, công ty đại chúng đăng ký thông tin nhà đầu tư trên hệ thống tại VSDC. Số đăng ký sở hữu được quy định tại quy chế của VSDC”.

Bên cạnh đó, nhằm khai thác tốt tính năng hệ thống mới cũng như đáp ứng yêu cầu về chuyển đổi số theo chủ trương chung của Chính phủ, dự thảo Thông tư quy định rõ việc gửi nhận chứng từ điện tử, nguyên tắc xử lý hồ sơ nghiệp vụ của thành viên với VSDC phù hợp với tính năng điện tử nghiệp vụ trên hệ thống mới và quy định rõ trách nhiệm của thành viên để đảm bảo tính chính xác trong các thông tin gửi đến VSDC.

Một điểm mới khác là tại dự thảo thông tư sẽ sửa đổi, bổ sung quy định về việc phân bổ phần lẻ cổ phần cộng dồn để phù hợp tính năng của hệ thống KRX.

Ngoài ra, về hoạt động chuyển khoản chứng khoán, dự thảo cũng sẽ sửa đổi, bổ sung quy định chuyển khoản chứng khoán và quyền phát sinh kèm theo (nếu có) để phù hợp với Hệ thống KRX và giải quyết vướng mắc phát sinh thực tiễn.

Đặc biệt, dự thảo cũng sẽ bổ sung thêm trường hợp chuyển quyền sở hữu để xử lý cho giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh (giao dịch Non-Prefunding) khi áp dụng KRX và xử lý tài sản đảm bảo để thu hồi tiền đã sử dụng từ quỹ hỗ trợ thanh toán do Hệ thống KRX không cho phép lùi, hủy đối với các giao dịch thiếu tiền.

Theo Ban soạn thảo, dự thảo Thông tư mới sẽ sửa đổi giải thích từ ngữ “Khu vực thị trường” để giải thích bao quát thành viên của VSDC do quy định hiện tại chỉ gồm thành viên bù trừ mà chưa có thành viên lưu ký.

Dự thảo sẽ bổ sung Chương IVa để hướng dẫn hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán khi chưa triển khai cơ chế CCP và phù hợp với Hệ thống KRX.

Đối với giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh đang thực hiện theo Thông tư 68/2024/TT-BTC sẽ điều chỉnh để đảm bảo phù hợp với hoạt động xử lý nghiệp vụ của hệ thống KRX và hạn chế thấp nhất sự khác biệt trong áp dụng giao dịch Non-Prefunding so với quy định tại Thông tư 68/2024/TT-BTC. Do đó, dự thảo sửa đổi quy định về việc sử dụng, hoàn trả quỹ hỗ trợ thanh toán để đáp ứng Hệ thống KRX.

Ban soạn thảo cho biết, tại Khoản 2 Điều 4 Thông tư 68/2024/TT-BTC đã bổ sung khoản 8 Điều 25 Thông tư 96/2020/TT-BTC về việc nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không thực hiện mua lại cổ phiếu trong giao dịch mà nhà đầu tư đó phát sinh thiếu tiền thì sẽ phải công bố thông tin trên phương tiện công bố thông tin của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở giao dịch chứng khoán, VSDC, đồng thời công bố thông tin trên trang thông tin điện tử của công ty chứng khoán.

Tuy nhiên, sau hơn 5 tháng triển khai quy định này, tổ chức xếp hạng và một số tổ chức đầu tư lớn (chủ yếu là các quỹ đầu tư nước ngoài) đã đề nghị chỉ công bố thông tin về tổ chức đầu tư vi phạm hoạt động thanh toán và không nên công bố thông tin về “đại diện có thẩm quyền” của tổ chức đó.

Cùng đó, nội dung Thông tư 96/2020/TT-BTC đang quy định các trường hợp công bố thông tin đối với trường hợp chuyển nghĩa vụ thanh toán về tự doanh công ty chứng khoán theo quy định tại Điều 9a của Thông tư số 120/2020/TT-BTC, tuy nhiên có chế thanh toán tại Điều 9a Thông tư 120/2020/TT-BTC hiện đã được thay thế tại Điều 40k dự thảo Thông tư, do đó cần điều chỉnh quy định tại Thông tư 96 về các mốc thời gian công bố thông tin của công ty chứng khoán và nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức cho phù hợp.

Trên cơ sở đó, Ban soạn thảo thấy rằng, dự thảo Thông tư mới sẽ sửa đổi, bổ sung một số quy định về công bố thông tin nhằm đảm bảo với tính năng của Hệ thống KRX và phục vụ mục tiêu nâng hạng thị trường.

Văn Giáp (TTXVN)