Xây dựng xã hội học tập từ những 'Ngôi nhà trí tuệ' ở vùng lũ

Với mục tiêu xây dựng xã hội học tập, những "Ngôi nhà trí tuệ" đã khơi dậy những giá trị văn hóa cốt lõi, góp phần hình thành các cộng đồng nông thôn văn hóa.

Được sự đồng ý của Thường trực Tỉnh ủy Hà Tĩnh, từ tháng 4/2021, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh - Ban điều hành "Ngôi nhà trí tuệ" cấp tỉnh đã nhanh chóng xây dựng kế hoạch, hướng dẫn, hỗ trợ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp dưới về nội dung, quy trình, cách thức triển khai thực hiện; đồng thời tích cực phối hợp kêu gọi hỗ trợ nguồn lực xây dựng "Ngôi nhà trí tuệ" tại các nhà văn hóa cộng đồng. Mô hình "Ngôi nhà trí tuệ" được trang bị đầy đủ các thiết chế, bảo đảm hoạt động cho mọi lứa tuổi ở khu dân cư nhằm phát huy tối đa hiệu quả công năng sử dụng nhà văn hóa cộng đồng kết hợp tránh trú bão.

Thôn 1, xã Xuân Lam vốn là vùng "rốn lũ" của huyện Nghi Xuân. Sau trận lũ lịch sử vào tháng 10/2020, thôn 1 được tỉnh Hà Tĩnh xây dựng một ngôi nhà văn hóa cộng đồng kết hợp tránh trú bão lũ, đưa vào sử dụng từ tháng 7/2021. Để phát huy hiệu quả công năng của nhà văn hóa cộng đồng, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai xây dựng "Ngôi nhà trí tuệ" tại đây.

Với lợi thế không gian rộng rãi của nhà văn hóa cộng đồng, một phần của tầng 2 được sử dụng làm không gian đọc sách của "Ngôi nhà trí tuệ" với hơn 2.000 đầu sách nhiều thể loại, phù hợp với nhu cầu của mọi tầng lớp từ già đến trẻ.

Em Trần Nhật Minh, học sinh lớp 4A, Trường Tiểu học Xuân Lam hào hứng chia sẻ, em rất vui vì tìm được nhiều nguồn sách mà mình yêu thích tại đây, không gian đọc sách ở đây rất thú vị. "Ngôi nhà trí tuệ" sẽ là điểm hẹn của học sinh chúng em sau những giờ lên lớp, vì ở đây không chỉ có nhiều sách hay để đọc mà chúng em còn được chơi nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn như ô ăn quan, cờ gánh...

Ông Trần Ngọc Tuân, Bí thư Chi bộ thôn 1, chủ nhiệm "Ngôi nhà trí tuệ" thôn 1, xã Xuân Lam cho biết: Hiện nay, thôn đã thành lập và duy trì hoạt động hiệu quả 10 câu lạc bộ như: Câu lạc bộ sắc bùa, Câu lạc bộ dân ca ví giặm, Câu lạc bộ dân vũ, bóng chuyền… Từ khi ra đời "Ngôi nhà trí tuệ" và các Câu lạc bộ đã thu hút hàng trăm thành viên tham gia, tạo tình đoàn kết làng xóm, góp phần xây dựng đời sống văn hóa tại khu dân cư nông thôn mới.

Tại thôn Nam Bắc Thành, xã Cẩm Thành, huyện Cẩm Xuyên, các hoạt động của "Ngôi nhà trí tuệ" được duy trì đều đặn và đã trở thành nền nếp đối với người dân nơi đây. Điều đặc biệt mà thôn Nam Bắc Thành làm được và duy trì có hiệu quả là việc sinh hoạt Câu lạc bộ tiếng Anh và thói quen đọc sách. Không gian đọc sách tại thư viện của thôn Nam Bắc Thành với hàng nghìn đầu sách được mở hàng ngày để người dân đến đọc. Câu lạc bộ tiếng Anh được duy trì đều đặn vào mỗi thứ bảy và chủ nhật hàng tuần, thu hút từ 30 đến 50 em học sinh trên địa bàn tham gia học.

Theo chị Hà Thị Hồng Trang, Bí thư Chi đoàn thôn Nam Bắc Thành, Câu lạc bộ tiếng Anh hoạt động từ nguồn xã hội hóa và dạy miễn phí cho con em trên địa bàn toàn xã. Ngoài học trực tiếp, các em còn được học tiếng Anh thông qua phần mềm dành cho học sinh từ lớp 3 đến 12.

Thôn Nam Bắc Thành là một trong những địa phương của huyện Cẩm Xuyên hướng tới xây dựng khu dân cư thông minh kiểu mẫu. Bằng cách quét mã QR của mỗi hộ dân tích hợp các thông số mà các hộ gia đình khai báo về diện tích vườn, các loại cây trồng, quy trình chăm sóc, phân bón, vệ sinh môi trường… các hộ dân chia sẻ kinh nghiệm và giám sát lẫn nhau trong xây dựng nông thôn mới và ứng phó thiên tai.

Ông Nguyễn Trọng Phương, Trưởng thôn Nam Bắc Thành khẳng định, xây dựng khu dân cư thông minh rất thuận lợi cho người dân làm nông nghiệp sạch từ khâu sản xuất đến tiêu thụ. Thôn có 240 hộ dân, phân bố trên địa bàn rộng nên việc giám sát, quản lý thông qua phần mềm cũng thuận lợi hơn, không cần phải đi lại nhiều mà vẫn nắm được thông tin. Ngược lại, người dân khi cần có thể báo lên ban điều hành thôn một cách nhanh chóng.

Theo Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hà Tĩnh Trần Nhật Tân, đến thời điểm hiện nay, tỉnh đã có 16 "Ngôi nhà trí tuệ" được hình thành tại các nhà văn hóa cộng đồng. Năm 2022 và những năm tiếp theo, Ban điều hành tỉnh dự kiến sẽ tiến hành đánh giá, rút kinh nghiệm và tiếp tục kêu gọi, vận động xây dựng thêm 32 "Ngôi nhà trí tuệ" tại 32 nhà văn hóa cộng đồng còn lại trên địa bàn. Là cơ quan chủ trì triển khai nội dung này, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh đã và đang tích cực tham mưu cấp ủy, phối hợp chính quyền, các ngành, đơn vị liên quan, hướng dẫn hỗ trợ Mặt trận Tổ quốc cấp dưới triển khai thực hiện, bảo đảm xây dựng các "Ngôi nhà trí tuệ" thiết thực, hiệu quả, tránh lãng phí, đúng tiến độ.