Trong cái lặng yên của miền biên viễn, nơi những cột mốc lặng lẽ giữa núi rừng đã chứng kiến bao đổi thay, xã Mỹ Lý (Nghệ An) giờ đây đang phải gồng mình chống chọi với một thảm họa chưa từng có trong lịch sử.
Nước lũ từ thượng nguồn đồ về với tốc độ nhanh đã cuốn trôi hoàn toàn 201 ngôi nhà, hàng trăm ngôi nhà khác thuộc 7 bản dọc sông Nậm Nơn cũng bị hư hỏng nặng. Nước lũ cũng cuốn trôi mọi dấu vết của cuộc sống vốn đã quá khó khăn tại nơi này.
Nhà cửa bị hư hại, khung cảnh bản làng Cha Nga bị biến dạng, sạt lở khi lũ dữ quét qua. Ảnh: TTXVN phát
Khi con nước hóa hung thần
Chỉ sau một đêm, hàng trăm ngôi nhà của 7 bản dọc theo dòng Nậm Nơn của xã Mỹ Lý đã bị cuốn trôi hoàn toàn. Nước lũ dâng nhanh khiến người dân không kịp trở tay, mọi người chỉ kịp bồng bế nhau bỏ chảy trong đêm tối. Dù may mắn không thiệt hại về người nhưng toàn bộ tài sản bao nhiêu năm tích cóp đều đã xuôi theo dòng lũ dữ. Tại bản Xằng Trên, 45 nhà dân bị lũ cuốn trôi hoàn toàn. Những người dân như ông Hiện, bà Lý giờ đã trắng tay.
Ông Vi Văn Hiện, bản Xằng Trên, xã Mỹ Lý nhớ lại: “Mấy hôm trước trời mưa nhưng chúng tôi không nghĩ nước lại dâng nhanh như thế. Chúng tôi chưa kịp chuẩn bị gì thì tiếng sóng gầm đã nghe sát cửa, cả gia đình tôi chỉ kịp bồng bế nhau chạy lên dốc cao. Phía sau, căn nhà gỗ đã trôi theo dòng nước dữ. Có người vừa bồng con, vừa khóc suốt đoạn dốc vì không biết còn ai kẹt lại trong nhà. Ngày hôm sau quay lại, tôi chỉ thấy khoảng đất trống. Giờ chẳng còn gì nữa!”.
“Chúng tôi là những người ở bản Xằng Trên sống bao đời bên dòng Nậm Nơn. Với chúng tôi, sông là bạn, là nguồn sống nên chẳng ai ngờ dòng sông lại trở nên hung dữ như thế. Cả gia đình chỉ kịp kéo nhau cắm đầu chạy, quần áo cũng chẳng mang theo được. Giờ phải xin áo bà con để mặc, may mà còn giữ được mạng” Bà Kha Thị Lý, xã Mỹ Lý, Nghệ An chia sẻ.
Theo thống kê sơ bộ, toàn xã Mỹ Lý có 201 ngôi nhà bị cuốn trôi hoàn toàn, 185 nhà bị ngập, nhà bị sạt lở. Nhiều cơ quan, trường học và công trình hạ tầng như: Trụ sở Công an xã, Ban quản lý rừng phòng hộ, Trạm kiểm lâm, Trạm y tế xã, Trường Tiểu học Mỹ Lý 1, Điểm trường bản Xiềng Tắm và cầu treo Yên Hòa đều bị hư hỏng. Quốc lộ 16 chạy qua địa bàn xã nhiều điểm bị sạt lở, giao thông tê liệt. Thiệt hại ước tính lên đến hàng chục tỷ đồng.
Quyết không để dân đói, khát
Sau trận lũ, một số bản mất liên lạc, đặc biệt ở 2 bản khó khăn và xa nhất là bản Cha Nga và Xốp Dương, chính quyền địa phương cùng bộ đội biên phòng phải lập 2 Tổ công tác bám khe suối, cắt rừng nắm bắt tình hình. Sau 20 km đi bộ, Tổ công tác mới hay cả bản Cha Nga có 94 nhà thì có 35 nhà đã bị lũ cuốn trôi nhưng điều may mắn là không có thiệt hại về người. Nhìn bản làng tan hoang, xơ xác, từng khuôn mặt thân quen thất thần, những người trong Tổ công tác không khỏi nghẹn ngào.
Bộ đội biên phòng cùng người dân địa phương tích cực khắc phục hậu quả mưa lũ. Ảnh: TTXVN phát
Quyết không để người dân bị đói, bị khát, hiện chính quyền địa phương cùng các lực lượng đóng quân trên địa bàn khẩn trương bắt tay khắc phục hậu quả. Các thành viên Ban chỉ đạo của xã được tỏa đi các nơi để động viên, giúp đỡ bà con dựng lại nhà, dọn dẹp những thứ còn sót lại. Với tinh thần "tương thân tương ái", những hộ mất nhà nếu không tìm được chỗ ở thì xã sẽ bố trí vào ở khu hành chính xã, trạm biên phòng.
Ông Lương Văn Bảy, Chủ tịch xã Mỹ Lý, Nghệ An cho biết, hiện nay còn thiếu rất nhiều thứ như: Lương thực, thuốc men, nước uống, áo quần… tuy nhiên, chính quyền địa phương quyết tâm không để người dân bị đói, khát. Dù điều kiện còn nhiều khó khăn nhưng với phương châm “4 tại chỗ” chính quyền và nhân dân đang huy động mọi nguồn lực để giúp bà con vực dậy. Trước mắt, xã đã sử dụng gạo dự trữ để hỗ trợ bà con chống đói. Trực thăng quân đội cũng đã tiếp cận cung cấp một số nhu yếu phẩm như: Mì tôm, lương khô, nước... nhưng hiện số lượng còn ít, trong khi nhu cầu cao nên chỉ đủ cầm cự. Nhiều hộ dân vẫn chưa có quần áo để thay, chưa có nước sạch để dùng và đặc biệt là chưa có nơi ở ổn định. Tình trạng vệ sinh, nguy cơ dịch bệnh sau lũ đang là mối lo lớn nhất mà địa phương không thể xử lý được. Hiện khối lượng công việc "khổng lồ" trong khi nguồn lực có hạn nên UBND xã Mỹ Lý kiến nghị UBND tỉnh Nghệ An sớm cử lực lượng hỗ trợ khắc phục bà con ổn định cuộc sống.
"Hiện, khu vực đồi phía sau bản Xằng Trên đã xuất hiện một vết nứt lớn, để đảm bảo an toàn tính mạng cho nhân dân, chính quyền địa phương đã chủ động di dời các hộ đến ở tạm tại Trạm Biên phòng. Về lâu dài, cơ quan chức năng cần khảo sát đánh giá để đưa ra phương án xử lý kịp thời", ông Bảy cho biết thêm.