Theo CNN, bản tóm tắt được Bộ trưởng Tư pháp William Barr và nhân viên chuẩn bị sau khi nhận báo cáo đầy đủ từ ông Mueller. Hiện chưa rõ bao giờ báo cáo đầy đủ được công bố.

Những điểm chính trong báo cáo

Điểm quan trọng nhất được đưa ra sau khi cuộc điều tra kết thúc là không có dấu hiệu cho thấy có sự câu kết giữa nhóm vận động tranh cử của ông Trump và phía Nga. Bức thư mà Bộ trưởng Barr gửi cho Quốc hội khẳng định: “Cuộc điều tra cho thấy các thành viên trong chiến dịch tranh cử của ông Trump không âm mưu hoặc phối hợp với Chính phủ Nga trong các hoạt động can thiệp bầu cử”.

Trong dòng chú thích, ông Mueller định nghĩa từ “phối hợp” là một “thỏa thuận” – có thể ngầm hoặc rõ ràng – giữa chiến dịch của ông Trump và Chính phủ Nga về can thiệp bầu cử.

Bộ Tư pháp Mỹ cũng quyết định không truy tố Tổng thống Trump vì cản trở công lý. Ông Mueller cho biết ông đã điều tra kỹ vấn đề cản trở công lý cho dù không thẩm vấn Tổng thống Trump. Vấn đề này ông để lại cho Bộ trưởng Tư pháp Barr và Thứ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein quyết định và hai quan chức tư pháp đã chọn không truy tố vì họ không có bằng chứng về hành vi phạm tội. Ông Barr nói: “Hành động của Tổng thống không cấu thành hành vi cản trở và không được thực hiện với ý đồ tham nhũng”.

Một chiến thắng lớn nữa dành cho Tổng thống Trump trong cuộc điều tra của ông Mueller đó là ông không bị thẩm vấn. Nhóm pháp lý của Tổng thống Trump từ lâu đã phản đối việc thẩm vấn vì họ tin rằng có thể có một “cái bẫy khai man”. Theo Bộ trưởng Barr, ông Mueller thực hiện cuộc điều tra nhưng không cần thẩm vấn Tổng thống Trump vì kết luận không có sự câu kết với Nga.

Cuộc chiến chính trị mới bắt đầu

Bản tóm tắt bốn trang mà Bộ trưởng Tư pháp Barr vừa đưa ra đã khiến phe Dân chủ đòi công bố đầy đủ báo cáo của công tố viên Mueller. Chủ tịch Hạ viện Dân chủ Nancy Pelosi và lãnh đạo phe Dân chủ thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer nói trong tuyên bố chung: “Do ông Barr có thành kiến với cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt nên ông không phải là một người quan sát trung lập và không nên đưa ra những quyết định khách quan về báo cáo”.

Các nghị sĩ Dân chủ đang đặt câu hỏi về việc Bộ trưởng Barr đưa ra quyết định không truy tố Tổng thống vì cản trở công lý. Còn Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler cho biết ông sẽ kêu gọi ông Barr điều trần trong tương lai gần.

Về phần mình, phe Cộng hòa cũng muốn công bố báo cáo đầy đủ. Một số người cho rằng cần công bố để phe Dân chủ không thể nói Bộ Tư pháp đang che giấu điều gì.

Sau khi có kết quả điều tra, các nghị sĩ Cộng hòa khẳng định Tổng thống đã được minh oan và họ sẽ chống lại phe Dân chủ về vấn đề câu kết với Nga. Nghị sĩ Steve Scalise nói: “Nhiều năm nay, các thành viên Dân chủ cấp cao nắm vị trí lãnh đạo trong Quốc hội tuyên bố rằng báo cáo của công tố viên đặc biệt sẽ cung cấp bằng chứng rõ ràng về sự câu kết. Ngày hôm nay, báo cáo đã chứng minh rằng đó là lời nói dối trắng trợn”.

Về phần mình, Bộ trưởng Barr cho biết các phần báo cáo gốc của ông Mueller có thể được công khai và ông cam kết với Quốc hội là sẽ phối hợp với ông Mueller càng sớm càng tốt để công bố báo cáo đầy đủ.

Lợi thế của Tổng thống Trump

Với những diễn biến trên, có thể thấy báo cáo này chắc chắn sẽ được các bên sử dụng trong cuộc tranh cử tổng thống năm 2020 tới.

Trong suốt hơn 18 tháng vừa qua, Tổng thống Trump đã công kích cuộc điều tra Nga can thiệp cầu cử và khả năng có sự câu kết giữa chiến dịch tranh cử của ông và Nga. Báo cáo điều tra kết luận không có sự câu kết cũng như cản trở công lý. Đó chính là điều mà Tổng thống Trump muốn và cần vào thời điểm này.

Theo CNN, kết luận trong báo cáo của ông Mueller là món quà lớn dành cho một tổng thống phải mất tới 85% thời gian ở nhiệm sở chung sống với cuộc điều tra của ông Mueller. Ông Trump từng gọi cuộc điều tra là “săn phù thủy” ít nhất 170 lần. Ông đã đặt câu hỏi về động cơ chính trị của ông Mueller cũng như các điều tra viên. Ông thậm chí còn gọi cuộc điều tra này là phi pháp. Chính vì thế, những gì Bộ trưởng Tư pháp Barr đưa ra rất có lợi cho Tổng thống.

Tổng thống Trump nói: “Sau cuộc tìm kiếm kéo dài, sau cuộc điều tra kéo dài, sau khi rất nhiều người tổn thương nặng nề, sau khi không xem xét phía bên kia – nơi có rất nhiều điều xấu xảy ra, rất nhiều điều kinh khủng xảy ra, rất nhiều điều tồi tệ xảy ra với đất nước chúng ta, vừa mới có thông báo là không có sự câu kết với Nga – điều lố bịch nhất mà tôi từng nghe. Thật xấu hổ khi đất nước chúng ta phải trải qua điều này. Thành thật mà nói đó là nỗi hổ thẹn khi tổng thống của các bạn phải trải qua điều này. Nó bắt đầu ngay cả trước khi tôi được bầu”.

Chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Trump đã phát một video có tên “Trò lừa câu kết” và ngay lập tức kêu gọi các nhà tài trợ phản ứng với thông tin trên. Cố vấn Nhà Trắng, bà Kellyanne Conway, từng là giám đốc chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump, đã đăng lên Twitter: “Ngày hôm nay ngài đã chiến thắng bầu cử 2016 một lần nữa. Và ngài có một món quà cho cuộc bầu cử năm 2020”.

Theo cựu chiến lược gia trưởng Nhà Trắng Stephen K. Bannon, Tổng thống Trump sẽ “thoát khỏi xiềng xích” và sẽ sử dụng kết quả điều tra để vùi dập phe đối lập. Những người thân cận với Nhà Trắng thì kêu gọi Tổng thống không nên làm điều này mà thay vào đó nên tập trung vào chương trình nghị sĩ. Ông Matt Schlapp, Chủ tịch Liên minh Bảo thủ Mỹ nói: “Tổng thống có cơ hội lịch sử độc nhất vô nhị trong quá trình tái tranh cử để kết nối lại với hàng triệu người Mỹ coi ông có tội vì bị ảnh hưởng bởi truyền thông vô trách nhiệm liên tục đưa tin về sự câu kết giả mạo”.