Giữa chốn khô cằn toàn đá, với một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực sâu, nơi biên ải xã Tung Qua Lìn, huyện Phong Thổ (Lai Châu), gần đây "bỗng nhiên" xuất hiện cả một hệ thống bể được xây kiên cố. Trong lòng các bể này có hàng đàn cá Hồi, cá Tầm ngoan ngoãn, tung tăng bơi lội, hay ăn, chóng lớn theo từng ngày... Hỏi ra chúng tôi được biết, sáng kiến này là của các anh bộ đội Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 356 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lai Châu).

Từ cuối tháng 4/2010, với tổng vốn đầu tư gần 2 tỷ đồng, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 356 đã “Xây dựng mô hình nuôi cá Hồi tại vùng cao huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu”. Các anh bộ đội nơi đây đã kỳ công dẫn nước từ các khe núi, suối chảy từ rừng già về hệ thống 10 bể. Trong đó, 5 bể có diện tích 50 m2, một bể 30 m2, hai bể tròn có đường kính 4m và hai bể đường kính 2m. Độ sâu trung bình của mỗi bể 1,8m, được xây dựng kiên cố.

Trao đổi với Đại tá Nguyễn Văn Đang, Trưởng Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 356, chúng tôi được biết, ngoài tiếp thu các kỹ thuật, công nghệ nuôi cá Hồi, từ cách xây dựng hệ thống bể, chọn cá giống, chăm sóc cá, theo dõi sự sinh trưởng, phát triển cho tới kỹ thuật phát hiện và phòng, trừ bệnh..., qua thực tế địa bàn, địa hình đặc thù khắc nghiệt, đơn vị đã sáng tạo thiết kế cho nguồn nước chảy mạnh theo vòng xoáy nhằm tăng cường ôxy cho cá.

Lần đầu thực hiện chăn thả, đơn vị đã nhập 8.000 con cá Hồi giống từ Trung tâm Thủy sản nước lạnh Sapa. Sau một thời gian nuôi, kết quả khảo nghiệm từ mô hình cho thấy, về việc làm quen với môi trường sinh thái tại nơi biên ải này, cá Hồi, cá Tầm thích nghi rất nhanh, tỷ lệ sống cao chiếm tới 95%. Thức ăn sử dụng chăn nuôi cá Hồi được Đoàn KT - QP 356 nhập tại trung tâm Thủy sản nước lạnh Sapa... Trung tá Lê Tuấn Anh, Giám đốc Xí nghiệp 56 thuộc Đoàn KT - QP 356, trực tiếp chăm sóc cá cho biết: "Cá Hồi cực kỳ khó tính, đòi hỏi chế độ chăm sóc thường xuyên, liên tục, cẩn thận". Ngày nào cũng vậy, Trung tá Lê Tuấn Anh cùng với cán bộ, chiến sĩ đều phải “ăn cùng, ngủ cùng” với cá Hồi. Có những đêm mưa, rét như cắt da cắt thịt nhưng các anh vẫn phải thức. Cứ nửa tiếng, một giờ lại phải mang đèn, leo núi đi dọc đường ống để kiểm tra có rác, lá cây trôi vào đường ống hay không. Theo Trung tá Lê Tuấn Anh, chỉ cần rác làm tắc ống, không kịp khắc phục ngay thì chỉ trong thời gian ngắn là cá có thể chết hàng loạt... Và cho đến nay, cá đã không phụ công sức của bộ đội, những chú "cá Tây" được đưa về nơi đây đã thích nghi với điều kiện nơi biên giới, sinh trưởng phát triển nhanh, trọng lượng bình quân mỗi chú "cá Tây" này đã được hơn 1,2 kg/con, chất lượng thịt ngon.

Ấy vậy nhưng điều mà Trung tá Lê Tuấn Anh vui "âm ỉ" trong lòng hiện nay là "đã có nhiều cán bộ xã và người dân các dân tộc xuống xem cá và hỏi về cách nuôi".

Được biết đây chỉ là một trong số những mô hình kinh tế mà Đoàn KT - QP 356 đã triển khai mang lại hiệu quả trong việc góp phần làm thay đổi nhận thức của bà con đồng bào các dân tộc nơi đây về cách làm kinh tế, xóa đói giảm nghèo, ổn định đời sống nơi miền đất khó, khô cằn sỏi đá này.

Công Hải - Trịnh Cương