Ở TP Hồ Chí Minh, người dân đã quen với cách sẻ chia giản dị mà đầy nghĩa tình này. Khi ai đó mua một phần ăn cho mình, họ có thể trả thêm một phần nữa để “treo lại” cho người đến sau. Và khi ai đó cần, chỉ việc ghé qua và nhận, không cần lời xin hay cảm ơn. Cách cho đi nhẹ nhàng ấy từng bắt đầu bằng “cơm treo”, “bún treo”, và giờ tiếp nối bằng những ổ bánh mì, hộp xôi, ly sữa… tất cả đều mang chung một thông điệp: cho đi là nhận lại niềm vui.

Mỗi buổi sáng, trước tiệm bánh mì chay số 61 Huỳnh Văn Bánh (TP Hồ Chí Minh), một chiếc kệ nhỏ được đặt ngay ngắn với dòng chữ giản dị: “Ở đây có bánh mì sẻ chia - Ai cần xin mời nhận, ai có lòng xin mời treo thêm. Hôm nay có: 14 bánh mì, 2 xôi”.

Phía trên kệ, một bình trà đá mát lạnh miễn phí được chuẩn bị sẵn cho người qua đường. Hình ảnh thân thương ấy đã trở thành nét quen thuộc, ấm áp trong lòng người dân khu phố.

Trên chiếc xe lăn cũ, ông Đặng Thành Trí (60 tuổi), người bán vé số hơn 30 năm, ghé lại lấy một ổ bánh mì. Ông Trí xúc động nói: “Tôi sống có một mình, thuê trọ ở tạm để đi bán vé số. Những chỗ từ thiện như thế này giúp mình đỡ được một, hai bữa ăn. Tôi thấy vui và ấm lòng lắm”.

Ý tưởng mở ra mô hình “bánh mì treo” và “xôi treo” bắt nguồn từ anh Lê Hiếu Nghĩa, chủ quán bánh mì chay Khôi. Anh Nghĩa chia sẻ từ tháng 12/2022, vợ chồng anh bắt đầu mở chuỗi cửa hàng bánh mì chay và đến tháng 8 vừa qua, họ chính thức triển khai mô hình đầy nhân văn này.

Theo anh Nghĩa, nhiều khách hàng khi mua bánh mì đều gửi lại 1 - 2 phần để “treo” cho người khó khăn. Có hôm, một sư thầy ghé quán còn gửi tặng hẳn 1 triệu đồng để làm bánh mì và xôi trao cho người nghèo. Cứ thế, người này nối tiếp người kia, lòng tốt được nhân lên.

Hiện nay, vợ chồng anh Nghĩa đã duy trì 5 điểm bán theo mô hình vừa bán vừa “treo” như thế. Trung bình mỗi ngày, mỗi điểm nhận được 30 - 40 phần bánh mì và xôi treo. Để đảm bảo minh bạch, anh còn nghĩ ra cách xuất hóa đơn ký gửi cho từng phần “treo” và in dán trực tiếp lên ổ bánh mì, giúp người nhận yên tâm rằng món ăn họ cầm trên tay là tấm lòng được gửi gắm chân thành.

Bà Quỳnh Thị Thanh (57 tuổi), làm nghề giúp việc nhà, thường ghé quán trên đường đi làm để uống ly nước mát và nhận ổ bánh mì miễn phí. Bà xúc động chia sẻ: “Ban đầu, tôi cứ nghĩ bánh mì này là quán cho chứ không biết là của những người khác mua và gửi lại cho quán. Những người đó họ có lòng tốt, họ giúp đỡ và bảo bọc cho những người khó khăn hơn đó là điều tốt”.

Bà Trân Ngọc Huệ là một trong những người thường xuyên ghé nhận “bánh mì treo”. Cuộc sống của bà gặp nhiều khó khăn, chồng không may mất trong thời kỳ đại dịch COVID-19, còn con trai lại bị khuyết tật trí tuệ.

Một lần tình cờ đi ngang qua quán, thấy tấm bảng ghi “bánh mì miễn phí”, bà mới vào hỏi nhân viên và được hướng dẫn nhận phần ăn. Bà Huệ xúc động kể: “Tôi hỏi các bạn nhân viên thì họ nói có nhà tài trợ mà không biết là ai. Những chỗ như vậy ý nghĩa lắm. Nhiều khi trong túi tôi không còn đồng nào, ghé qua lấy ổ bánh mì về cho con ăn, cũng đỡ lắm”.

Với bà Huệ, ổ bánh mì giản dị ấy không chỉ giúp no lòng trong những ngày khó khăn mà còn là nguồn động viên ấm áp, cho bà thêm niềm tin vào tình người giữa thành phố lớn.

Chị Phan Huỳnh Cẩm Đào, đại diện tiệm bánh mì chay Khôi trên đường Huỳnh Văn Bánh chia sẻ về cách hoạt động của mô hình “bánh mì treo” và “xôi treo”: “Những phần ăn này chủ yếu đến từ các vị khách đặt bánh số lượng lớn hoặc khách quen thường xuyên ghé quán, họ muốn phát tâm làm việc thiện. Chúng em chỉ đóng vai trò là cầu nối yêu thương, khi khách gửi lại bánh, xôi cho người khó khăn, tụi em sẽ ghi rõ số lượng lên bảng. Ai cần thì chỉ việc báo lại, tụi em sẽ chuẩn bị và trao tận tay”.

Chị Đào cho biết thêm ý tưởng “bánh mì sẻ chia, xôi sẻ chia” được truyền cảm hứng từ những hình ảnh giản dị như “cơm treo”, “phở treo”… từng lan tỏa trong cộng đồng. Chính những điều tử tế mộc mạc ấy đã thôi thúc họ tạo nên mô hình “bánh mì sẻ chia” nhân văn như hôm nay.

Mỗi phần “bánh mì treo” hay “xôi treo” được trao đi đều được quán chuẩn bị cẩn thận đầy đủ nhân, rau, nước sốt… đúng định lượng không khác gì phần bánh bán cho thực khách. Bởi theo chị Đào, “cho đi thì cũng phải trọn vẹn, để người nhận cảm thấy được trân trọng”.