Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trẻ chậm tăng trưởng chiều cao và phụ huynh cần đưa trẻ đi khám để biết nguyên nhân điều trị.
Bổ sung nhiều sữa giàu canxi nhưng con vẫn lùn
Theo các bác sĩ, bình thường trẻ sơ sinh có chiều cao trung bình khoảng 50 cm. Trong năm đầu tiên, trẻ sẽ tăng 25 cm và trong 2 năm kế tiếp, mỗi năm trẻ sẽ tăng 10 cm. Từ 3 tuổi trở lên cho đến lúc dậy thì, mỗi năm trẻ tăng thêm 5 cm. Nếu trẻ không đạt được các mốc tăng trưởng về chiều cao theo từng độ tuổi thì được gọi là chậm tăng trưởng chiều cao.
Biểu đồ tăng trưởng chiều cao của trẻ |
Mới đây, tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh đã tiếp nhận một số trường hợp trẻ chậm tăng trưởng. Điển hình là trường hợp của bé gái N.T.P., (TP Hồ Chí Minh). Dù đã 11 tuổi, nhưng bé cân nặng 23 kg và cao 115 cm, thấp hơn người em họ cùng tuổi gần 10 cm. Khi đến trường, bé P. thường bị bạn bè hiếp đáp, trêu chọc bằng những biệt danh không hay vì sự thấp bé của mình. Bố mẹ bé lo lắng nên đã mua nhiều loạt sữa giàu canxi cho con mình sử dụng nhưng không thấy khả quan. Lâu dần, bé sinh ra tâm lý tự ti, mặc cảm về chiều cao của mình và khó hòa nhập tập thể.
Khi đến khám tại bệnh viện, bé được chẩn đoán lùn do suy tuyến yên và được điều trị bằng hormone tăng trưởng. Sau một thời gian, kết quả điều trị có tín hiệu khả quan, năm đầu tiên bé tăng 10 cm, năm kế tiếp bé tăng thêm 7 cm. Hiện tại bé vẫn đang tiếp tục điều trị nhưng đã tự tin, vui tươi hơn trước và không còn mặc cảm về chiều cao của mình.
Theo các bác sĩ, có nhiều nguyên nhân dẫn đến chậm tăng trưởng chiều cao như suy dinh dưỡng, các bệnh lý dị tật bẩm sinh, loạn sản sụn, còi xương, thiếu máu, suy thận mạn hoặc các bệnh lý nội tiết như suy giáp, thiếu hóc môn tăng trưởng,... Theo nghiên cứu trên thế giới, tỷ lệ bệnh thiếu hormone tăng trưởng là 1/4000. Bệnh có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải như chấn thương đầu nặng, u não, nhiễm trùng dạng viêm màng não và viêm não, một số khác không xác định được nguyên nhân.
Những dấu hiệu nhận biết trẻ bị thiếu hormone tăng trưởng
Rất nhiều trẻ vị thành niên bị thiếu hormone tăng trưởng sẽ cảm thấy tự ti về bản thân mình do tình trạng phát triển kém, ví dụ như thấp bé hơn hay trưởng thành muộn hơn. Cụ thể, các bé gái có thể sẽ không phát triển ngựchoặc các bé trai sẽ không vỡ giọng khi đến tuổi, và việc này khiến chúng trở nên khác biệt với bạn bè cùng tuổi.
Khi trẻ chậm phát triển hơn nhiều so với những trẻ đồng tuổi nên đưa trẻ đi khám. Ảnh:N.P |
Trẻ nhỏ bị thiếu hormone tăng trưởng bẩm sinh có thể được điều trị bằng hormone tăng trưởng cho đến tuổi dậy thì. Thông thường, trẻ có quá ít hormone tăng trưởng khi còn nhỏ sẽ bắt đầu sản xuất ra đủ lượng hormone tăng trưởng cần thiết một cách tự nhiên khi bước vào tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, một số trẻ sẽ vẫn cần phải được điều trị suốt đời.
TS BS. Huỳnh Thị Vũ Quỳnh – Phòng khám Nhi Bệnh viện Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh cho biết, các bậc phụ huynh có thể dựa vào những biểu hiện sau đây để nhận biết con em mình bị chậm tăng trưởng do thiếu hormone tăng trưởng như lùn, chậm tăng trưởng chiều cao, trẻ có cân nặng bình thường nên có dáng vẻ mập mạp, vẻ mặt “non” hơn so với tuổi, có thể có một số dấu hiệu đi kèm như sứt môi, chẻ vòm…
Khi phát hiện trẻ có những dấu hiệu, chiều cao không đạt được các cột mốc theo độ tuổi hoặc chiều cao tăng trưởng chậm (<5 cm/ năm đối với trẻ từ 3 tuổi trở lên) thì cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị càng sớm càng tốt. Như vậy, trẻ có thể đạt được chiều cao bình thường khi trưởng thành.