Theo Thứ trưởng Ngoại giao Indonesia Armanatha Kristiawan Nasir, năm 2025 mang ý nghĩa đặc biệt khi hai nước kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (30/12/1955 - 30/12/2025). Ông nhấn mạnh mối quan hệ Indonesia – Việt Nam được xây dựng trên triết lý và di sản chính trị của hai nhà lãnh đạo tiền bối, tạo nên một nền tảng bền chặt hiếm có trong quan hệ quốc tế. Cả Indonesia và Việt Nam đã tận dụng tốt cơ hội để đưa quan hệ hai nước đạt được những nấc thang mới.

Động lực kinh tế và không gian hợp tác mới

Nếu ngoại giao tạo dựng khung khổ, thì kinh tế chính là động lực đưa quan hệ Indonesia – Việt Nam vận hành mạnh mẽ. Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Jakarta, Thứ trưởng Bộ Đầu tư Indonesia Nurul Ichwan nhấn mạnh mối quan hệ hai nước không chỉ được thúc đẩy từ cấp chính phủ, mà còn nhận được sự hỗ trợ ngày càng hiệu quả từ cộng đồng doanh nghiệp và khu vực tư nhân.

Đáng chú ý, tổng giá trị thương mại của Indonesia sang Việt Nam đã tăng gấp đôi trong vòng 5 năm, với tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 2,4% mỗi năm.

Ở chiều ngược lại, đầu tư của Việt Nam vào Indonesia ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong thập kỷ qua. Giai đoạn 2014–2024, tổng giá trị đầu tư thực hiện của Việt Nam tại Indonesia đạt 66,3 tỷ USD, phản ánh sự tin cậy ngày càng lớn của các nhà đầu tư Việt Nam đối với môi trường kinh doanh tại nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á.

Một ví dụ thực tế và tiêu biểu cho hợp tác song phương thế hệ mới giữa hai nước là dự án đầu tư của VinFast tại Indonesia. Trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng toàn cầu, Indonesia đang đẩy mạnh mở cửa lĩnh vực năng lượng tái tạo và coi đây là trụ cột cho phát triển dài hạn. 

Ông nhận định: “Khoản đầu tư này không chỉ đóng góp cho phát triển kinh tế Indonesia, mà còn mở ra cơ hội hợp tác bền vững trong lĩnh vực năng lượng xanh”. Theo đánh giá của ông, Việt Nam đang đi trước Indonesia về khả năng tiếp cận và triển khai năng lượng tái tạo, qua đó mở ra dư địa hợp tác rất lớn. Ông khẳng định "Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng lợi thế này để đầu tư vào Indonesia, không chỉ trong năng lượng tái tạo mà còn ở nhiều lĩnh vực liên quan”.

Bên cạnh đó, hai nước còn có tiềm năng hợp tác sâu rộng trong các lĩnh vực giảm phát thải, khử carbon, cũng như công nghệ thu giữ, lưu trữ và sử dụng carbon (CCS, CCUS). Đây được xem là những trụ cột mới của hợp tác đầu tư song phương, đồng thời gắn chặt với các cam kết khí hậu trong khuôn khổ Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và toàn cầu.

Indonesia và Việt Nam cùng là thành viên của Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) – một khuôn khổ được đánh giá là tạo ra không gian thị trường rộng lớn cho ASEAN. Theo Thứ trưởng Nurul Ichwan, RCEP không chỉ giúp hai nước tiếp cận thị trường của nhau thuận lợi hơn, mà còn mở cánh cửa vào các thị trường đối tác lớn trong khu vực.

Bên cạnh lợi thế thị trường, hai nước còn có nhiều điểm tương đồng về khung pháp lý, dịch vụ công và hiệu quả vận hành kinh tế. Việc nhận diện đúng những điểm chung này sẽ giúp Indonesia và Việt Nam tăng cường phối hợp kinh tế trên nền tảng các giá trị và mục tiêu tương đồng.

Những thách thức trong bối cảnh mới

Dù triển vọng hợp tác rất rộng mở, trao đổi với phóng viên TTXVN, các chuyên gia cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức hiện hữu.

Từ góc độ nghiên cứu chính sách, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dinna Prapto Raharja – Cố vấn chính sách cấp cao của Viện Synergy Policies nhận định rằng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện mở ra không gian hợp tác sâu rộng hơn, không chỉ trong các lĩnh vực “nóng” như trí tuệ nhân tạo, chất bán dẫn hay năng lượng, mà còn trong nhiều lĩnh vực khác.

Bà nhấn mạnh vai trò của khung pháp lý, cho rằng hợp tác kinh tế không thể phát triển bền vững nếu thiếu sự phối hợp giữa các nhà lập pháp hai nước. Những cải cách hành chính gần đây của Việt Nam, theo bà, là kinh nghiệm đáng để Indonesia tham khảo. Trên nền tảng đó, hai nước có thể truyền cảm hứng cho nhau trong phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trong khi đó, theo ông Beni Sukadis, điều phối viên cao cấp của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược Indonesia, sự mất cân bằng thương mại, khác biệt về quy định và cạnh tranh trong một số ngành then chốt như sản xuất hay năng lượng vẫn có thể cản trở quan hệ đối tác kinh tế.

Ông cho rằng hai nước cần tiếp cận các vấn đề này theo hướng hợp tác thay vì cạnh tranh, qua đó nhân lên lợi thế tương đồng để tạo ra sức mạnh chung. 
70 năm sau ngày thiết lập quan hệ ngoại giao, Indonesia và Việt Nam không chỉ gặp nhau ở lịch sử, mà còn ở khát vọng phát triển bền vững trong một thế giới đầy biến động. Khi những điểm tương đồng được nhận diện đúng và kết nối hiệu quả, sẽ trở thành nguồn lực chiến lược cho một giai đoạn hợp tác trong bối cảnh mới.

Như Thứ trưởng Ngoại giao Indonesia Armanatha Kristiawan Nasir nhận định, thành công của quan hệ giữa hai nước không chỉ thể hiện ở thương mại hay kinh tế, mà còn lan tỏa mạnh mẽ sang các lĩnh vực văn hóa, giao lưu nhân dân và du lịch. Lượng du khách hai chiều tăng nhanh trong những năm gần đây đã trở thành một kênh kết nối hiệu quả, góp phần làm sâu sắc hơn sự hiểu biết và gắn kết giữa hai xã hội.

Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Indonesia và Việt Nam, vì thế, không chỉ là sự mở rộng hợp tác song phương, mà còn là minh chứng cho khả năng cộng hưởng của hai nền kinh tế lớn và năng động trong ASEAN – cùng hướng tới một tương lai ổn định, thịnh vượng và tự cường hơn cho khu vực.