Quân đội Ukraine một lần nữa rúng động bởi bê bối liên quan đến văn hóa lãnh đạo, khi một chỉ huy cấp cao khác lên tiếng chỉ trích ban lãnh đạo quân đội cấp trên vì những mệnh lệnh sai lầm dẫn đến tổn thất quá mức.

Báo The Kyiv Independent của Ukraine ngày 21/5 cho biết vào hôm 17/5, sĩ quan nổi tiếng Oleksandr Shyrshyn, biệt danh “Thiên Tài” (Genius), tuyên bố từ chức khỏi vị trí chỉ huy tiểu đoàn thuộc Lữ đoàn Cơ giới số 47 của quân đội Ukraine.

“Tôi chưa bao giờ nhận được những mệnh lệnh ngu xuẩn như ở khu vực hiện tại”, sĩ quan Shyrshyn viết. Lữ đoàn của ông đã được điều động đến tỉnh Kursk của Liên bang Nga từ tháng 10 năm ngoái và hiện đang giữ tuyến phòng thủ dọc biên giới tỉnh Sumy của Ukraine.

Viên sĩ quan vừa chức chức cho biết thêm: “Rồi có một ngày nào đó, tôi sẽ nói chi tiết, nhưng việc mất người một cách ngu ngốc như thế, cộng với sự run sợ trước những tướng lĩnh bất tài, chỉ dẫn đến thất bại. Họ chỉ giỏi kỷ luật, điều tra và trừng phạt”.

Những cáo buộc của sĩ quan Shyrshyn nhắm đến các hành động của ban lãnh đạo quân sự đã dẫn đến tổn thất nhân lực, thiết bị và lãnh thổ, bắt nguồn từ sự mất kết nối mang tính hệ thống với các binh sĩ chiến đấu nơi tiền tuyến.

Các vấn đề này đã từng được nêu ra trong loạt bê bối làm rung chuyển quân đội Ukraine dưới thời Tổng tư lệnh các Lực lượng Vũ trang, Tướng Oleksandr Syrskyi.

Trong năm 2025, đã có nỗ lực cải tổ công tác lãnh đạo thông qua việc thay đổi nhân sự trong Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine và chuyển đổi dần sang hệ thống quân đoàn, song nhiều thay đổi này vẫn chưa được cảm nhận rõ rệt ở thực địa.

“Cảm ơn Bộ Tổng tham mưu!” là câu cuối cùng trong bài đăng mạng xã hội Facebook của sĩ quan Shyrshyn. “Tôi hy vọng con cái các ông sẽ phục vụ trong bộ binh và thực hiện các mệnh lệnh của chính các ông”.

Bài viết của sĩ quan Shyrshyn nhanh chóng được các phương tiện truyền thông Ukraine đăng tải. Nhiều chỉ huy khác và nhân vật quân sự cấp cao cũng đã bày tỏ quan điểm của mình về bài viết của sĩ quan Shyrshyn.

Báo The Kyiv Independent đã liên hệ với Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine để xin bình luận nhưng chưa nhận được phản hồi tính đến thời điểm công bố.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội Facebook, Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine tuyên bố sẽ tiến hành điều tra nội bộ về những hoàn cảnh dẫn đến tuyên bố của sĩ quan Shyrshyn.

“Thêm vào đó, các mệnh lệnh và chỉ thị từ các cấp chỉ huy quân sự khác nhau sẽ được phân tích chi tiết nhằm đánh giá mức độ phù hợp của các quyết định đưa ra trong điều kiện chiến đấu hiện tại”, tuyên bố của Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine viết.

Bài đăng của sĩ quan Shyrshyn nhận được sự ủng hộ từ nhiều binh sĩ đang phục vụ và đã rời quân ngũ, cũng như các nhà báo và tình nguyện viên nổi bật.

Cựu tham mưu trưởng Bohdan Krotevych của Lữ đoàn Azov, người cũng có hành động tương tự, công khai chỉ trích Tướng Yurii Sodol vào tháng 6/2024, cho rằng ban lãnh đạo cao nhất của Ukraine phải chịu trách nhiệm về các tổn thất không đáng có.

“Gần như 99,9% nhiệm vụ giao cho các tiểu đoàn là lệnh trực tiếp từ Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine”, cựu tham mưu trưởng Lữ đoàn Azov viết trên mạng xã hội X và cho biết thêm rằng: “Vị trí nào cần tái chiếm, hàng cây nào cần dọn sạch – toàn là các chiến dịch đột kích vô căn cứ, không được yểm trợ – đặt binh lính vào nguy hiểm một cách vô nghĩa”.

Trong khi đó, một số chỉ huy nổi bật khác lại lên tiếng bảo vệ Bộ Chỉ huy cấp cao và chỉ trích việc sĩ quan Shyrshyn công khai sự việc.

Trên trangwebsite của Trung đoàn Tấn công 425, được biết đến nhiều hơn với tên gọi là “Skala”, đã đăng bài viết với giọng điệu gay gắt hiếm thấy, cáo buộc sĩ quan Shyrshyn “không tuân lệnh cấp trên”.

“Ông ta (sĩ quan Shyrshyn) phớt lờ các nhiệm vụ do cấp trên giao phó, dẫn đến những tổn thất vô nghĩa trong hàng ngũ binh sĩ”, bài viết trên website của Trung đoàn Tấn công 425, đồng thời nhấn mạnh: “Mệnh lệnh chỉ huy của ông ta luôn kết thúc bằng thất bại. Điều duy nhất là ông ta có thể làm là chỉ trích và đổ lỗi”.

Phản ứng trước việc này một sĩ quan hiện vẫn đang phục vụ trong tiểu đoàn của Shyrshyn cho rằng, với yêu cầu chỉ được xác định bằng biệt danh “SAS” vì lý do an ninh: “Tôi tin những bài viết đó là phản ứng từ Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine, được ‘đặt hàng’”,

SAS nói: “Chúng tôi từng chiến đấu cùng Skala khi họ còn là đơn vị nhỏ, chúng tôi sơ tán thương binh cho nhau. Tôi không tin rằng một chỉ huy từng trải qua điều đó lại để ê kíp truyền thông của mình viết như vậy nếu không bị ép”.

Từng nhiều lần đối mặt với các cuộc kiểm tra nội bộ trong tương tác với Bộ Chỉ huy cấp trên, SAS bày tỏ nghi ngờ về hiệu quả của phản ứng từ Bộ Tổng tham mưu các Lực lượng Vũ trang Ukraine.

“Kiểm tra chỉ nhằm để bắt lỗi ai đó, để trừng phạt, không phải để sửa sai hay cải thiện tình hình. Những người đó vô dụng; tốt hơn nên gửi họ ra tiền tuyến làm viện binh còn hơn”, SAS nhấn mạnh.

Trong bài đăng của mình, cựu tham mưu trưởng Lữ đoàn Azov cho rằng ngay cả khi sĩ quan Shyrshyn không bị trừng phạt, cũng khó có thể có thay đổi thực sự ở nơi cần thiết nhất.

“Khi họ tìm ra vật tế thần là chỉ huy lữ đoàn, chỉ huy nhóm tác chiến, hay chỉ huy chiến lược – tôi cũng không ngạc nhiên. Bộ Chỉ huy quân sự cấp cao không quen với việc chịu trách nhiệm”, ông Krotevych nói.