Quảng Ngãi quê hương của “Đội hùng binh Hoàng Sa”, "Đội du kích cứu quốc Ba Tơ", tiền thân của Lực lượng vũ trang Quân khu 5 đã có dấu ấn không nhỏ trong hành trình 80 năm đồng hành cùng đất nước. Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025), Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân đã có cuộc trao đổi, thông tin đến phóng viên TTXVN về những thành tựu của Đảng bộ, chính quyền, quân và đồng bào các dân tộc trong tỉnh cũng như những định hướng đưa địa phương phát triển trong kỷ nguyên mới.
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Bùi Thị Quỳnh Vân chia sẻ về những thành tựu của Đảng bộ, chính quyền, quân và đồng bào các dân tộc trong tỉnh đạt được trong chặng đường Tám thập kỷ qua và những định hướng đưa Quảng Ngãi phát triển trong kỷ nguyên mới.
Xin bà cho biết những dấu ấn quan trọng của tỉnh Quảng Ngãi trong hành trình 80 năm đồng hành cùng đất nước?
Quảng Ngãi là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, anh hùng và cách mạng. Mỗi mốc son của dân tộc, quê hương “núi Ấn sông Trà” đều có những sự kiện, phong trào đấu tranh nổi bật, góp phần tô thắm thêm lịch sử hào hùng của dân tộc. Ngay sau Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (ngày 3/2/1930), Chi bộ Cộng sản Quảng Ngãi cũng nhanh chóng được thành lập, trở thành một trong những địa phương đầu tiên trong cả nước thành lập được Chi bộ Cộng sản. Đảng bộ Quảng Ngãi đã phát động và tổ chức thắng lợi phong trào "chia lửa với Xô viết Nghệ Tĩnh", đỉnh cao là cuộc biểu tình chiếm huyện đường Đức Phổ (8/10/1930) được Ban Thường vụ Trung ương Đảng khẳng định là mạnh nhất phía Nam Trung kỳ.
Ngày 11/3/1945, cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ nổ ra ở phía Tây Nam Quảng Ngãi. Đây là cuộc khởi nghĩa từng phần đầu tiên trong cả nước giành được thắng lợi nhanh chóng, triệt để, tạo tiền đề đưa Quảng Ngãi trở thành một trong những địa phương đầu tiên giành chính quyền sớm nhất trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Đội du kích cứu Quốc Ba Tơ trở thành lực lượng vũ trang cách mạng đầu tiên của Đảng ở Nam Trung Bộ, là tiền thân của Lực lượng vũ trang Quân khu 5 ngày nay.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Quảng Ngãi cũng là nơi diễn ra các sự kiện mang tính bước ngoặt với nhiều chiến thắng vang dội, làm nên những mốc son quan trọng trong lịch sử nước nhà. Đó là thắng lợi của cuộc Khởi nghĩa Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi (28/8/1959) tiêu biểu cho tinh thần quật khởi của nhân dân ta, đánh dấu bước phát triển mới của cách mạng miền Nam. Chiến thắng Ba Gia (31/5/1965) lẫy lừng, góp phần làm thất bại hoàn toàn chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”của Mỹ - Ngụy. Đặc biệt, Chiến thắng Vạn Tường lịch sử ngày 18/8/1965 đi vào lịch sử như những mốc son chói lọi, không chỉ thể hiện lòng yêu nước, sự dũng cảm mà còn là sự kết tinh của trí tuệ, bản lĩnh con người Quảng Ngãi trước những bước ngoặt lớn lao của lịch sử. Chiến thắng Đắk Tô - Tân Cảnh ngày 24/4/1972 góp phần đánh bại chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh”, buộc đế quốc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam năm 1973.
Sự kiện giải phóng sớm thị xã Kon Tum (16/3/1975) và thị xã Quảng Ngãi (24/3/1975) là một trong những dấu mốc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Quảng Ngãi. Cùng cả nước, Quảng Ngãi tiếp tục đóng góp sức người, sức của trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Bắc - Nam sum họp một nhà như mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Bà có thể chia sẻ về những kết quả quan trọng tỉnh Quảng Ngãi đã đạt được về kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng?
Từ sau năm 1975, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, quân và dân trong tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng của quê hương, tập trung trí lực, hàn gắn vết thương chiến tranh. Đảng bộ Quảng Ngãi đã vận dụng sáng tạo đường lối của Đảng vào hoàn cảnh cụ thể, vừa tranh thủ sự chỉ đạo, giúp đỡ của Trung ương vừa phát huy tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường của địa phương vượt qua mọi khó khăn, thách thức, giành được nhiều thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực. Từ một tỉnh thuần nông đến nay, trên vùng đất Quảng Ngãi đã hình thành gần 500 dự án, nhà máy, tổ hợp sản xuất công nghiệp; trong đó có nhiều dự án quy mô, công suất lớn, giá trị gia tăng và hàm lượng khoa học, công nghệ cao. Quảng Ngãi là điểm đến hấp dẫn nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Nhà máy Lọc hóa dầu Dung Quất (Khu kinh tế Dung Quất) được Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt ký quyết định chọn xây dựng tại Quảng Ngãi nhằm thúc đẩy kinh tế - xã hội miền Trung phát triển. Năm 2009, Lọc dầu Dung Quất cho ra sản phẩm đầu tiên với thương hiệu “Made in Viet Nam” đã khai mở “mỏ vàng” vùng đất cát phía Đông của tỉnh, giúp cho giá trị sản xuất công nghiệp của địa phương tăng cao. Năm 2010, giá trị sản xuất công nghiệp của Quảng Ngãi đã đạt hơn 82 ngàn tỷ đồng, tăng hơn 37 lần so với năm 2000. Riêng sản phẩm lọc hóa dầu đạt hơn 75 ngàn tỷ đồng, chiếm 91% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh. Từ một địa phương phụ thuộc phần lớn ngân sách Trung ương, tỉnh đã có bước tiến dài để điều tiết ngược lại ngân sách về Trung ương.
Nhà máy lọc hóa dầu Dung Quất - Công ty Cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn.
Khu công nghiệp VSIP Quảng Ngãi được đầu tư năm 2013 đến nay đã thu hút 44 nhà đầu tư FDI với tổng vốn gần 1,5 tỷ USD; giải quyết việc làm cho 40 ngàn lao động. Năm 2018, Tập đoàn Hòa Phát chính thức đầu tư ở Khu kinh tế Dung Quất. Đến nay, Hòa Phát đã có 7 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư và đang triển khai với tổng vốn khoảng 185.000 tỷ đồng. Trong đó, trọng điểm là dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất và Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2 với tổng vốn đầu tư hơn 171.000 tỷ đồng.
Quảng Ngãi đã chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án ray thép chất lượng tại Khu kinh tế Dung Quất để tiếp tục nâng cao giá trị sản xuất của ngành thép tại địa phương. Tổng sản phẩm (GRDP) của Quảng Ngãi cũ trong giai đoạn 2020 - 2025 đạt hơn 92 ngàn tỷ đồng. Sáu tháng đầu năm 2025, GRDP của tỉnh Quảng Ngãi tăng 11,5%, dẫn đầu 34 tỉnh, thành phố trong cả nước. Đây chính là tiền đề quan trọng để tỉnh tiếp tục phát triển và hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 2 con số. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị được đẩy mạnh toàn diện, liên tục, đồng bộ, quyết liệt phù hợp với quy định mới của Trung ương và tình hình thực tiễn của tỉnh.
Quảng Ngãi đã có những định hướng quan trọng nào trong thời gian tới để hoàn thành mục tiêu là tỉnh phát triển khá, vững bước vào kỷ nguyên mới?
Cùng với cả nước, nhân dân các dân tộc Quảng Ngãi đang ra sức thi đua lập thành tích chào mừng 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi khẳng định trong giai đoạn tới tập trung cao độ cho việc phát huy tinh thần đoàn kết, khơi dậy khát vọng phát triển trong các tầng lớp nhân dân. Sau khi hợp nhất tỉnh Quảng Ngãi cũ và Kon Tum cũ từ ngày 1/7/2025, Quảng Ngãi hiện có 96 xã, phường và đặc khu. Với không gian mới, rộng mở, động lực mới, địa phương quyết tâm khai thác tối đa tiềm năng, phát huy truyền thống, đoàn kết và hành động để thực hiện khát vọng giàu mạnh.
Quảng Ngãi đã bắt đầu ngay bằng việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy, hoạch định đường lối chính sách, tháo gỡ những điểm nghẽn, tạo động lực mới cho sự phát triển của tỉnh trong giai đoạn hiện nay. Sau hợp nhất, tỉnh có nhiều lợi thế khi vừa có kinh tế biên mậu, có biên giới, cửa khẩu quốc tế cũng như cảng biển và hệ thống hạ tầng kinh tế kết nối Đông - Tây. Trong nhiều năm qua và trong những năm tới, Quảng Ngãi luôn kiên định, kiên trì phát triển công nghiệp và đưa tỉnh trở thành địa phương có nền công nghiệp phát triển, có cơ cấu công nghiệp, dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn trong GRDP. Đi đôi với phát triển công nghiệp, tỉnh nỗ lực trong quy hoạch hạ tầng cho công nghiệp, kêu gọi, thu hút các dự án đầu tư; nhất là các dự án gắn với khoa học, công nghệ, chuyển đổi số, từ đó tạo thêm giá trị gia tăng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính kiểm tra tuyến đường ven biển tỉnh Quảng Ngãi tháng 2/2025. Ảnh tư liệu
Bên cạnh đó, Quảng Ngãi khắc phục điểm nghẽn về hạ tầng dịch vụ, du lịch. Hiện nay, tỉnh có nhiều dư địa cho phát triển du lịch và dịch vụ. Tỉnh đã có định hướng, quy hoạch các phân khu để kêu gọi, thu hút nhà đầu tư cũng như mở rộng không gian phát triển du lịch sinh thái ở phía Tây Quảng Ngãi. Trong xây dựng Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025 - 2030, địa phương xác định gắn phát triển kinh tế biển với du lịch biển, trọng tâm là Trung tâm du lịch quốc gia Lý Sơn và Khu du lịch sinh thái Măng Đen. Quảng Ngãi tập trung cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với các ngành công nghiệp chế biến, khai thác hiệu quả những sản phẩm nông nghiệp chủ lực như: cà phê, cao su, sâm Ngọc Linh những lĩnh vực tỉnh có tiềm năng thế mạnh và đã khẳng định thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước.
Cùng với việc đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hộ, tỉnh tập trung chăm lo nâng cao đời sống, chất lượng sống, giáo dục - đào tạo, giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để đến năm 2030 Quảng Ngãi không còn chỉ tiêu hộ nghèo. Địa phương xác định không giàn trải mà phải lựa chọn những nhiệm vụ đột phá, trọng tâm, trọng điểm trong từng lĩnh vực để tạo thế mạnh, sức bật cho Quảng Ngãi trong giai đoạn mới.
80 năm đồng hành cùng đất nước, Quảng Ngãi tự hào đã sánh vai cùng các địa phương ghi lại những dấu ấn, hiện thực hóa các mục tiêu, khát vọng gặt hái được những thành tựu to lớn trên tất cả lĩnh vực. Tỉnh tự hào, tự tin và quyết tâm vững bước trên hành trình mới, kỷ nguyên mới của dân tộc.
Trân trọng cám ơn bà.