Theo phóng viên TTXVN tại Kuala Lumpur, tuyên bố nhấn mạnh việc hài hòa hóa khung pháp lý khu vực theo chuẩn quốc tế, coi một hệ thống giải quyết tranh chấp vững mạnh là yếu tố thu hút đầu tư, thúc đẩy thương mại và tăng trưởng. Các bộ trưởng cũng khuyến khích ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giải quyết tranh chấp để nâng cao hiệu quả, giảm chi phí, nhưng phải đảm bảo minh bạch, công bằng và quyền riêng tư.

Các bộ trưởng nhận thấy nhu cầu tăng cường hợp tác giữa các quốc gia ASEAN và với các đối tác quốc tế và khu vực, bao gồm các nền tảng chia sẻ kiến thức và các sáng kiến xây dựng năng lực. Những sáng kiến này sẽ hướng đến việc nâng cao kỹ năng của các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia pháp lý và các chuyên gia giải quyết tranh chấp để đáp ứng nhu cầu ngày càng phát triển của khu vực về Giải quyết tranh chấp thay thế (ADR).

Một động thái đáng chú ý là Tuyên bố chung cũng đề cập đến vai trò chuyển đổi của công nghệ và AI trong việc cải thiện các cơ chế ADR. Các bộ trưởng ủng hộ việc sử dụng các nền tảng AI để nâng cao hiệu quả, giảm chi phí và đảm bảo việc ra quyết định dựa trên bằng chứng và công bằng, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng AI có trách nhiệm, quyền riêng tư dữ liệu và sự giám sát của con người.

Tuyên bố kêu gọi khuyến khích sử dụng AI để hợp lý hóa việc quản lý vụ việc và tạo điều kiện cho các kết quả công bằng, đồng thời duy trì tính minh bạch, công bằng và pháp quyền. Các bộ trưởng tái khẳng định tầm quan trọng của tính bao trùm, khả năng tiếp cận và niềm tin của công chúng vào các quy trình pháp lý. Bằng cách củng cố các khuôn khổ khu vực về trọng tài và hòa giải, các bộ trưởng đặt mục tiêu cải thiện khả năng tiếp cận công lý, hỗ trợ phát triển bền vững và củng cố vị thế của ASEAN trong bối cảnh pháp lý và kinh tế toàn cầu.

Tuyên bố kết thúc với cam kết thống nhất xây dựng một Cộng đồng ASEAN toàn diện, kiên cường và năng động, dựa trên các nguyên tắc công lý, thịnh vượng kinh tế và ổn định lâu dài.

Theo Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn, Tuyên bố chung này đảm bảo các khuôn khổ của khu vực đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, đồng thời củng cố vai trò của ASEAN như một đối tác đáng tin cậy trong nền kinh tế toàn cầu. Ông nhấn mạnh rằng ASEAN phải trang bị cho mình những khuôn khổ vững chắc để giải quyết các tranh chấp trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng phụ thuộc lẫn nhau.

Trong khi đó, Bộ trưởng Luật và Cải cách Thể chế Malaysia, bà Azalina Othman Said cho biết Tuyên bố chung là một thông điệp gửi đến thế giới rằng ASEAN cởi mở với kinh doanh, đoàn kết trong công lý và cam kết hướng đến sự bao trùm.

Diễn đàn kéo dài 3 ngày (19-21/8) quy tụ 58 diễn giả với hơn 300 đại biểu từ ASEAN và các nước khác. Các cuộc thảo luận xoay quanh các vấn đề giải quyết tranh chấp, cải cách luật thương mại và kinh doanh, và đảm bảo quyền con người.