Orlando Chavez ăn ngon lành bữa trưa của mình với 5 miếng bánh ngô và một mẩu pho mai, nhưng thừa nhận rằng "có ngày, tôi không ăn gì". Người đàn ông 71 tuổi này sống tại El Progreso, một vùng ở Honduras gần đây vừa phải chứng kiến 2 trận bão nhiệt đới khủng khiếp và đang đối mặt với đại dịch COVID-19.
Lực lượng cứu hộ sơ tán người dân khỏi vùng ngập lụt do bão Eta tại Cortes, Honduras. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Khu vực này cùng lúc phải đối diện 3 vấn đề mà nhiều người ở Trung Mỹ gặp phải: sự xuống cấp của môi trường, đại dịch COVID-19 và nghèo đói. Túp lều bằng bùn đất tả tơi của ông Chavez là một trong vài thứ còn lại sau khi hai trận bão Eta và Iota tràn qua vùng này hồi tháng 11/2020.
Ở bên kia biên giới, tại Guatemala, ông German Cal Pop, một người Maya bản địa, đang đi bộ qua nơi từng là thị trấn Queja quê hương ông trước khi bị chôn vùi sau một trận lở đất. 8 thành viên trong gia đình ông nằm trong số 51 người đã thiệt mạng và nằm lại dưới đống đất đá. Thị trấn Queja giờ đây đã trở thành một nghĩa trang, nơi những người sống sót thường đến để tưởng nhớ về những người thân đã khuất. Không việc làm, không chỗ ở, Cal Pop đã chuyển đến một cộng đồng gần đó và sống nhờ hàng viện trợ từ Chương trình Lương thực Thế giới (WFP).
Tại El Progreso, ông Chavez dậy từ 5h sáng và chuẩn bị sẵn sàng ngựa cùng xe kéo để đến một rừng cọ làm việc với hai người cháu ngoại của mình (9 và 11 tuổi). Họ có nhiệm vụ vận chuyển quả cọ chín đã được cắt xuống. Sau 5 tiếng làm việc vất vả, ông kiếm được vài trăm lempiras (tức vài chục USD) nhưng thu nhập không ổn định vì thường sau 2 tuần mới có quả chín để thu hoạch. Khi sông Ulua tràn bờ do mưa lớn trong trận bão tháng 11/2020, rừng cọ ngập trong nước và đến tận tháng 3 vừa qua, người lao động mới có thể trở lại làm việc.
Tại Guatemala, Cal Pop vẫn còn nhớ cái ngày 5/11/2020, khi gia đình ông đang ăn trưa và động đất xảy ra. Ông cùng vợ và hai con kịp chạy ra khỏi nhà và chứng kiến cảnh một dòng sông bùn đất từ trên cao đổ xuống vùi lấp ngôi nhà. Người láng giềng 32 tuổi Erwin Cal cho biết ông "không thể tưởng tượng nổi những gì được xây dựng trong hơn 20 năm lại có thể biến mất chỉ trong 20 giây". Cộng đồng dân cư ở đây vốn sống bằng nghề trồng trọt, nhưng bây giờ, ở đây chẳng còn gì. Nhiều người dân làng không chỉ mất nhà cửa mà còn mất việc làm do dịch bệnh.
Theo Liên hợp quốc (LHQ), khoảng 10 triệu người (tức 30% dân số) khu vực Tam giác phía Bắc (gồm Honduras, Guatemala và El Salvador) không chỉ cần hỗ trợ khẩn cấp mà cần những giải pháp lâu dài để giải quyết tận gốc các nguyên nhân dẫn tới cuộc khủng hoảng nhân đạo hiện nay. Người dân địa phương vốn sống trong tình trạng bạo lực băng đảng liên miên, mất an ninh lương thực và các tác động của biến đổi khí hậu, nay đại dịch và những trận bão gần đây càng đẩy họ vào cảnh khốn cùng. Nhiều người đã phải tìm cách sang Mỹ trong những chuyến đi đầy bất trắc.