Biến thể Delta

Theo NBC News, Niurka Rodríguez, một bà nội trợ 57 tuổi ở tỉnh Ciego de Ávila, Cuba, dường như bị COVID-19 bủa vây. Bên kia đường nhà bà có một cầu thủ bóng chày trong đội tuyển tỉnh mới tử vong vì COVID-19. Nhiều hàng xóm nhà bà cũng mắc bệnh. Bệnh viện trong vùng không còn bộ xét nghiệm nhanh. Bà Rodríguez nói: “Chúng tôi đang trải qua chiến tranh”.

Trong tháng qua, số ca mắc COVID-19 hàng ngày ở Cuba đã tăng gấp ba do biến thể Delta hoành hành. Mặc dù tổng số ca mắc hàng ngày vẫn ở dưới mức 10.000, nhưng Cuba hiện có tỷ lệ lây nhiễm theo đầu người cao nhất Mỹ Latinh. Tỷ lệ tử vong may mắn là vẫn thấp hơn nhiều so với trung bình thế giới và khu vực.

Tỉnh miền trung Ciego de Ávila hiện là điểm nóng COVID-19. Khi hệ thống y tế tỉnh bị quá tải, tuần trước, chính quyền đã biến hai trong số 30 khách sạn ở tỉnh thành bệnh viện. 200 bác sĩ Cuba cũng được rút về từ Venezuela để điều bị bệnh nhân COVID-19.

Chính phủ Cuba thừa nhận lẽ ra phải hành động như trên sớm hơn. Thủ tướng Manuel Marrero nói: “Chúng ta không cần phải xấu hổ vì virus đã vượt quá năng lực của các cơ sở y tế. Đây là điều xảy ra trên toàn thế giới. Nhưng chúng ta nên xấu hổ khi hậu quả gia tăng vì sai lầm, sự thờ ơ và công việc kém chất lượng”.

Suốt năm 2020, Cuba thực hiện chế độ cách ly, truy vết và theo dõi ca bệnh COVID-19 khá thành công. Mọi ca bệnh đều được nhập viện, kể cả bệnh nhân không triệu chứng. Cuba chỉ có 146 ca tử vong vì COVID-19 trong năm 2020, tức 13 ca tử vong/1 triệu dân. Tuy vậy, chỉ trong tuần trước, số ca tử vong ở Cuba đã là 602.

Cuba đang nhận viện trợ nhân đạo từ nhiều nơi. Tuần trước, tàu chở ôxy từ Mexico, kim tiêm từ Bolivia và gạo từ Việt Nam đã cập bến Cuba. Canada đã tặng Cuba trên 1 triệu viên dexamethasone. Các tổ chức ở Mỹ đã quyên góp trên 500.000 USD để mua kim tiêm cho Cuba. 2 triệu kim tiêm từ Mỹ đã được chuyển tới Cuba tháng trước.

Tinh thần của nhân viên y tế

Dù làm việc trong tình hình khó khăn, nhưng các nhân viên y tế Cuba vẫn thể hiện quyết tâm vượt khó.

Bác sĩ Santos Huete làm việc tại một bệnh viện ở Havana, chưa từng nghỉ một ngày từ đầu đại dịch, cho biết: “Nhân viên y tế không thể bị đánh bại. Chúng tôi có quá nhiều việc để làm tới mức không thể buồn chán”.

Bác sĩ Maritza Damera 50 tuổi vừa mắc COVID-19 thể nhẹ tuần trước. Khi Cuba chỉ cho bệnh nhân nặng nhập viện do số ca mắc cao, bà tự cách ly ở nhà. Bà cảm động trước tình cảm của người xung quanh dành cho mình: “Bạn bè mang cho tôi thuốc kháng sinh, steroid, gà. Dù trong tình hình này, người Cuba vẫn rất tốt với người khác”.

Tăng tốc tiêm chủng

Lựa chọn tự phát triển vaccine thay vì nhập khẩu, Cuba đạt thành tựu đáng ngạc nhiêu hơn bất kỳ quốc gia nào trong khu vực trong bối cảnh bị cấm vận khắc nghiệt. Các nhà quản lý Cuba đã cấp phép vaccine nội địa Abdala để sử dụng khẩn cấp từ tháng trước, khiến Cuba là quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên phát triển thành công vaccine COVID-19. Giai đoạn thử nghiệm lâm sàng thứ 3 vaccine Abdala và vaccine Soberana 2 đạt hiệu quả trên 90%.

25% người Cuba đã được tiêm chủng đầy đủ, còn 42% đã được tiêm ít nhất một liều. Cả hai con số trên đều cao hơn mức trung bình ở Mỹ Latinh (22% và 24%).

Bị Mỹ cấm vận khiến Cuba gặp khó khăn trong triển khai tiêm vaccine. Vicente Vérez, nhà phát triển vaccine Soberana (loại vaccine được truyền thông quảng bá mạnh ban đầu), cho biết quá trình sản xuất bị chậm do thiếu thành phần cần thiết. Quá trình sản xuất máy thở cũng đã bị ảnh hưởng do bị cắt điện luân phiên.

Dù vậy, ông Vérez cho biết các vấn đề trong sản xuất Soberana 2 đã được giải quyết và trong vài tuần qua, quá trình sản xuất đã tăng tốc tới quy mô công nghiệp.

Sau khi khắc phục khó khăn, chương trình tiêm chủng của Cuba đang diễn ra nhanh hơn. Hàng ngày, có khoảng 1% dân số được tiêm. Bộ Y tế Công cộng cho biết Cuba đang trên đà tiêm chủng cho 70% người trưởng thành vào cuối tháng này.

Bộ Y tế Công cộng đã công bố những dữ liệu hứa hẹn, cho thấy từ tháng 6 tới tháng 7, tỷ lệ tử vong do COVID-19 đã giảm hơn một nửa ở nhiều khu vực tại Havana, nơi chiến dịch tiêm chủng bắt đầu.
Cuba hy vọng bức tranh tươi sáng này ở Havana sẽ lan sang các tỉnh khác trong những tuần tới và sẽ giúp giảm tỷ lệ tử vong.

Với bác sĩ Huete, hy vọng là lựa chọn duy nhất. Ông nói: “Chúng tôi phải nghĩ chúng tôi sẽ chiến thắng và nhìn thấy ánh sáng”.