Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XII, sáng 29/3, Quốc hội đã thảo luận về Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2007 -2011 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (NDTC).

Hầu hết các ý kiến phát biểu tại hội trường đều đánh giá cao những nỗ lực, kết quả trong hoạt động của Viện Kiểm sát NDTC và Tòa án NDTC. Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến đề nghị hai cơ quan tư pháp Trung ương trên cần khắc phục những tồn tại và hạn chế để từng bước nâng cao chất lượng công tác kiểm sát và xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đọc Diễn văn bế mạc kỳ họp. Ảnh : Trí Dũng – TTXVN

Đại biểu Lê Thị Nguyệt (Vĩnh Phúc) cho rằng, báo cáo của Viện trưởng Viện Kiểm sát NDTC và Báo cáo của Chánh án Tòa án NDTC đã đánh giá tương đối toàn diện những kết quả đạt được của ngành kiểm sát, ngành tòa án trong giai đoạn 2007 - 2011. Các kết quả trên đã góp phần tích cực xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch, vững mạnh và góp phần quan trọng vào việc giữ gìn trật tự kỷ cương, phép nước.

Đại biểu Nguyệt nhận định, thực tế trong nhân dân có không ít dư luận chưa tốt về việc bảo đảm vai trò của luật sư trong hoạt động tố tụng, hoạt động của luật sư trong quá trình tố tụng còn gặp nhiều khó khăn, vị trí, vai trò của luật sư chưa được nhìn nhận đúng và chưa thực sự bảo đảm theo yêu cầu của pháp luật, do đó đề nghị cần phải làm rõ hơn vấn đề bảo đảm quyền được bào chữa ở bị can, bị cáo trong tố tụng hình sự và vai trò của Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân trong việc tạo điều kiện cho luật sư tham gia tố tụng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho bị can, bị cáo theo quy định của pháp luật.

Cùng quan điểm này, đại biểu Phạm Quốc Anh (Đồng Nai) đề nghị, để nâng cao dân chủ, công khai, minh bạch trong hoạt động xét xử, nên chú trọng đến việc bồi dưỡng đội ngũ luật sư vì hiện nay nước ta đã có Liên đoàn Luật sư và Hội thẩm nhân dân. Đại biểu Quốc Anh cũng nhận xét, năng lực trình độ của đội ngũ kiểm sát viên và thẩm phán thời gian qua vẫn chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Nhiều vụ tranh chấp như tranh chấp các loại hàng của Việt Nam ra nước ngoài, bị tòa án các nước, cơ quan các nước có những án lệ, trừng phạt, đánh thuế rất cao. Nhưng đấu tranh ở những lĩnh vực này, các cơ quan tư pháp nói chung chưa đáp ứng một cách tích cực. Các đại biểu: Phạm Quốc Anh và Hồ Trọng Ngũ (Ninh Thuận) đề nghị cần đẩy mạnh hơn nữa công tác đào tạo cán bộ cơ quan tư pháp, cơ quan bảo vệ pháp luật, mới có thể đáp ứng nhu cầu trong tình hình mới.

Cũng trong buổi làm việc sáng, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân đã báo cáo trước Quốc hội về tình hình thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, những kinh nghiệm rút ra từ sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1 của Nhật Bản và việc xử lý các sai phạm tại tập đoàn công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin).

Thay mặt Chính phủ báo cáo giải trình bổ sung về việc chuẩn bị Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, Phó Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã giao EVN lập kế hoạch ứng phó sự cố và xây dựng cơ sở kỹ thuật cho việc ứng phó sự cố của dự án… Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì phối hợp với UBND tỉnh Ninh Thuận và các cơ quan liên quan nghiên cứu, học tập kinh nghiệm của nước ngoài và Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) để xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố hạt nhân cấp quốc gia và cấp tỉnh. Theo Phó Thủ tướng, sự cố điện hạt nhân tại Nhật Bản cho những bài học rất lớn, đặc biệt là khi Việt Nam đang chuẩn bị đầu tư điện hạt nhân. Vì vậy, việc lựa chọn địa điểm cũng như công nghệ phải tính đến tất cả các yếu tố có thể ảnh hưởng đến an toàn của nhà máy, kể cả những trường hợp rủi ro nhất, như động đất, sóng thần và những sự cố khác... nhằm bảo đảm an toàn cao nhất cho nhà máy trong điều kiện có sự cố. Chính phủ yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt quy trình xây dựng, vận hành, bảo dưỡng nhà máy điện hạt nhân để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân phát biểu ý kiến. Ảnh : Nguyễn Dân -TTXVN

Đề cập tới vụ việc tại Vinashin, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã giao Thanh tra Chính phủ thực hiện thanh tra toàn diện và yêu cầu làm rõ tình hình và sai phạm tại Tập đoàn Vinashin. Đến nay, Thanh tra Chính phủ đã hoàn thành công tác thanh tra và đang tập hợp số liệu, hoàn thiện báo cáo thanh tra để báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Bộ Công an cùng các cơ quan chức năng thi hành pháp luật đã tiến hành điều tra, khởi tố, bắt tạm giam một số cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế. Đến nay, các cơ quan chức năng đang tiếp tục bổ sung chứng cứ để xử lý theo đúng quy định của pháp luật.

Kết luận buổi làm việc sáng 29/3, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, trong Nghị quyết của Quốc hội về đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đã xác định phải chọn công nghệ hiện đại nhất, đã được kiểm chứng bảo đảm tuyệt đối an toàn; yêu cầu Chính phủ phải tính toán thiết kế chương trình theo tiêu chuẩn cấp đặc biệt, nghiên cứu đánh giá đầy đủ về tác động của các đứt gãy, kiến tạo địa chất, các hiện tượng biến đổi khí hậu, nước biển dâng ở khu vực triển khai dự án... Quốc hội đã yêu cầu trước khi xây dựng tổ máy đầu tiên, Chính phủ phải báo cáo Quốc hội kết quả chuẩn bị. Như vậy, căn cứ vào tình hình thực tiễn chuẩn bị triển khai dự án, trên cơ sở đề nghị của Chính phủ và tình hình thực tế, Quốc hội sẽ xem xét và có quyết định phù hợp.

Liên quan đến việc một số đại biểu Quốc hội đề nghị thành lập Ủy ban lâm thời để điều tra vụ việc tại Vinashin, Phó Chủ tịch QH cho biết, sau phiên họp chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận, cân nhắc kỹ nhiều mặt và thấy rằng vấn đề này đã và đang được các cơ quan có trách nhiệm của Đảng, Nhà nước xem xét xử lý, giải quyết theo thẩm quyền. Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội không lập Ủy ban lâm thời để điều tra vụ việc này.

Chiều 29/3, Quốc hội làm việc tại hội trường, biểu quyết thông qua các dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Kiểm toán độc lập với đa số đại biểu tán thành. Riêng Luật Thủ đô, chưa được các đại biểu thông qua.

Dự án Luật Thủ đô trình Quốc hội thông qua được thiết kế 4 chương, 32 điều. Các điều 10 (Quy hoạch Thủ đô) và điều 21 (Quản lý dân cư) đã được trên 50% đại biểu tán thành. Tuy nhiên, với điều 23, quy định về chính sách, cơ chế về tài chính và quản lý đất đai, chỉ nhận được 43,81% đại biểu tán thành, tỷ lệ đại biểu không tán thành là 39,55% và không biểu quyết là 8,23%.

Biểu quyết cho toàn bộ dự án Luật (trừ điều 23), chỉ có 177 đại biểu tán thành thông qua (chiếm 35,9%), số đại biểu không tán thành là 221 (chiếm 44,83%) và có 54 đại biểu không biểu quyết (chiếm 10,95%).

Cũng trong buổi chiều, Quốc hội đã họp phiên bế mạc, thông qua dự thảo Nghị quyết kỳ họp với tỷ lệ 90,67% số đại biểu tán thành. Phát biểu bế mạc kỳ họp, Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XII đã hoàn tất chương trình nghị sự. Quốc hội đã thảo luận, phân tích toàn diện về kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước và thống nhất nhận định: Năm 2010 và những tháng đầu năm 2011, dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Trung ương Đảng; sự giám sát thường xuyên của Quốc hội; sự quản lý điều hành quyết liệt của Chính phủ; sự nỗ lực của các cấp, các ngành, của toàn dân và cộng đồng doanh nghiệp, đất nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực. Kinh tế tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng, công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ tăng cao hơn cùng kỳ năm trước; thu ngân sách nhà nước tăng khá; xuất khẩu, nhất là xuất khẩu nông sản tăng mạnh; an sinh xã hội được bảo đảm…

Về công tác lập pháp, Quốc hội đã xem xét và thông qua 3 dự án luật, đó là: Luật Kiểm toán độc lập; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự; và Luật Phòng, chống mua bán người. Việc ban hành các đạo luật này góp phần tạo cơ sở pháp lý cho việc hoàn thiện tiếp quy trình, thủ tục tố tụng dân sự, khắc phục những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn giải quyết các vụ việc dân sự; tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động kiểm toán độc lập và đấu tranh phòng, chống có hiệu quả tội phạm liên quan đến mua, bán người.

Quốc hội đã đổi mới mạnh mẽ

Về các báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ, Quốc hội đã thảo luận sôi nổi, thẳng thắn, phân tích sâu sắc những việc đã làm được, những việc chưa làm được, chỉ ra nguyên nhân, bài học kinh nghiệm và kiến nghị những định hướng tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước. Quốc hội đã có nhiều đổi mới mạnh mẽ, nâng cao hiệu quả hoạt động lập pháp, giám sát tối cao, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Chủ tịch nước với tư cách là một định chế trong tổ chức quyền lực nhà nước, đã có nhiều đóng góp tích cực vào hoạt động đối nội, đối ngoại, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều cố gắng trong tổ chức thực hiện, điều hành quản lý đất nước, quản lý xã hội một cách năng động, quyết liệt, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của cuộc sống. Các cơ quan tư pháp đã từng bước đổi mới theo lộ trình cải cách tư pháp và có nhiều tiến bộ trong công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, kiểm sát hoạt động tư pháp. Những kết quả đó đã đóng góp to lớn vào những thành tựu chung của đất nước.

Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cũng đề nghị các cơ quan trong bộ máy nhà nước nghiên cứu tiếp thu các ý kiến xác đáng của đại biểu Quốc hội, sớm khắc phục những hạn chế, yếu kém, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động trong thời gian tới. Các cấp, các ngành lãnh đạo, chỉ đạo chuẩn bị và tổ chức tốt cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp sắp tới...

Quang Vũ, Chu Thanh Vân - TTXVN