Vụ việc một số hộ dân khu phố Chùa Dận, phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn (Bắc Ninh) khởi kiện quyết định hành chính mới đây của UBND thị xã Từ Sơn ra tòa về những vấn đề liên quan đến quyết định thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện dự án chưa thỏa đáng đã được một số cơ quan truyền thông phản ánh. Sau khi tìm hiểu sự việc và bản án xét xử của Tòa án nhân dân thị xã Từ Sơn cho thấy: Các quyết định của UBND thị xã Từ Sơn trong việc thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đất đối với các hộ dân là đúng qui định, đúng thẩm quyền.

Dự án xây dựng khu đô thị mới phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn được thực hiện để đấu giá đất tạo vốn đối ứng để thực hiện 2 dự án trọng điểm là dự án xây dựng nhà máy xử lý nước thải thị xã Từ Sơn và dự án xây dựng đường tỉnh lộ 295B. Tuy nhiên, quá trình bồi thường, hỗ trợ tổng số 248 hộ dân tại Đình Bảng có đất bị thu hồi, đa số các hộ đã chấp hành nhận tiền, còn lại một vài hộ chưa nhận tiền bồi thường, hỗ trợ với lý do chưa thỏa đáng nên đã kiện UBND thị xã Từ Sơn ra tòa

Trao đổi để làm rõ việc ra các quyết định thu hồi đất, bồi thường GPMB, hỗ trợ các hộ dân có đất bị thu hồi thực hiện các dự án trên, Phó Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn Nguyễn Xuân Thanh cho biết: Dự án xây dựng khu đô thị mới phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có Quyết định 1777/QĐ-CT, ngày 31/8/2005 về việc thu hồi hơn 169.000 m2 đất tại xã Đình Bảng, huyện Từ Sơn (nay là phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn). Tiếp đến ngày 5/2/2010, UBND tỉnh Bắc Ninh có Quyết định số 250/QĐ-UBND về việc thu hồi Quyết định 1777 và thu hồi đất, tạm giao đất cho Công ty TNHH xây dựng đường 295B và Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Phú Điền, UBND phường Đình Bảng để bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư, cụ thể: Giao 88.408 m2 đất cho Công ty TNHH xây dựng đường 295B- Bắc Ninh để lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng, lập dự án đầu tư khai thác tạo nguồn vốn thực hiện dự án xây dựng cải tạo, nâng cấp tỉnh lộ 295B; giao 69.354 m2 đất cho Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Phú Điền để lập dự án bồi thường, GPMB, lập dự án đầu tư khai thác tạo nguồn vốn thực hiện dự án xây dựng nhà máy xử lý nước thải thị xã Từ Sơn ; giao hơn 900m2 đất cho UBND phường Đình Bảng để xây dựng nhà văn hóa…

Ngày 19/4/2010, Tổng Cục đất đai – Bộ Tài nguyên và môi trường có văn bản 468 đồng ý cho UBND tỉnh Bắc Ninh, UBND thị xã Từ Sơn thực hiện hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm, cùng với Qui định ban hành kèm theo Quyết định 717/2009/QĐ-UBND ngày 18/2/2009 của UBND tỉnh Bắc Ninh về việc đảm bảo cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp của dự án được thuận lợi hơn trong chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm, hạn chế, hạn chế sự khác biệt trong mức hỗ trợ và hình thức hỗ trợ. Ngày 29/4/2010, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh có văn bản số 706 cho phép UBND thị xã Từ Sơn phê duyệt và chỉ đạo thực hiện bồi thường hỗ trợ và tái định cư theo qui định tại khoản 5 Điều 14 Qui định ban hành kèm Quyết định số 171/2009 của UBND tỉnh Bắc Ninh.

Trong quá trình triển khai thực hiện, Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn đã ra Quyết định số 246, ngày 7/5/2010 thu hồi hơn 149.000m2 đất nông nghiệp của 248 hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trên địa bàn phường Đình Bảng; Ban GPMB thị xã đã niêm yết công khai Quyết định thu hồi đất, phương án hỗ trợ chi tiết …tại các điểm sinh hoạt dân cư khi có đất bị thu hồi; ra Quyết định số 251 phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ để xây dựng khu đô thị mới phường Đình Bảng tại thị xã Từ Sơn theo quyết định của UBND tỉnh và niêm yết công khai quyết định này tại phường Đình Bảng.

Đến nay, UBND thị xã Từ Sơn đã thực hiện chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho 245 hộ, cá nhân tại Đình Bảng có đất bị thu hồi. Còn lại 3 hộ chưa nhận tiền đền bù, trong đó có hộ bà Lê Thị Thường (Thụ), ở khu phố Chàu Dận, phường Đình Bảng có 314m2 đất nông nghiệp tại khu Ao Săm, bị thu hồi, tổng số tiền là hơn 105 triệu đồng. Qua tìm hiểu được biết hộ gia đình bà Thường đã kiện UBND thị xã Từ Sơn ra tòa với lý do Quyết định 251 của UBND thị xã Từ Sơn không xem xét bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho gia đình bà; không tính tiền hỗ trợ đối với đất khu vực thuộc địa giới hành chính phường, trong đó mặt tiền gia đình bà tiếp giáp với mặt đường Quốc lộ 1 ở vị trí đắc địa trong kinh doánh thuộc địa giới hành chính của phường nên UBND thị xã Từ Sơn không xem xét các khoản bồi thường, hỗ trợ đối với đất khu vực này.

Sau khi đưa ra xét xử vụ kiện giữa các hộ dân với UBND thị xã Từ Sơn, Tòa án nhân dân thị xã Từ Sơn nhận định: Các quyết định của UBND thị xã Từ Sơn trong việc thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đất đối với các hộ dân là đúng qui định, đúng thẩm quyền. Theo đó, việc áp giá bồi thường, hỗ trợ đất bị thu hồi được thực hiện theo các qui định của tỉnh Bắc Ninh tại thời điểm có quyết định thu hồi đất: Đối với đất nông nghiệp là 25.200.000 đồng/360m2 (1 sào bắc bộ).

Qúa trình thực hiện dự án, chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ , đa số người dân có đất bị thu hồi đã nghiêm chỉnh chấp hành theo phương án đã được cấp thẩm quyền phê duyệt; Việc áp giá bồi thường của UBND thị xã Từ Sơn tại thời điểm thu hồi đất năm 2010 là có lợi cho các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp nếu so sánh với áp dụng Điều 21 Nghị định 69/CP. Bởi lẽ, ngoài bồi thường giá trị sử dụng đất nông nghiệp và cây cối hoa màu trên đất, người dân còn được hỗ trợ khoản tiền để mua đất dân cư dịch vụ. Tuy nhiên hộ bà Thường chưa nhận tiền đền bù nên chưa nhận được khoản tiền hỗ trợ này.

Những căn cứ của Chủ tịch UBND thị xã Từ Sơn khi ban hành các quyết định là có căn cứ. Về thẩm quyền ban hành, Chủ tịch UBND cũng có thẩm quyền ra quyết định thu hồi đất (Theo luật tổ chức HĐND, UBND). Như vậy, theo thẩm quyền Phó Chủ tịch UBND thừa lệnh Chủ tịch UBND ra quyết định phê duyệt phương án bồi thường là không vi phạm. Do vậy, tòa không chấp nhận yêu cầu của bà Thường, chị Hường, anh Ngọc về hủy một phần quyết định 246 và 251. Tòa bác toàn bộ đơn kiện của bà Thường, chị Hường, anh Ngọc về hủy một phần quyết định 246 và 251 và đòi bồi thường.

Sau khi TAND thị xã Từ Sơn đưa ra xét xử vụ kiện và bác toàn bộ đơn kiện, bà Thường, chị Hường, anh Ngọc tiếp tục kháng cáo lên TAND tỉnh Bắc Ninh. TAND tỉnh Bắc Ninh đưa ra xét xử phúc thẩm vụ án hành chính ngày 20/2/2014 về việc “Yêu cầu hủy quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất”. Sau khi xem xét hồ sơ, thảo luận và nghị án, TAND tỉnh Bắc Ninh ra quyết định bác kháng cáo của bà Thường, chị Hường, anh Ngọc, giữ nguyên bản án hành chính sơ thẩm số 01/2014/HCTA, ngày 16/1/2014.

Hoàng Anh