Marcello Lippi có lẽ đã thở phào sau khi trọng tài Mohammed Abdulla Hassan thổi hồi còi kết thúc trận đấu với Thái Lan. Song bằng kinh nghiệm và sự hiểu biết của mình với bóng đá Trung Quốc, có lẽ ông thừa hiểu rằng cơ hội đi tiếp khi chạm trán Iran ở Tứ kết là quá nhỏ.

Trung Quốc đã vượt qua vòng bảng sau khi thắng 2/3 trận ở bảng C trước Kyrgyzstan (2-1) và Philippines (3-0), những đối thủ vốn kém hẳn họ về đẳng cấp. Thậm chí chiến thắng trước Kyrgyzstan chỉ đến nhờ một sai lầm đến khó tin của thủ thành Pavel Matiash khi anh này lóng ngóng đẩy bóng vào lưới.

Trận thua 0-2 trước Hàn Quốc mới thực sự cho thấy bộ mặt kém cỏi của Trung Quốc. Đó là trận đấu mà đội bóng "xứ kim chi áp đảo đến khó tin về số cú dứt điểm trúng khung thành: 8-1. Ở vòng 1/8, Trung Quốc đã trải qua một hiệp một rối loạn trước lối đá bóng ngắn tốc độ cao của người Thái và bị dẫn trước sau pha lập công của Supachai Jaided.

Sang hiệp hai, Trung Quốc vẫn khá vụng về với trái bóng trong chân, nhưng may mắn thay, Thái Lan bất ngờ đánh mất sự tập trung và khả năng kiểm soát trạng thái thi đấu dẫn đến việc để thua hai bàn liên tiếp.

Liệu 4 ngày nghỉ ngắn ngủi có đủ để Lippi khắc phục được những điểm yếu cố hữu của các học trò, về kỹ thuật cũng như tư duy chiến thuật? Nên nhớ, Iran còn khéo, khỏe và đẳng cấp hơn Thái Lan rất nhiều. Đó là đội bóng đã trải qua một kỳ World Cup 2018 ấn tượng khi cầm hòa Bồ Đào Nha, quật ngã Marocco. Đó là đội bóng duy nhất chưa phải nhận một bàn thua nào ở Asian Cup 2019, dù phải chịu 1 quả phạt đền ở trận gặp Oman.  

(Brighton), Vahid Amiri (Trabzonspor), Karim Ansarifard (Nottingham Forest), và Sardar Azmoun (Rubin Kazan) rõ ràng có lực lượng chất lượng hơn hẳn Trung Quốc, đội bóng đã phải cầu viện cả lão tướng sinh năm 1980 Zheng Zhi để gánh vác tuyến giữa.

Trong trận đấu với Thái Lan vừa qua, Trung Quốc chỉ sử dụng đúng 1 cầu thủ dưới 26 tuổi là hậu vệ Liu Yang (sinh năm 1995). Ngoài đội trưởng Trương Trí, trung vệ Xiaoting Feng (1985), tiền vệ Xuri Zhao (1985), Hao Junmin (1987), cùng các tiền đạo Zhi Xiao (1985), Gao Lin (1986), Yu Dabao (1988) đều đã ngoài 30 tuổi.

Thực tế thì Lippi cũng chẳng có nhiều lựa chọn trẻ trung hơn bởi ở giải này, Trung Quốc có tuổi đời bình quân lên tới 29, già nhất trong số 24 đội góp mặt. “Đây là một vấn đề lớn với tương lai của các đội tuyển Trung Quốc”, Lippi - người sẽ chia tay sau Asian Cup 2019, nhận định, “Nếu các cầu thủ hay nhất đều ở độ tuổi ngoại tam tuần thì có nghĩa ở phía sau họ là một khoảng trống rất lớn”.

Một đội hình già lão đồng nghĩa với thể lực khó lòng đua tranh với Iran vốn rất mạnh mẽ và tốc độ. Thêm nữa, với những gì mà Trung Quốc thể hiện từ đầu giải, không khó nhận ra sự đơn điệu trong lối chơi của họ, và điểm yếu ấy chắc chắn sẽ bộc lộ rõ rệt hơn dưới sức ép dữ dội từ phía đội bóng Tây Á.

Iran đã chứng minh họ có khả năng phối hợp nhóm hay như thế nào, khả năng pressing tốt ra sao. Chưa kể một hàng phòng ngự siêu vững chắc, có thể làm nản lòng các chân sút khá vụng về bên phía Trung Quốc.

“Các cầu thủ Trung Quốc phải cải thiện về thể lực”, Lippi tiếp tục nhắc nhở, “Đôi khi, họ còn phải tập trung nhiều hơn trong trận đấu nữa. Đây là vấn đề về tâm lý”. Rõ ràng, ông cũng nhìn thấy những điểm yếu trí mạng của đội bóng tỷ dân. Nhưng nhìn thấy là một chuyện, khắc phục hay không lại là cả một vấn đề.