Ở khu phố tôi có tập quán: Chất thải sinh hoạt không được vứt hoặc để ra ngoài đường, đợi đến buổi chiều khi xe rác đến mới được tập kết lên xe, để bảo đảm cho đường phố xanh, sạch đẹp. Qui định này đã được tổ dân phố nhất trí thông qua trong các buổi họp thường niên, coi như là một qui định bắt buộc cho các hộ dân sống trong khu tập thể.
Mọi người đi qua khu phố tôi đều trầm trồ tấm tắc về cái sự thanh sạch này. Đây là việc văn minh đáng làm, nhưng đó chỉ là bề ngoài, còn cái sự nhiêu khê ở bên trong không phải ai cũng thấu.
Chuyện là hôm tôi có việc phải ra phố, tiện thể mang theo túi rác để tìm nơi đổ, bởi buổi chiều nhà tôi không có ai ở nhà. Vì thời tiết mùa hè nên không thể để rác, chất thải lưu lâu trong nhà. Tôi đi xe máy với tốc độ chậm để tìm thùng rác. Hết nhìn bên này, lại nhìn bên kia, đi mãi đến cả km, mà vẫn không thấy có thùng rác. Không thể tiếp tục mang túi rác theo mình vào công sở, tôi đành phải để túi rác vào đống rác to đùng ở ven đường. Biết làm vậy là không phải, không văn minh, nhưng tôi đã buộc làm cái việc mà mình không muốn.
Tôi thấy ở nước ngoài, thành phố sạch sẽ và phong quang. Họ đã làm cái việc mà ai trong chúng ta cũng làm được: Đó là đặt thùng rác với nhiều kích cỡ, chức năng ở khắp nơi, trên đường phố, trong công viên, nơi công cộng, ở khoảng cách rất gần để dễ tìm và tiện cho người xả rác. Có nơi họ còn trang trí thùng rác như một sản phẩm nghệ thuật trên đường phố.
Ở các khu du lịch, ngoài việc bố trí các thùng rác với mật độ dầy, các nhân viên vệ sinh thường mang những túi khoác lịch sự để thu dọn chất thải khi có người vô tình đánh rơi. Với những biện pháp đó, nên thành phố của họ rất sạch, không hề có sợi rác hay hay mẩu thuốc vứt ra đường.
Trông người mà nghĩ đến ta. Vì sao một việc không khó làm, ít tốn kém, mang lại lợi ích cao, mà ở ta lại không làm được? Những dự án tốn kém hàng nghìn tỷ đồng, ít thiết thực lại được hỗ trợ xây dựng gây lãng phí.
Ngay tại Thủ đô, thành phố được mang danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” mà chỗ nào cũng thấy rác. Rác vứt ở khắp nơi. Rác lưu cữu lâu ngày không được thu gom xử lý không phải là hiếm. Ở phố tôi, việc qui định không để rác ra ngoài đường đã là một việc hay nhưng không ít nhiêu khê như đã kể ở trên. Hàng ngày mỗi hộ phải có người trực ở nhà để chờ xe đến. Vừa mất thời gian, vừa lãng phí nhân lực. Không có người trực phải chờ đến hôm sau hoặc nhiều hôm sau để vứt rác cho đúng giờ quy định.Quả là sự nhiêu khê không đáng có, mà sự nhiêu khê đó lại do chính chúng ta mang đến.
Thiết nghĩ, trong điều kiện hiện nay, thành phố có nhiều việc còn cấp thiết hơn, nhưng việc đặt thùng rác ở các tuyến phố, khu tập thể, nơi công cộng là việc cần làm để bảo vệ môi trường, xây dựng nếp sống văn minh hiện đại.
Nguyễn Tiến Hóa