Kamehameha I - Vua của Hawaii (Trị vì từ năm 1795 - 1819 sau Công nguyên)

“Chỉ có sao trên trời mới biết hài cốt của Kamehameha được cất giữ nơi đâu”.

Đó là câu nói mà người Hawaii truyền tai nhau về Kamehamela I, vị vua của Hawaii. Và bất chấp ý nghĩa của câu cách ngôn này, nhiều người đã và vẫn đang tìm kiếm nơi chôn cất của vị vua đầu tiên của Hawaii kể từ khi ông qua đời năm 1819.

Hầu hết mọi người đều cho rằng hai người thân cận của vua Kamehameha I là Ho’olulu và Hoapili đã mang hài cốt của ông đi và để chúng ở một hang chôn cất linh thiêng rồi giữ bí mật về địa điểm đó.

Kamehameha.

Theo nhà sử học David Malo sống trong thế kỉ 19, Ho’olulu và Hoapili là những người ủng hộ mạnh mẽ quan điểm “kahu” của người Hawaii, hay còn được hiểu là việc thực hiện nghiêm túc trách nhiệm bảo vệ những người được nhiều người kính trọng hoặc những vật linh thiêng. Năm 1839, Malo đã viết rằng chính vì lòng trung thành theo quan niệm “kahu” mà việc che giấu nơi cất giữ hài cốt của Kamehameha vẫn tiếp tục và do đó bí mật về di hài vị vua Hawaii này mãi cho đến ngày nay vẫn chưa được khám phá.

Một vài người Hawaii tin rằng Kamehameha được chôn cất hoặc ở một cung điện hoàng gia tại Moku’ula, Maui, nơi vua Kamahameha III sinh sống trong giai đoạn 1837 - 1845 hoặc ở trong khu chôn cất hoàng gia. Theo truyền thuyết, Kamehameha I có thể được mai táng ở Moku’ula trong một cái hang nhỏ của một sinh vật có tên Kihawahine với hình thù nửa rồng, nửa phụ nữ. Nhiều người khác nghĩ rằng hài cốt của ông được cất giữ trong một cái hang ở thung lũng Lao tại Maui, nơi mà nhiều vị tướng vĩ đại của người Hawaii được mai táng.

Vào cuối thể kỉ 19, vị vua cuối cùng của người Hawaii, David Kalakaua, người tâm huyết với lịch sử cũng như văn hóa của người Hawaii, đồng thời cũng là người đã gây dựng lại tầm quan trọng của điệu múa hula, đã cảm thấy hứng thú với việc tìm kiếm hài cốt của Kamehameha.

Theo lời kể, ông đã ra lệnh đưa hai bộ xương từ một cái hang trên đảo Hawaii đi chôn cất trong khu lăng mộ hoàng gia ở Oahu với niềm tin rằng, một trong hai bộ xương này là của Kamehameha. Nhưng thông tin về những hài cốt này vẫn rất mờ nhạt, và sức mạnh của “kahu” có thể sẽ đảm bảo rằng hài cốt của Kamehameha sẽ không bao giờ bị người đời sau quấy rầy.

Tecumseh - thủ lĩnh của người Shawnee (Trị vì khoảng từ năm 1789 - 1813 sau Công nguyên)

Lịch sử của nhiều nền văn hóa đã cho thấy việc bảo quản di hài của những người nổi tiếng rất được xem trọng vì những lý do tôn giáo, văn hóa hay chính trị. Tuy nhiên, có nhiều người Mỹ bản địa, những thổ dân da đỏ, lại không có cùng suy nghĩ như thế. Việc chôn cất thủ lĩnh của người Shawnee, ông Tecumseh, là một ví dụ điển hình.

Tecumseh.

Tên của thủ lĩnh này, Tecumseh, có nghĩa là “ngôi sao hy vọng” hoặc “con báo đen trên bầu trời”. Vào đầu thế kỉ 19, ông đã lãnh đạo người Shawnee cùng một liên minh các nhóm người bản địa khác chống lại việc mở rộng đất canh tác của người da trắng trên vùng lãnh thổ ở Ohio và Indiana. Ông đã liên minh lực lượng của mình với người Anh trong cuộc chiến tranh năm 1812 nhưng sau đó vào năm 1813, lực lượng của ông đã bị bỏ rơi trong một trận đánh diễn ra trên địa điểm mà ngày nay là Ontaria.

Không chấp nhận việc rút lui dẫu lực lượng của mình bị áp đảo về mặt quân số, Tecumseh đã thiệt mạng trong lúc chống lại quân đội Mỹ do William Henry Harrison, vị tổng thống tương lai, chỉ huy. Theo các nhân chứng, thi thể của Tecumseh được các chiến binh của ông mang đi và an táng tại một địa điểm gần nơi xảy ra trận chiến.

Cho đến ngày nay, không có tài liệu nào còn tồn tại chỉ ra địa điểm chính xác ngôi mộ của Tecumseh. Nhưng theo Ken Tankersley, một nhà khảo cổ học của trường đại học Cincinnati đồng thời cũng là thành viên của bộ tộc Piqua Shawnee và có một chân trong hội đồng bô lão của bộ tộc, việc có hay không có tài liệu nào xác định vị trí địa lý chính xác nơi an nghỉ của nhà lãnh đạo Tecumseh không quan trọng.

“Với những người bản địa, và cụ thể là người Shawnee, điều quan trọng là người chết ‘tiếp tục cuộc hành trình’, cơ thể tan ra, tạo ra chất dinh dưỡng trong đất, và do đó cho phép vòng tròn sự sống tiếp tục”. Theo Tankersley, người Shawnee sẽ viếng thăm chiến trường năm xưa vào một số dịp cụ thể và để lại thuốc lá ở đó. “Chúng tôi biết nơi cuộc chiến đã diễn ra, và toàn bộ bãi chiến trường được xem là một địa điểm linh thiêng”.

Tankersley cũng đoán rằng nếu các nhà khảo cổ hay bất kì ai khác cố tìm kiếm di hài của Tecumseh, việc đó sẽ làm dấy lên các cuộc biểu tình chống đối. Ngay cả khi cuộc tìm kiếm có dùng đến công nghệ cảm biến từ xa, không động chạm đến nơi an nghỉ của vị thủ lĩnh trên đi nữa, hành động đi tìm nơi an táng cũng sẽ bị xem là không thể chấp nhận. “Không ai nên đi tìm Tecumseh”, Tankersley khẳng định.

Anh Minh (Theo Archaeology)